اولویت کدام است؛ تمرکزگرایی و تبیین گفتمان قرآنی یا فهرست زیر

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، طی هفته جاری، سیدرضا امیری‌صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به بازدید از معاونت قرآن و عترت این وزارتخانه پرداخت‌ که نشان از اهمیت فعالیت‌های قرآنی برای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
در این بازدید، مطالب مهمی از سوی وزیر مطرح شد،‌ مطالبی از قبیل، تدوین استراتژ‌ی‌های میان و بلندمدت، تبین گفتمان مطلوب قرآنی، گسترش فعالیت‌های قرآنی در اقصی نقاط کشور، برگزاری باشکوه جشنواره‌ها و... که البته پرداختن به همه آنها، ضروری بوده و هست.
اما آنچه، بهانه نگارش این نوشتار شده است، یادآوری برخی فعالیت‌های قرآنی زمین‌مانده قرآنی کشور طی سال‌های اخیر است که به نظر می‌رسد، پیش از بحث‌هایی همچون رسیدن به گفتمان مطلوب قرآنی و طراحی استراتژی‌های میان و بلندمدت، می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد و به نظر می‌رسد، قبل از هر اقدامی باید چاره‌ای برای اجرایی شدن آنها که تا حدودی فراموش شده‌اند، کرد.
صندوق حمایت از فعالان قرآنی؛ شاید مهم‌ترین فعالیت زمین‌مانده‌ای باشد که وزارت ارشاد قبل از هر چیزی باید به آن بپردازد. صندوقی که سال‌های سال است، قول راه‌اندازی آن داده می‌شود، اما هر سال باید منتظر بمانیم تا تنها نامی از آن برده شود و  قول راه‌اندازی آن به فرداهای بعدتر انداخته شود. انگار سرنوشت صندوق‌ها در عرصه فعالیت‌های قرآنی کشور همین نرسیدن به خط پایان راه‌اندازی است که سال‌هاست منتظر محقق شدن آنها هستیم.
تا همین چند وقت پیش بود که «صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی» نیز چنین سرنوشتی پیدا کرده بود و سال‌ها وعده راه‌اندازی آن داده می‌شد، اما هر بار موضوعی بر سر را تحقق آن سد شده و راه‌اندازی آن به تعویق می‌افتاد. سرانجام اما این صندوق و ارکان مختلف آن تشکیل شد، اما به قول معاون قرآن و عترت وزیر ارشاد «صندوق خالی هیچ دردی را درمان نخواهد کرد».
جشنواره فیلم محمد(ص) پیامبر صلح؛ این جشنواره تصمیمی منطقی و مناسب بود در همان سالی که هتک حرمت‌هایی نسبت به پیامبر اکرم(ص) صورت گرفت تا در قالب یک جشنواره و در یک قالب کاملاً هنری، مشت محکمی بر دهان آنها کوبیده شود. این جشنواره قرار بود تا تصویری از جنبه‌های انسانی، فردی، اجتماعی، مهربانی و نیز زیبایی‌های معنوی حیات پر نور پیامبر رحمت،  آگاهی‌بخشی به جامعه بشری به واقعیات حیات و دستورات حضرت محمد(ص)، تعمیم ارزش‌های والای فرهنگی و اجتماعی زندگی پیامبر اکرم(ص) به جامعه بین‌الملل بنمایاند.
بی‌احترامی‌ها به پیامبر اسلام(ص) پایان یافت، اما هنوز هم تکلیف این جشنواره مشخص نیست،‌ جشنواره‌ای که فراخوان آن در سال 93 ابلاغ شد و قرار بود سال 94 مراسم اختتامیه آن پس از داوری آثار برگزار شود که برگزار نشد و برپایی آن در سال 95 نیز همچنان در هاله‌ای از ابهام است و باید به اجرایی شدن آن در سال 96 دل بست. جشنواره‌ای که هیچ اطلاعاتی از سرنوشت آن در دست نیست و به ظاهر وجود خارجی آن در یک تابلو یک متر در یک متر آن هم در یکی از بن‌بست‌های خیابان «رشت» خلاصه شده است. از آخرین اطلاعاتی که در مورد این جشنواره بر روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفته است، چندماهی است که می‌گذرد.
سامانه جامع قرآنیان؛ این سامانه نیز از آن دست فعالیت‌هایی است که سال‌ها از تحقق آن می‌گذرد، هرچند اخیراً خبرهایی مبنی بر اجرایی شدن فاز اول آن منتشر شده است، اما اگر قرار باشد پیشرفت فازهای مختلف این طرح قرآنی همچون خود طرح باشد باید سال‌های سال منتظر اجرایی شدن آن بود و قطعاً به عمر دولت فعلی نخواهد رسید.  
آنچه که اهمیت طرح سامانه جامع قرآنیان را برای معاونت قرآنی وزارت ارشاد و مجموعه فعالان قرآنی دو چندان می‌کند، همان بحث احصاء آمار و اطلاعات قرآنی‌های کشورمان است، آماری که در حال حاضر وجود ندارد و اگر بود می‌توانست بستر بسیاری از برنامه‌‌ریزی‌های قرآنی در آینده باشد. از جمله اهدافی که برای این سامانه تبیین شده است،‌ ایجاد پایگاه اطلاعاتی از فعالان قرآنی، سازمان‌ها و مراکز و موسسات و فرآورده‌های مرتبط با قرآن،‌ ایجاد باشگاه فعالان قرآنی با ارائه حمایت‌های مختلف مادی و معنوی،‌ ایجاد وحدت‌رویه در جمع‌‌آوری اطلاعات قرآنی و راستی‌آزمایی آنها،‌ ارائه آمارهای صحیح و قابل استفاده به دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط برای تصمیم‌گیری صحیح و جلوگیری از موازی‌کاری و ارائه آمارهای مشابه و نادرست عنوان شده است.
نمایشگاه بین‌المللی قرآن؛ شاید بتوان گفت که نمایشگاه قرآن و جابجایی‌هایی که در سال‌های اخیر در مکان برپایی آن صورت گرفته است، بیشترین ضربه را به مخاطبان آن زد، این ضربه زمانی کاری‌تر شد که موازی با همین نمایشگاه در مصلای امام خمینی(ره) نمایشگاهی برپا شد و مردم را بیش از پیش سردرگم کرده بود. هرچند دوره آخر نمایشگاه قرآن به مصلای بزرگ امام خمینی(ره) بازگشت و تا حدودی ضعف‌ها و سردرگمی‌های دو سال گذشته را پوشش داد، اما جابجایی‌هایی متعدد در سال‌های اخیر و مشکلاتی که ناشی از همان بود باید وزارت ارشاد و معاونت قرآن و عترت را به این صرافت بیندازد که فکری اساسی برای نمایشگاه قرآن کرد و طرحی جامع برای آن مدنظر داشت تا کمتر شاهد آسیب رسیدن به آن باشیم.
همایش تجلیل از خادمان قرآن؛ قطعاً یکی از موضوعاتی که در بازدید روز گذشته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از معاونت قرآن و عترت می‌توانست مطرح شود، همین موضوع خادمان قرآنی بوده است، موضوعی که چندسالی می‌شود با بی‌مهری مسئولان مواجه شده و برای جبران این بی‌مهری‌ها باید حتماً چاره‌ای اندیشیده شود.
البته زمانی که سیدرضا صالحی امیری، به عنوان وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شد امیدها برای اینکه در اولین اقدام همایش تجلیل از خادمان قرآنی برگزار شود، پررنگ شد اما گذشت زمان نشان داد که تغییر نام‌ها هم درمانی برای بی‌مهری‌ها و کم‌توجهی‌ها به خادمان قرآنی نبوده و نیست.
جشنواره قرآنی آیات؛ با اینکه این جشنواره و برپایی سالانه آن می‌توانست جایگاهی در این فهرست نداشته باشد، اما اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر برگزاری باشکوه جشنواره‌ها باعث شد تا این موضوع نیز به عنوان یکی از مطالبات و فعالیت‌هایی که نیاز به پرداخته شدن بیشتر دارد، مطرح شود.
هر چند مسئولان مربوطه همچنان اعتقاد دارند که جشنواره آیات برگزار می‌شود، اما جشنواره‌هایی که در حال حاضر توسط معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد در حال برگزاری است و پافشاری بر هم تراز بودن آن با جشنواره آیات وجود دارد، جشنواره‌ای است که فاصله بسیار زیادی با آیات 33 رشته‌ای چند سال گذشته دارد. جشنواره‌ای که در حال حاضر برگزار می‌شود،‌ بیشتر دوسالانه است و در رشته‌هایی محدود برگزار می‌شود.
تعامل بیشتر با قرآنی‌ها؛ آخرین موضوعی که به نظر می‌رسد بیشتر و پیشتر از تجمیع‌گرایی مدنظر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند مدنظر قرار بگیرد، بحث تعامل با قرآنیان کشورمان است، تعاملی البته دوسویه که منجر به رفت و آمد بیشتر فعالان و پیشکسوتان قرآنی کشورمان به وزارت ارشاد شود. آنچه به نظر می‌رسد، این است که در گذشته وزارت ارشاد بیشتر هم و غم خود را صرف برپایی یا لغو کنسرت، جشن‌های سینمایی، ممیزی‌های نوشتاری و ... کرده است تا به این ترتیب فرصتی برای تعامل بیشتر با قرآنیان نداشته باشد. ارشادنشینان اگر می‌خواهند، فعالیت‌های قرآنی کشور را از وضعیت فعلی خارج کنند و چرخ‌های آن را به حرکت در بیاورند، باید طرحی نو در نحوه تعاملاتشان با مجموعه فعالان قرآنی کشور در اندازند.