تمهیدات دو رویداد بین‌المللی قرآن سال 99 به کجا رسیده است
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ مسابقات و نمایشگاه بین‌المللی قرآن به عنوان دو رویداد مهم قرآنی کشور پس از نزدیک به سه دهه برگزاری، جایگاه ثابتی در تقویم زمانی رویدادهای فرهنگی پیدا کرده و برگزارکنندگان نیز نهایت تلاش خود را برای برپایی مطلوب آنها به کار بسته‌اند، تلاشی که تأخیر در شروع برنامه‌ریزی‌ها باعث کم‌رنگ شدن آنها شده است.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه دو نهاد برگزارکننده مهم‌ترین رویدادهای قرآنی کشور در طول سال هستند، رویدادهایی که به صورت دوره‌ای برگزار می‌شود و هر کدام تجربه نزدیک به سه دهه برپایی را پشت سر گذاشته‌اند. این رویدادها از آن حیث اهمیت چندبرابری دارند که جنبه بین‌المللی داشته و به عنوان نمایش‌دهنده اهتمام نظام جمهوری اسلامی ایران به مباحث قرآنی به شمار می‌روند.
بر همین اساس پرداختن به «مسابقات بین‌المللی قرآن جمهوری اسلامی ایران» و «نمایشگاه بین‌المللی قرآن» از سوی نهادهای مربوطه، که هر دو جزء کمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی محسوب می‌شوند، اهمیت دوچندانی پیدا کرده و همین امر باعث شده تا برگزارکنندگان هر سال تلاش بیشتری را برای برگزاری مطلوب‌تر این رویدادها به کار بگیرند، تلاش‌هایی که به نظر می‌رسد باید بلافاصله بعد از پایان یک دوره، برای دوره بعد آغاز شود. در همین راستا بارها شاهد بوده‌ایم که عوامل اجرایی این رویدادها در مراسم اختتامیه، نشست‌های خبری و گفت‌وگوهای حاشیه‌ای بر آغاز برنامه‌ریزی‌ها برای برپایی مطلوب دوره بعد، بلافاصله بعد از پایان دوره فعلی، تأکید داشته‌اند.
این موضوع در بسیاری موارد در خروجی کار به چشم نیامده و شیوه اجرا و برپایی این رویدادها به گونه‌ای نبوده است که همه اذعان داشته باشند برنامه‌ریزی برای برگزاری آن از مدت‌ها قبل از افتتاح رویداد آغاز شده باشد. برای همین جنبه شعاری بودن این اظهارات بیشتر خود را نمایان می‌کند. شاید برنامه‌ریزان مسابقات و نمایشگاه بین‌المللی قرآن بلافاصله بعد از پایان یک دوره، برنامه‌ریزی برای دوره بعد را آغاز کنند، اما چون رسانه‌ها فقط بعد از آغاز فاز عملیاتی و اجرایی، که معمولاً نزدیک به آغاز رویداد است، دعوت به کار می‌شوند، این شائبه ایجاد می‌شود که فعالیت‌ها از همان زمان آغاز شده است.
ایکنا تلاش دارد تا از این به بعد برنامه‌ریزی برای رویدادهایی را که به صورت سالانه برگزار می‌شوند، بیش از پیش مورد توجه قرار دهد و به انتشار آخرین اخبار این رویدادها بلافاصله بعد از پایان هر رویداد بپردازد. در همین راستا دو رویداد بین‌المللی مسابقات و نمایشگاه بین‌المللی قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.(پیش از این نیز این دو رویداد مهم قرآنی با محوریت غائبان و حاضران در محل برپایی نمایشگاه قرآن و مسابقات نیز مورد بررسی قرار گرفت. برای مشاهده اینجا کلیک شود.)
مقدمات اجرایی نمایشگاه آتی از دو ماه آینده
بیست‌وهفتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن 21 اردیبهشت‌ماه امسال در مصلای امام خمینی(ره) آغاز به کار کرد و تا روز چهارم خردادماه ادامه یافت. نمایشگاهی که در آن به زعم برگزارکنندگان تلاش شده بود تا ملی‌تر و بین‌المللی‌تر از ادوار گذشته برگزار شود و خروجی کار نیز بیانگر چنین تلاشی بود که البته موفقیتی نسبی داشت.
عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس نمایشگاه بین‌المللی قرآن، در گفت‌وگوی کوتاه خود با خبرنگار ایکنا در مورد این موضوع که برنامه‌ریزی برای برپایی نمایشگاه بیست‌وهشتم را از چه زمانی آغاز کرده‌اند، به طراحی و اجرای یک سری فعالیت‌ها در این زمینه اشاره کرد و گفت: هم‌اینک در مرحله آسیب‌شناسی دوره بیست‌وهفتم هستیم و پیش‌بینی می‌شود که مقدمات اجرایی و عملیاتی دوره آینده نمایشگاه بین‌المللی قرآن از دو ماه آینده آغاز شود.
وی در پاسخ به این سؤال که جلسه‌ای با دستور کار نمایشگاه بیست‌وهشتم برگزار شده است یا خیر، گفت: آسیب‌شناسی و بررسی نقاط ضعف و قوت نمایشگاه بیست‌وهفتم در واقع مقدمه‌ای برای پرداختن به دوره آینده است.
پیش از این و حدود دو هفته بعد از پایان بیست‌وهفتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن محمدمهدی عزیززاده، مشاور برنامه‌ریزی نمایشگاه قرآن، با حضور در یک برنامه رادیویی به فراهم‌سازی مقدمات نمایشگاه بیست‌وهشتم طی آن روزها اشاره کرد و گفته بود: طی یک تا دو هفته آینده، تمام گزارش‌های مربوط به نمایشگاه تکمیل می‌شود و مجموعه مستندات ویژه نمایشگاه‌های بیست‌وششم و بیست‌وهفتم قرآن کریم در قالب یک بسته تهیه خواهد شد. سپس تیم‌های ویژه بر روی گزارش‌ها کار خواهند کرد و پس از برگزاری جلسات متعدد تا پایان مهرماه سال جاری مدل اولیه‌ای برای تیم اجرایی نمایشگاه ارائه خواهند داد.
با توجه به سابقه‌ای که از نمایشگاه قرآن به خصوص در سال‌های اخیر وجود دارد، به نظر می‌رسد اهتمام جدی برای شروع برنامه‌ریزی‌ها وجود دارد، برای نمایشگاهی که عادت کرده بودیم، اخبار آغاز فاز اجرایی آن را چند هفته مانده به آغاز نمایشگاه منتشر کنیم، حتی شروع کار از مهرماه نیز می‌‌تواند یک پیشرفت به حساب بیاید، هرچند رئیس این نمایشگاه اذعان کرده باشد که جلسات آسیب‌شناسی دوره قبل به نوعی مقدمه دوره جدید است.
انتظارات از یک بنیاد جدید‌التأسیس
دیگر رویداد بین‌المللی قرآن، که سابقه سی‌وشش دوره برگزاری را در کارنامه خود دارد، مسابقات بین‌المللی قرآن جمهوری اسلامی ایران است، رقابتی که بسیاری از فعالان قرآنی حتی در کشورهای دیگر به آن چشم دوخته‌اند و به حدی از گستردگی رسیده است که برنامه‌ریزی برای آن نیاز به استقرار یک تیم مستقل و فعالیت آنها در طول سال را داشته باشد، شاید برای همین باشد که سازمان اوقاف اقدام به تشکیل بنیاد مسابقات قرآن کرد.
سی‌وششمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن به فاصله اندکی از نمایشگاه قرآن و زودتر از آن برگزار شد، رقابتی که همچون نمایشگاه در مصلای امام خمینی(ره) برپا شد و برگزارکنندگان تلاش کردند تا وجهه خوبی از اهتمام به قرآن در ایران اسلامی را به منصه ظهور برسانند.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در مورد آغاز برنامه‌ریزی‌های این سازمان برای برگزاری سی‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن گفت: قصد مقایسه رویداد مسابقات قرآن با دیگر رویدادها را ندارم، اما بسیاری از رویدادها مهم‌اند و فرایند جدی برای اجرای کار حدود دو یا سه ماه مانده به آغاز رویداد آغاز می‌شود. در خصوص مسابقات بین‌المللی نه تنها امسال بلکه چند سال است که در کمتر از یک ماه ستاد برگزاری مسابقات دوره بعد را تشکیل می‌دهیم و در حال حاضر هم بلافاصه بعد از مسابقات سی‌وششمین دوره با تمام کمیته‌ها که مسئولیت در اجرا داشتند جلسه برگزار کرده و نقاط ضعف و قوت و یک سری بایدها و نبایدها را بررسی کرده‌ایم.
وی به استقرار بنیاد مسابقات قرآن به همت سازمان اوقاف و امور خیریه و ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآن اشاره و اظهار کرد: برخلاف بسیاری از فعالیت‌هایی که ممکن است یک وزارتخانه یا یک سازمان در طول انجام دهد و تعداد به چندین فعالیت نیز برسد، سازمان اوقاف اما یک بنیاد را مسئول تمشیت کار مسابقات قرآن کرده است. این بنیاد ضمن اینکه در حال حاضر مشغول برگزاری مسابقات قرآن در مرحله استانی است و در ادامه مرحله کشوری را در برنامه خود دارد، در کنار آن مجموعه‌ای را فعال کرده‌اند که باید برنامه‌ریزی لازم را برای مسابقات بین‌المللی انجام دهد.
حسینی در ادامه با اشاره به اینکه در دوره‌های گذشته با اضطراب فراوان به زمان برگزاری مسابقات می‌رسیدیم، گفت: بخشی از این اضطراب ناشی از فقدان ساختار و بخشی هم ناشی از فقدان سازوکار مناسب برای تمشیت کار بود، اما در این سال‌ها اضطراب کمتر شده است و با فراغ بال بهتری به زمان برگزاری مسابقات می‌رسیم.
ضرورت وجود دبیرخانه دائمی
گروهی مانند نمایشگاه قرآن یا مسابقات بین‌المللی قرآن یک کار اداری عادی نیست که یک ساختار اداری بتواند آن را انجام دهد. اگر جشنواره فجر با موفقیت نسبی برگزار می‌شود یا اگر در فضای مسابقات ورزشی و ... شاهد موفقیت و برپایی به موقع هستیم، ناشی از وجود یک دبیرخانه دائمی و وجود یک ساختار مستقل برای اجرای کار است. لذا موضوع نمایشگاه و مسابقات چیزی نیست که در حوزه تأمین منابع مالی و سخت‌افزار و نیروی انسانی و محتوا بخواهد با روند کند اداری پیش برود در نوبت اداری قرار بگیرد و اولویت‌بندی شود. هر چقدر بتوانیم یک مجموعه چابک را در نظر بگیریم و اعتبارات لازم را در اختیار آن قرار دهیم و نظارت کافی و کامل را هم داشته باشیم، خواهیم توانست که بهینه و صرفه‌جویانه کار را مدیریت کنیم.
همچنین رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه به صرفه‌جویی‌هایی صورت گرفته در دوره سی‌وششم مسابقات بین‌المللی قرآن به لطف استقرار بنیاد مسابقات اشاره و اظهار کرد: امسال با افزایش سه برابری هزینه ارز و سایر هزینه‌ها مواجه شدیم، در عین حال با توجه به اینکه منابع را به صورت متمرکز در اختیار بنیاد قرار داده بودیم، این بنیاد توانست بدون افزایش یک ریال در قیاس با سال 97 مسابقات را برگزار کند، در حالی که تعداد مهمانان و برنامه‌ها بیش از سال گذشته بود، اما وقتی مدیریت متمرکز حضور یافت و دخالت‌های سازمانی را که مانع یکپارچگی کار می‌شد کاهش داد، هم تخفیف خوبی وجود داشت و هم مشارکت‌های بسیار خوبی جذب شد.
وی در بخش پایانی صحبت‌های خود در پاسخ به این سؤال که سازمان اوقاف و امور خیریه جلسه‌ای را که دستور کار آن سی‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم باشد، برگزار کرده است؟ گفت: چنین جلساتی برگزار شده و همان گونه که گفته شد با همه کمیته‌ها جلسه تشکیل شده، جمع‌بندی دوره قبل صورت گرفته و هر آنچه را باید در سال 98 انجام بگیرد ابلاغ کرده‌ایم. یک سری دستورات و منویات ریاست سازمان اوقاف نیز مطرح شد که بخش قابل توجهی از آن انجام شده است.
ورود به فاز اجرایی زودتر آغاز شود
بر اساس گزارش ایکنا، به نظر می‌رسد که برگزارکنندگان مهم‌ترین رویدادهای قرآنی کشور به این موضوع اذعان دارند که برنامه‌ریزی برای برپایی رویدادها را باید بلافاصه بعد از پایان هر دوره آغاز کنند و هر کدام نیز اقداماتی برای این موضوع انجام داده‌اند؛ اما آنچه باید برگزارکنندگان این دو رویداد بین‌المللی به آن توجه کنند، بحث طولانی شدن جلسات آسیب‌شناسی و استخراج نقاط ضعف و قوت دوره گذشته برای رسیدن به یک برنامه مطلوب جهت استفاده در دوره بعد است. گاهی طولانی شدن این جلسات و گاهی نیز به تعویق افتادن‌های مکرر آن باعث می‌شود تا وارد شدن به فاز اجرایی و عملیاتی نیز به تعویق بیفتد تا در برخی ادوار شاهد باشیم که فاز اجرایی فقط چند هفته مانده به آغاز رویداد شروع شود.
ایکنا پیگیری این موضوع را در هفته‌های آتی همچنان ادامه خواهد داد.
انتهای پیام
