طب ایرانی را با چشم بسته نه تکفیر کنیم نه تأیید/ بودجه پژوهش چه شد؟

محمود خدادوست، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی شهید بهشتی در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: توسعه و ترویج طب ایرانی آکادمیک طی 14 سالی که تدریس طب ایرانی به دانشگاه‌های علوم پزشکی وارد شده، واقعاً در خور و شایسته نبوده است.

وی با بیان اینکه اقبال مردم به استفاده از طب ایرانی روز به روز در حال افزایش است، گفت: اگر به عنوان متولیان سلامت نتوانیم طب ایرانی مبتنی بر شواهد علمی و آکادمیک را به دور از افراط و تفریط در بستر دانشگاه و وزارت بهداشت توسعه دهیم، طبیعتاً مردم نیازشان را از طریق مراکز بدون مجوز تأمین خواهند کرد.

خدادوست هشدار داد: اگر مراکز معتبر را معرفی نکنیم، مردم به مراکزی که مجوز ندارند و از یک نگاه افراطی برخوردار بوده و در اثربخشی طب ایرانی بزرگ‌نمایی می‌کنند مراجعه خواهند کرد و این اتفاق باعث می‌شود که به نظام سلامت و سلامت مردم آسیب برسد.

وی هشدار داد: مراجعه مردم به افرادی که مدعی طب سنتی هستند و مجوز ندارند عوارضی به همراه دارد که سبب بدبینی به طب ایرانی می‌شود. همچنین مخالفت بخشی از جامعه پزشکی نیز نسبت به طب ایرانی افزایش می‌یابد و این بار مردم به دلیل آسیب‌هایی که می‌بینند از طب ایرانی روی‌گردان می‌شوند.

بخش عمده طب ایرانی اصلاح سبک زندگی است

این عضو هیئت علمی دانشکده طب سنتی تأکید کرد: بخش عمده طب ایرانی اصلاح سبک زندگی است که نه فقط وزارت بهداشت بلکه همه سازمان‌ها و دست‌اندرکارانی که به نوعی می‌توانند در سبک زندگی مردم نقش ایفا کنند باید پای کار اجرای آن بیایند.   

وی ادامه داد: مهم‌‌تر از همه اینکه طب ایرانی اگر در جاهایی قرار است در حوزه درمان ورود پیدا کند باید درمان تلفیقی با طب رایج انجام شود. برای تحقق این مهم باید طب ایرانی در نظام سلامت ادغام شود و وقتی قرار است در نظام سلامت ادغام شود باید در تمامی حوزه‌های نظام سلامت از بهورزی گرفته تا فوق تخصص این ادغام صورت گیرد و هر فردی را در محدوده فعالیت خود به ظرفیت‌ها و قابلیت‌های طب ایرانی آگاه کرد.

خدادوست ادامه داد: پس لازم است تلاش جدی در بحث آموزش انجام دهیم و برای کسانی که تازه وارد رشته‌های مختلف گروه پزشکی می‌شوند نه فقط دو واحد بلکه بسته به گستره‌ فعالیت هر رشته، تعداد واحدهای بیشتری از طب ایرانی را جزو دروس آموزشی قرار دهیم.

وی بر لزوم فراهم کردن ظرفیت‌های پژوهشی برای دانشکده‌های طب ایرانی تأکید کرد و گفت: کار پژوهشی نیاز به بودجه، پژوهشگر و ابزار دارد؛ اگر وزارت بهداشت بستر پژوهش را فراهم کند اطبای طب رایج علاقه‌مند به انجام پژوهش‌های مشترک با اطبای طب ایرانی هستند.

بودجه 5 درصدی پژوهش طب ایرانی چه شد؟

این عضو هیئت علمی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: در سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی که سال 92 از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شد، وزارت بهداشت مکلف شد که پنج درصد بودجه پژوهشی خود را در اختیار پژوهش‌های حوزه طب ایرانی قرار دهد. اما چقدر از این بودجه به این امر اختصاص داده شد؟

چشم بسته طب ایرانی را تکفیر نکنید

وی تصریح کرد: آدم‌های عاقل، عالم و دانشمند چه در حوزه طب رایج و چه در حوزه طب ایرانی با کار پژوهشی و تحقیق کردن مخالفتی ندارند و اگر می‌بینیم بعضی مواقع برخی از پزشکان طب رایج، طب ایرانی را تکفیر می‌کنند، این نگاه تفریطی مورد پسند جامعه علمی نیست. ما به همان میزانی که برای اثبات هر چیزی نیاز به مستندات داریم برای رد آن هم باید مستند داشته باشیم و نمی‌شود چشم بسته طب ایرانی را رد کرد.

خدادوست از یک جهت به طرفداران طب رایج که طب ایرانی را تکفیر می‌کنند حق داد و گفت: قابلیت‌های طب ایرانی برای پزشکان طب رایج بیان نشده، پس بخشی از آنها این طب را نمی‌شناسند؛ بخشی هم افراطی‌گری را در خارج از فضای آکادمیک می‌بینند و فکر می‌کنند همه مدعیان طب ایرانی کسانی هستند که نگاه بزرگ‌نمایی و افراطی‌گری و تبلیغات کاذب را دنبال می‌کنند.

وزارت بهداشت نمی‌تواند بی‌تفاوت بماند

وی با تأکید بر اینکه متولی سلامت مردم وزارت بهداشت است و نمی‌تواند بی‌تفاوت بماند و مردم خدمات سلامت را از مراکز غیر علمی و غیر مجاز دریافت کنند، گفت: پس موظف هستیم سره را از ناسره تفکیک کنیم و بخش‌هایی که برای سلامت مردم مفید است را در اختیار آنان بگذاریم. پس لازم است تعداد سلامتکده‌‌های مجاز و تحقیقات مجاز طب ایرانی توسعه پیدا کند، امکانات پژوهشی در اختیار آنها قرار داده شود و برای کسانی که اکنون فارغ‌التحصیل طب ایرانی هستند دوره‌های بازآموزی و نوآموزی برگزار شود. این کار عزم جدی و ملی در وزارت بهداشت را می‌طلبد که پای کار بیاید تا جلوی شیادی را بگیرد.

خدادوست در پایان گفت: افرادی در شهرها و روستاها هستند که با طب ایرانی به درمان مردم می‌پردازند؛ بسیاری از خبرگان این حوزه در کشور هستند که ممکن است اصلاً پزشک هم نباشند اما اهل فن هستند باید این افراد شناسایی و راستی آزمایی شوند تا زیر چتر وزارت بهداشت محدوده کار برای آنها تعریف شود و در محدوده‌ای که به آنها اجازه داده می‌شود فعالیت کنند.