حجتالاسلام علیرضا ناجی، استاد حوزهعلمیه و مسئول اجرایی دبیرخانه کرسی آزاداندیشی حوزهعلمیه اصفهان در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، درباره مسئله حقوق همسایهها، اظهار کرد: در آیات و روایات ما به حدی نسبت به رعایت حقوق همسایه اشاره و تاکید شده که انسان احساس میکند آنها جزء خویشان او هستند. همانطور که امام حسن(ع) میفرمایند «مادرمان همیشه آنقدر عبادت میکردند که پاهایشان ورم میکرد و تا آن زمان همسایهها را دعا میکردند».
وی افزود: پیامبر اکرم(ص) فرمودند «اگر شخصی تا 40 همسایه آن طرفترش کسی باشد که شب سر گرسنه روی زمین بگذارد و او سیر باشد، از ما نیست.»
ناجی ادامه داد: جایگاه همسایه در ادبیات دینی ما جایگاه بسیار خاصی است، اما متأسفانه در جامعه ما این مسأله طوری رواج پیدا کرده که عملا همسایه، همسایهاش را نمیشناسد و با آنها ارتباطی ندارند و این مسأله را دخالت و جاسوسی در زندگی دیگران میدانند.
وی با اشاره به اینکه دین ما اجازه تجسس در زندگی دیگران را نداده است، اضافه کرد: با این حال بسیاری امروزه «رنگ رخساره خبر میدهد از سر درون» را رعایت نمیکنند و نسبت به همسایههای خود بیتوجه و بیتفاوت هستند.
این استاد حوزهعلمیه یکی از علل کم شدن روابط همسایهها در جوامع امروزی را فرهنگها و رفتارهای غلط که در جامعه متداول شده است دانست و گفت: وقتی ما رسیدگی به حال همسایه را مطرح میکنیم مردم آن را دخالت و جاسوسی تصور میکنند و دید مثبتی نسبت به آن ندارند.
وی دلیل دوم این امر را تفکر سکولار دانست و ادامه داد: مبنای این تفکر، فردگرایی است و باعث شده که افراد جملههایی مانند«چاردیواری اختیاری» را قبول داشته باشند و در جواب نگرانیهای دیگران بگویند «به شما ربطی ندارد» مثلا با مهمانیهای نیمهشب همسایگان را اذیت کنند یا در رعایت بهداشت تلاشی نکنند.
مسئول اجرایی دبیرخانه کرسی آزاد اندیشی حوزهعلمیه گفت: در قدیم همسایهها نسبت به هم دغدغهمند بودند و این دغدغه در ازدواج فرزندان، پوشش، خوراک، بیماریها و شادی و غمشان مشخص بود و در همه موارد با هم شریک بودند.
مسئول اجرایی دبیرخانه کرسی آزاداندیشی حوزهعلمیه اصفهان ادامه داد: البته در همان زندگی قدیم هم ایرادهایی وجود داشت. بنابراین ما باید تلاش کنیم رفتار همسایهها بر مبنای اصیل اسلامی باشد. امروزه در دنیا موضوعی باعنوان حقوق شهروندی وجود دارد و ما هم در دین حقوق همسایگی را داریم که یکی از انواع حقوق شهروندی است.
ناجی در توضیح حقوق همسایگی، تصریح کرد: همانطور که شما حق آزادی دارید، همسایه شما هم حق آزادی دارد وآ زادی شما نباید آزادی همسایه را محدود و آزادی همسایه نباید آزادی شما را محدود کند و زمانی این اتفاق میافتد که هر دو همسایه در آرامش به هم کمک کنند و در غم و شادی هم شریک باشند.
وی افزود: زمانی که تفکر درست شود، رفتار هم درست میشود و تا زمانی که تفکر نادرست باشد، رفتار هیچگاه اصلاح نخواهد شد.