گزارش ایكنا از آغاز به كار همایش ملی «شیراز، خاستگاه تعزیه»

عبدالصمد فهندژ سعدی، رئیس كانون تخصصی تعزیه استان فارس در حاشیه این مراسم به خبرنگار ایكنا گفت: تعزیه به شیراز تعلق دارد و پایگاه آن شیراز بوده است لذا تلاش كردیم تا این جایگاه را دوباره در اذهان عمومی مردم احیا كنیم.

وی به ارائه تاریخچه‌ای از هنر تعزیه پرداخت و افزود: تعزیه پیش از این‌ها به‌صورت روضه‌خوانی و شبیه‌سازی برای مرگ سیاوش برگزار می‌شد اما از دوران صفویه گفتند كه این هنر نمایشی را در وصف امام حسین(ع) نیز اجرا كنند كه این هنر در زمان زندیه و قاجاریه تكامل یافت.

فهندژ سعدی با یادآوری اینكه در روزگاری كریم‌خان زند در باغ دلگشای شیراز به تماشای تعزیه می‌پرداخت، گفت: هدف ما از برگزاری این همایش آن بوده است تا شیراز، خاستگاه تعزیه را احیا كنیم.

وی از حضور و اجرای برنامه‌های 6 گروه برتر تعزیه كشورمان از استان‌های فارس، اصفهان، قزوین، مركزی و یزد در این همایش سه روزه خبر داد و افزود: این همایش طی روزهای 25 تا 27 مهرماه جاری در محل كتابخانه اسناد ملی فارس برگزار می‌شود.

رئیس كانون تخصصی تعزیه استان فارس ادامه داد: در روز نخست گروه اصفهان به اجرای نمایش می‌پردازد و در روز دوم كه از ساعت 16 در همین مكان كتابخانه اسناد ملی فارس برگزار می‌شود، گروه‌های قزوین و اراك و در روز سوم نیز گروه‌های یزد و استان فارس به اجرای نمایش می‌پردازند.

وی با بیان اینكه قبل از اجرای تمام گروه‌های تعزیه،‌ پژوهشگران برتر كشورمان در این عرصه به سخنرانی پرداخت و مباحث علمی این هنر را مطرح می‌كنند، گفت: نخستین سخنران این برنامه اردشیر صالحی‌پور در شب اول و در شب دوم احمد جولایی به سخنرانی در این باره خواهند پرداخت.

بنا بر این گزارش، كوروش كمالی سروستانی، رئیس كتابخانه و اسناد ملی استان فارس نیز در این مراسم گفت: این برنامه به‌همت مشترك كانون تخصصی تعزیه استان فارس، كتابخانه اسناد ملی فارس، شورای شهر شیراز و اداره‌كل اوقاف و امور خیریه فارس برگزار شده است.

وی با بیان اینكه در شب نخست گروه تعزیه استان اصفهان به سرپرستی شكرالله جعفری به اجرای برنامه می‌پردازند، گفت: تعزیه هنر بومی پیش‌رو در ایران اسلامی است كه باید برای تقویت آن اقدامات مناسبی انجام داد.

به گزارش ایكنا، اردشیر صالحی‌پور، محقق و استاد دانشگاه نیز در این مراسم، تعزیه را گونه نمایشی متعلق به اسلام دانست که از ایران سر برآورده چراکه اثری از این نمایش در دیگر کشورهای اسلامی به ویژه عربی دیده نمی‌شود.

وی با بیان اینكه تعزیه هنر ملی ایرانیان مسلمان است، گفت: تعزیه تمثیلی از ذهنیت آرمانی ایرانیان است چراکه روح ایرانی همواره به عدل و داد گرایش داشته است.

این متخصص هنر و هنرهای نمایشی تعزیه را متشکل از 2 بخش اولیا و اشقیا اعلام کرد که اولیا نماد عدالت و داد و اشقیا نماد ظلم و تاریکی هستند که از این منظر تعزیه با باورهای اسطوره‌ای ایرانیان همخوانی دارد.

صالحی‌پور ادامه داد: در هنر زمانی که بی‌نظمی رخ می‌دهد و یک امر حقی مورد ظلم واقع می‌شود، تراژدی شکل می‌گیرد و تعزیه از این حیث که ظلم علیه حق و حقیقت است، هنری تراژیک محسوب می‌شود. تعزیه در ایران پاسداشته می‌شود تا هویت ایرانی زنده و حفظ شود.

وی همچنین در تعبیر دیگری تعزیه را قرائت هنری از دین بیان کرد و معتقد است زمانی دینی ماندگار می‌شود که با هنر پیوند بخورد و این امر در تعزیه دیده می‌شود.

نمادپردازی، استفاده از رنگ، تمثیل و شعر و موسیقی از دیگر ویژگی‌های مشترک تعزیه با اسطوره‌های ایرانی است که این دکترای تخصصی هنر و هنرهای نمایشی به آن اشاره کرد.

صالحی‌پور همچنین با اشاره ثبت جهانی تعزیه این هنر را میراث بشری ذکر کرد که نیاز به حمایت دارد و از اینکه گرایش دانشگاهی به نام تعزیه وجود ندارد یا حتی یک پژوهشکده برای این هنر احداث نشده ابراز تاسف کرد.