جامعه، مطالعه را حلال مشکلات نمی‌داند
گروه فرهنگی ــ مدیر مرکز خدمات چاپ و نشر فیروزه جهاددانشگاهی واحد اصفهان گفت: جامعه ما هیچ نیازی به مطالعه احساس نمی‌کند و به ندرت با مشکلی مواجه می‌شود که با مطالعه حل شود، بنابراین حتی برای گذران اوقات فراغت نیز عادت به مطالعه ندارد.
فرهاد رفیعیان، مدیر مرکز خدمات چاپ و نشر فیروزه جهاددانشگاهی واحد اصفهان، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه برای انجام هر کاری نیاز به انگیزه است، اظهار کرد: این نیاز و انگیزه باید وجود داشته باشد تا بتوانیم عملی را انجام دهیم؛ علاوه بر این، عادت، ترغیب کردن و فرهنگ‌سازی نیز از دیگر عوامل محرک برای انجام کارها به شمار می‌رود و مهم‌ترین دلیل کتابخوانی نیز احساس نیاز است.
وی ادامه داد: با توجه به وضعیت فعلی جامعه، ما هیچ نیازی برای مطالعه احساس نمی‌کنیم و به ندرت با مشکلی مواجه می‌شویم که با مطالعه کردن حل‌وفصل می‌شود، البته در مواقعی که مشکلی پیش می‌آید که چاره آن مطالعه کردن است، این کار را انجام می‌دهیم، مثلاً داوطلبان کنکور نیاز به موفقیت در این آزمون دارند و این نیاز باعث می‌شود مطالعه کنند، به همین دلیل کتب مربوط به کنکور به تعداد زیاد تولید شده، به فروش رسیده و خوانده می‌شود و بازار کتب کنکور با دیگر کتاب‌ها متفاوت است.
مدیر مرکز خدمات چاپ و نشر فیروزه جهاد دانشگاهی واحد اصفهان اضافه کرد: در کمتر زمینه دیگری ما می‌توانیم نیاز اساسی خود را با مطالعه برطرف کنیم و همین عامل باعث مطالعه نکردن ما می‌شود، سال‌هاست که به کارهای دیگری به جز مطالعه عادت کرده‌ایم و اوقات فراغت خود را با روش‌های دیگری می‌گذرانیم، بنابراین عادت به مطالعه نداریم و فرزندانمان نیز مطالعه نمی‌کنند.
مطالعه آموزش داده نمی‌شود
رفیعیان با بیان اینکه در مدارس و رسانه‌ها نیز آموزشی مبنی بر مطالعه کردن وجود نداشته که این مسئله نیز بخشی از فرهنگ ما محسوب می‌شود، افزود: کتاب خوب نیز کم است، البته برای رده سنی کودکان و هر زمینه تخصصی کتاب‌های خوبی منتشر یا ترجمه می‌شود، ولی حد وسط این دو مجموعه خالی مانده و اگر کتابی وجود داشته باشد، ضعیف است و این فاصله را به خوبی پر نمی‌کند و این فاصله همان بخشی است که عمده مردم به آن احتیاج دارند.
وی بیان کرد: تولید کتاب مواردی مثل موضوع، شیوه طرح مطلب، ساختار فیزیکی و ویرایش مطالب را دربر می‌گیرد، به طوری که اگر فردی کتابی را تهیه می‌کند، رغبت کند آن کتاب را تا آخر بخواند و تشویق شود که سراغ کتاب‌های دیگر نیز برود.
مدیر مرکز خدمات چاپ و نشر فیروزه جهاد دانشگاهی واحد اصفهان با اشاره به فقدان فرهنگ مطالعه در جامعه گفت: بعضا در تلویزیون برنامه‌هایی پر مخاطب با حضور سلبریتی‌ها ساخته شده و وقتی بحث مطالعه و نمره آوردن در کلاس درس پیش می‌آید، این افراد با افتخار از نمره‌های پایین خود صحبت می‌کنند که با خنده و استقبال مجری همراه می‌شود و ببننده نیز از آن لذت می‌برد، یا مثلا در فیلم‌ها یک قفسه کتاب به نمایش گذاشته نمی‌شود و در تبلیغات تلویزیون به دلیل هزینه‌های بالا، تبلیغی از ناشران و کتاب‌ها وجود ندارد، بنابراین فرهنگ‌سازی اتفاق نمی‌افتد و این مشکلات باعث پایین بودن سرانه مطالعه می‌شود.
جامعه فاقد مطالعه به راحتی اشتباه می‌کند
وی رفتار اعضای خانواده را در کاهش یا افزایش کتابخوانی مؤثر دانست و افزود: اینکه در طول ماه چند بار به کتاب‌فروشی می‌رویم و تا چه اندازه برای خواندن کتاب هزینه و وقت می‌گذاریم، از مسائلی است که فرهنگ کتابخوانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مطالعه باعث می‌شود فرهنگ یک ملت رشد کند و مردم توانمندتر و آگاه‌تر شوند. اگر مطالعه‌ای نباشد، طبیعتا این پایه‌ها نیز ضعیف است و این ملت به راحتی اشتباه می‌کنند و ضربه می‌خورند.
رفیعیان با اشاره به اقداماتی که باید در سطح کلان برای افزایش سرانه مطالعه انجام شود، خاطرنشان کرد: انجام این اقدامات نیاز به برنامه‌ریزی دارد و بسیاری از این موارد شاید صرفاً با برنامه‌ریزی در جهت مطالعه حل نشود و نیاز به تغیرات اساسی در دیگر بخش‌های سیاستگذاری داشته باشد، این بحثی کلان است و معمولاً نیز بسیاری از مسئولان دغدغه‌ای راجع به این قضیه ندارند.
وی ادامه داد: برای افزایش مطالعه می‌توان اقدامات فرهنگی و به خصوص اقدامات شخصی انجام داد. ما باید در برنامه شخصی خود زمان‌هایی را به مطالعه اختصاص دهیم و خودمان برنامه مطالعاتی داشته باشیم، البته چون به این کار عادت نداریم، شاید برایمان سخت باشد، ولی می‌توانیم ابتدا با چند دقیقه در روز شروع کنیم و بعد این چند دقیقه را گسترش دهیم، به گونه‌ای که هم خودمان به مطالعه عادت کنیم و هم فرزندانمان به آن خو بگیرند.
کتاب‌های صوتی به رشد مطالعه کمک کرده‌اند
مدیر مرکز خدمات چاپ و نشر فیروزه جهاددانشگاهی واحد اصفهان اضافه کرد: از طرف دیگر می‌توانیم ارتباطمان را با نهادها و افراد فعال در زمینه دانش و دانایی و کتاب و فرهنگ بیش‌تر کنیم، ما ممکن است برنامه‌های مختلف برای رفتن به استخر، سینما و... داشته باشیم، ولی برنامه هفتگی، ماهانه و حتی سالانه برای ارتباط با اهل دانش و فرهیختگان یا برنامه‌های کتابخوانی، مثنوی‌خوانی و حافظ‌خوانی نداریم، بنابراین برای اینکه وارد جریان مطالعه شویم، باید این برنامه‌ها را در دستورکار خود قرار دهیم. همچنین اگر نهادهای فرهنگی مثل مدرسه در زمینه کتابخوانی و نیاز به دانش و آگاهی فعالیت کنند، فرهنگ مطالعه در کشور جان می‌گیرد.
وی تصریح کرد: کتاب‌های صوتی، الکترونیک و فضای مجازی نیز در روند کتابخوانی بسیار مؤثر است و موقعیت‌های بسیار مناسبی نیز ایجاد کرده‌اند. اگر بتوانیم از این وسایل الکترونیک استفاده کرده و خود را به آنها عادت دهیم، می‌توانند ما را با کتاب آشتی دهند. شرکت‌های بزرگی کتاب‌های صوتی مناسب تولید می‌کنند که هزینه تهیه آنها ارزان‌تر از کتاب‌های چاپی است و ما به راحتی می‌توانیم به این نوع کتاب‌ها عادت کنیم.
رفیعیان بیان کرد: در آموزه‌های دینی از آگاهی، دانش، تفکر، تعقل و مطالعه سخن به میان آمده، ولی متأسفانه این مباحث به فراموشی سپرده شده است. ما در جامعه دینی زندگی می‌کنیم و بسیاری از افراد متعبّد و متعهد به مسائل دینی هستند، بنابراین متولیان دینی باید این آموزه‌های مورد تأکید دین را به مردم منتقل کنند.
انتهای پیام
