دولت در عرصه فرهنگ قوی‌تر و منسجم‌تر عمل کند

سید محمود حسینی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان اظهار کرد: در مسئله فرهنگ، مردم، ادبا، هنرمندان، دانشمندان، روحانیون، حوزه‌های علمیه، معلمان و اساتید، مدارس، دانشگاه‌ها، باورها و اعتقادات، رسانه‌های جمعی و حکومت که دولت بخشی از آن است، تأثیرگذارند و نقش ایفا می‌کنند.

وی افزود: اثرگذاری بر فرهنگ تماما متعلق به دولت نیست، البته دولت مؤثر است و در جایگاه خود می‌تواند هم تسهیل‌گر و اثرگذار باشد و هم نقش الگو و مربی را در فرهنگ جامعه ایفا کند. زمانی که از نقش و اثرگذاری دولت در عرصه فرهنگ صحبت می‌شود، باید در نظر گرفت که دولت بخشی از اثرگذاری را بر عهده دارد و از طرف دیگر بخشی از حکومت به حساب می‌آید، تمام حکومت نیست.
استاندار اسبق اصفهان ادامه داد: در جریان تصویب برنامه بودجه در زمستان سال گذشته، دولت فهرست نهادهایی را که از بودجه عمومی ارتزاق می‌کنند و مبالغ قابل توجهی نیز بود منتشر کرد که خیلی از مسائل را روشن ساخت. مؤسسات دینی و فرهنگی مختلف که قبلا از سوی مردم حمایت، اداره و تأمین اعتبار می‌شدند، در حال حاضر از بودجه دولتی استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده افت کار است. در واقع یکی از اشکالاتی که به خصوص از ده سال گذشته تشدید شده، این است که این نهادها از بودجه دولتی استفاده می‌کنند و حسابرسی نیز ندارند.
حسینی اضافه کرد: کار مثبتی که دولت انجام داد، این بود که اسامی این نهادها و سازمان‌ها را منتشر کرد و مردم متوجه شدند که آنها رقم‌های سنگینی دریافت می‌کنند، ولی پاسخگوی هزینه‌کرد و بهره‌وری آن نیستند؛ البته دولت از این جهت که مانع توقف این بهره‌مندی نشد و باید این مؤسسات را به سمت حمایت‌های مردمی و درآمد حاصل از موقوفات و خیرات و مبرات هدایت می‌کرد، مورد انتقاد قرار دارد. مردم برای کمک و حمایت از این نهادها آمادگی دارند که برای مثال می‌توان به تأسیس نهاد خیرین مدرسه‌ساز بعد از پیروزی انقلاب اشاره کرد که از زمان تأسیس تاکنون بیشتر از دولت مدرسه ساخته است.

آزادی نسبی مطبوعات و رسانه‌ها؛ کارکرد مثبت دولت در عرصه فرهنگ
وی یکی از اقدامات مثبت دولت در عرصه فرهنگی را ایجاد فضای آزاد نسبی برای مطبوعات و رسانه‌ها خواند و افزود: در پرتو این فضا مردم توانستند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و از مسائل پشت پرده آگاه شوند. یکی از کارکردهای مثبت دولت این بود که از فضای رسانه‌ای اعم از مکتوب و مجازی حمایت کرد و عامل توقف آنها نشد؛ همچنین اجازه دسترسی به پیامرسان‌های داخلی و خارجی را به مردم داد و به خصوص از پیامرسان‌های داخلی حمایت به عمل آورد، البته این پیامرسان‌ها توانمند نبودند، ولی باید توانمندی کسب کرده و پاسخگوی نیازهای مردم باشند.
استاندار اسبق اصفهان بیان کرد: در دولت دوازدهم، ممیزی کتاب‌ها و موارد دیگر کاهش پیدا کرد و از طرف دیگر برخی فرهنگ‌سازی‌ها را می‌توان به عنوان نکته‌ای مثبت در کارنامه دولت قلمداد کرد؛ از آنجایی که قوانین نیز جزء فرهنگ است، دولت دوازدهم لایحه حقوق شهروندی را به مجلس فرستاد که در نهادینه ساختن اهمیت حقوق شهروندی مؤثر بود، کما اینکه قوانین دیگری مثل قانون شفافیت را نیز مطرح کرد. همچنین شخص رئیس‌جمهور همواره با متانت رفتار کرده و هیچ‌گاه از لغات ناپسند و زننده استفاده نکرد، البته ایشان گاهی عصبانی می‌شد، ولی در مجموع حدود ادب و اخلاق را رعایت می‌کرد.
وی با اشاره به نقاط ضعف عملکرد فرهنگی دولت دوازدهم گفت: دولت می‌توانست افراد قوی‌تری را به عنوان وزیر آموزش و پرورش و وزیر علوم انتخاب کرده و از آنها حمایت کند. از طرف دیگر هر چند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت یازدهم اقدامات مثبتی انجام داد، ولی انتقادی که به عملکرد آن وارد می‌شود، این است که مثلا استان خراسان را از برگزاری برنامه‌های هنری و موسیقی مستثنی کرد که سنت غلطی بود و دولت نباید اجازه می‌داد که یک قاعده به هم بخورد، در واقع خشت کجی بود که کار گذاشته شد.

دولت در عرصه فرهنگ و هنر قوی‌تر و منسجم‌تر عمل کند
حسینی ادامه داد: اگرچه صدا و سیما با دولت به خصوص در زمینه فرهنگ‌سازی همکاری نکرد، ولی خود دولت نیز در زمینه اطلاع‌رسانی و ارتباط با مردم دچار ضعف بود و راه را برای رویه‌های غلط صدا و سیما باز گذاشت. در مجموع دولت در عرصه فرهنگ و هنر باید قوی‌تر و منسجم‌تر عمل کند، اگر چه باید مجددا این نکته را متذکر شوم که تمام امر فرهنگ در اختیار دولت نیست و در جریان تصویب بودجه سال 97 شاهد بودیم که بخش زیادی از بودجه دولت در اختیار نهادهای فرهنگی‌ای قرار می‌گیرد که تحت نظر دولت نیستند و دولت نباید آن را قبول کند، اگر هم می‌پذیرد، باید بودجه دریافتی‌شان را متعادل کرده و آنها را نسبت به هزینه‌کرد بودجه و میزان اثربخشی آن پاسخگو سازد. همه اینها در حالی است که بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قابل مقایسه با بودجه این نهادها نیست.
وی اظهار کرد: از این لحاظ که دولت سختگیری‌های قبلی و ممیزی‌ها را کاهش داد، بخشی از کار فرهنگی در اختیار مردم قرار گرفت، ولی در این زمینه که سازماندهی فعالیت‌ها توسط مردم صورت گیرد، اقدام مؤثری انجام نداد. دولت در عرصه فرهنگ باید تسهیل‌گر باشد، مردم خودشان کارها را راه می‌اندازند. در مواردی که مردم وارد صحنه نشده و کمک نمی‌کنند، چون امکانات و توانایی‌اش را ندارند، خود دولت باید وارد صحنه شود، ولی در این زمینه اقدام مؤثری انجام نداده است، مانند اینکه از هنرمندان و خانه‌های فرهنگ حمایت کرده و به اصلاح عادات غلط موجود در جامعه کمک کند. در واقع بذری که در این دولت کاشته شده و به ثمر رسیده باشد، سراغ ندارم.
استانداراسبق اصفهان تصریح کرد: فضای عمومی دولت حالت تحمیلی در عرصه فرهنگ نداشته که همین امر نکته‌ای مثبت و اثرگذار است.
انتهای پیام