تبعات توجه نامتوازن به لایه‌های هویتی جوان ایرانی
گروه اجتماعی ــ یک جامعه‌شناس فرهنگی گفت: هویت جوان ایرانی سه لایه ایرانی، اسلامی و مدرن دارد و سیاست‌گذاری‌های فرهنگی باید به گونه‌ای باشد که این هویت سه‌گانه به خوبی معرفی و شناخته شود، نه اینکه یک لایه تقویت و لایه‌های دیگر تضعیف شود.
محمد حیدرپور، جامعه‌شناس فرهنگی، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه جامعه در حال ورود به عرصه جهانی شدن است، اظهار کرد: با توجه به فراگیر شدن ابزارهای ارتباطی، خواسته‌ها و نیازهای جوانان در این عرصه جهانی بسیار به هم نزدیک شده و یک‌سری از ارزش‌های جهانی مثل داشتن تحصیلات بالا، رفاه و کسب جایگاه اجتماعی در حال فراگیر شدن است.
وی ادامه داد: این تغییر و تحولات هویت جامعه را از بین نمی‌برد، بلکه هر جامعه‌ای علاوه بر هویت جهانی افراد، هویت ملی نیز دارد و این دو با هم منافاتی ندارند. نخبگان جامعه باید نوعی بازاندیشی مثبت درباره گذشته فرهنگی کشور داشته باشند تا آن بخش از هویت ما که می‌تواند در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد به جوانان شناسانده شود.
این جامعه‌شناس فرهنگی افزود: قبل از ورود اسلام، صاحب یک هویت و تمدن بودیم و پس از ورود اسلام، این دین نیز جزئی از هویت ما شد. در هویت اسلامی بر فراگیری علم و دانش تأکید می‌شود که در حال حاضر به یکی از ارزش‌های جهانی تبدیل شده است.
جوان ایرانی هویتی چندلایه دارد
حیدرپور با اشاره به اینکه هویت دیگری که ما در طول قرن گذشته به دست آورده‌ایم هویت مدرن است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر مردم همواره در جریان جدیدترین اخبار و اتفاقات دنیا قرار می‌گیرند. ما این هویت مدرن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را از عصر مشروطه به دست آوردیم و نخبگان فرهنگی باید بدانند که این سه بعد جزء هویت جوان ایرانی است و باید به دور از دشمنی تقویت یابد، نه اینکه یک بعد تقویت و بعد دیگر تضعیف شود.
وی ادامه داد: در رژیم شاه همواره سعی می‌شد بعد اسلامی هویت مردم کمرنگ شود که پیامدهای بسیار بدی برای حکومت به دنبال داشت. پس از انقلاب نیز برخی تلاش کردند بعد ملی هویت را کمرنگ کنند که مورد قبول جامعه و نخبگان فرهنگی قرار نگرفت. تضعیف یکی از ابعاد هویتی جوانان می‌تواند نتایج منفی را برای کسانی به دنبال داشته باشد که این سیاست‌ها و تعصبات را در پیش می‌گیرند.
این جامعه‌شناس فرهنگی تصریح کرد: سیاست‌گذاری‌های فرهنگی باید در مسیری پیش برود که هویت سه‌گانه ایرانی به خوبی معرفی و شناخته شود، مثلاً نخبگان هنری می‌توانند فیلم‌هایی با مضمون هویت ایرانی، اسلامی و مدرن جوانان بسازند، ولی متأسفانه در حال حاضر تلاش خاصی در این زمینه نشده است و فقط یک لایه تقویت و لایه‌های دیگر فراموش شده‌اند.
خلاقیت جوانان مورد توجه قرار نمی‌گیرد
وی با اشاره به اینکه امروز جوان ایرانی چشم‌انداز مثبت و امیدوارانه‌ای درباره آینده‌اش ندارد، اضافه کرد: جامعه ما از تنگناها و بحران‌های مختلف داخلی و خارجی زیادی رنج برده و آمار مهاجرت نخبگان جوان بسیار زیاد است. در واقع جوان ایرانی چشم‌انداز مطلوب خود را مشاهده نمی‌کند، در صورتی که شایسته بهترین‌هاست. سیاست‌گذاری‌های کلان باید به گونه‌ای باشد که هم در سطح بین‌المللی و هم در داخل تنش‌زدایی شود تا جوانانی که سرمایه جامعه محسوب می‌شوند در کشور بمانند.
حیدرپور اظهار کرد: در حال حاضر به دلیل اعمال سلیقه‌های طیف‌های مختلف، تعداد کمی مدیر کارآمد در عرصه‌های مختلف مشغول به کارند و آمار مهاجرت جوانان و یأسی که در بدنه دانشگاه‌ها وجود دارد، نشان می‌دهد که مدیران کارآمدی نداریم و از جوانان شایسته و خلاقیت آنها در بخش‌های مختلف استفاده مفیدی نمی‌شود. بعضی از مدیران بیش از بیست سمت مختلف دارند، ولی چرا جوانان شایسته با تحصیلات عالی به کار گرفته نمی‌شوند؟ باید شعارهایمان را با به‌کارگیری این استعدادهای جوان عملی کنیم.
انتهای پیام
