معلم، منابع درسی و مدارس دولتی باید تقویت شوند

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری علی فرهادی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش امروز دوشنبه، ۲۲ آبان در مدرسه دارالفنون برگزار شد.

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا مبنی بر اینکه با توجه به وضعیت ایران در آزمون‌های تیمز و پرلز، برنامه وزارت آموزش و پرورش در دوره جدید برای ارتقای میانگین معدل دانش‌آموزان چیست و با توجه به اینکه نتایج خوب کنکور معطوف به افرادی شده است که در مدارس غیردولتی تحصیل می‌کنند و از سطح مالی خوبی برای شرکت در کلاس‌های کنکور برخوردارند؛ برنامه آموزش و پرورش برای دانش‌آموزانی که در مدارس دولتی تحصیل می‌کنند و امکان شرکت در کلاس‌های کنکور را ندارند؛ چیست؟ گفت: مطلوب است که سخت‌کوشی، تلاش، نگاه مؤثر خانواده‌ها و استعداد باعث رقابت دانش‌آموزان شود و نه امکانات. باید همه دانش‌آموزان، امکانات مساوی داشته باشند و آنچه باعث رقابت و محک آن‌ها شود، استعداد، تلاش و دقت خانواده‌ها باشد؛ این موضوع طلب میکند که عدالت آموزشی تقویت شود. 

وی ادامه داد: وزیر آموزش و پرورش در برنامه‌های خود به عدالت آموزشی توجه دارد که بیش از ۹۰ درصد با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و نگاه دولت نیز تطابق دارد. برای تحقق این امر تقویت معلم حائز اهمیت است؛ اگر معلم خوب انتخاب شود و آموزش ببیند، بسیاری از ضعف‌ها را پوشش می‌دهد.

فرهادی اضافه کرد: موضوع بعدی تقویت مدارس دولتی است؛ زیرا عمده دانش‌آموزان در مدارس دولتی درس می‌خوانند و اگر این مدارس تقویت نشوند، به این معنی است که بخش زیادی از جامعه هدف را ندیده‌ایم. موضوع سوم کاهش اثر کنکور است زیرا بخشی از کنکور فن، مهارت و هزینه کردن برای رقابت است. اگر منابع درسی را به عنوان محکی برای شایستگی قرار دهیم، موضوع توانمندی و معدل آزمون‌های تیمز و پرلز هم حل خواهد شد. 

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: اکنون سوابق تحصیلی در کنکور ۴۰ درصد تأثیرگذار است و این میزان قرار است ابتدا تا ۵۰ درصد سپس به ۶۰ درصد افزایش یابد. این موضوع باعث می‌شود که مهارت‌ها و توانمندی‌های دانش‌آموز در طول تحصیل تقویت شود و معطوف به دو سال انتهایی به کنکور نشد. هزینه کردن برای کلاس‌های کنکور اصلاً مورد پذیرش آموزش و پرورش نیست. بنابراین بهتر است که سوابق تحصیلی را تقویت کنیم؛ قانون نیز بر این موضوع تأکید دارد که سوابق تحصیلی دانش‌آموز مورد توجه و تأثیر قرار گیرد و تأثیر سوابق از کم به زیاد افزایش پیدا کند و آرام آرام به سمتی برویم که کنکور حذف شود. اگر به جهت کثرت دانش‌آموزان و سطح‌بندی مراکز آموزش عالی نمی‌شود کنکور را صددرصد حذف کرد، باید تأثیر سوابق دانش‌آموز را به حداکثر برسانیم.

وی افزود: برنامه‌های دولت، وزیر آموزش و پرورش و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تقویت جایگاه و توانمندی‌های معلم به صورت پیوسته و نه منقطع است. باید بپذیریم که دانشجو معلم هیچگاه فارغ‌التحصیل نمی‌شود بلکه بعد از اتمام تحصیل از دانشگاه، مهارت‌آموزی هنگام خدمت با تمرکز دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی ادامه پیدا کند.     

فرهادی تأکید کرد: مدارس دولتی باید از جنس امکانات، تراکم، تعداد، نیروهای کیفیت بخشی و دسترسی مردم به آن‌ها تقویت شود. کتب درسی نیز باید به سمتی برود که مهارت‌های اجتماعی، فردی و شهروندی دانش‌آموزان را تأمین کند و سواد عمومی را که در قالب آزمون‌های تیمز و پرلز به آن می‌پردازیم، ارتقا دهند.

کاهش دریافت دانشجو علت اصلی کمبود معلم

وی در رابطه با سؤال یکی از خبرنگاران مبنی بر ارسال پیامک برای معلمان بازنشسته برای بازگشت به کار بیان کرد: در فاصله سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ شاهد کاهش دریافت دانشجو از سوی دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی بودیم و همین امر، سبب شد تا در این فاصله حدود ۸۰ هزار نفر ناترازی معلم باشیم؛ این اتفاق منجر شد تا امسال و سال آینده شاهد کمبود معلم باشیم. 

وی ادامه داد: بر خلاف بیشتر مشاغل، معلمان بازنشسته سن زیادی ندارند. نزدیک به 30 هزار معلم امسال می‌توانستند بازنشسته شوند اما بازنشسته نشدند تا امسال با کمبود معلم بیشتری مواجه نشویم. 

فرهادی در خصوص وضعیت معاونت پرورشی نیز بیان کرد: در معاونت پرورشی اتفاقات مهمی رخ می‌دهد و سه میلیون نفر از دانش‌آموزان در خارج از مدرسه مشغول فعالیت‌های پرورشی هستند که این تعداد در مقابل عدد ۱۷ میلیونی دانش‌آموزان اندک است. به زودی نزدیک به ۱۹ هزار نفر مشاور و مربی پرورشی استخدام خواهند شد تا تعداد معلمان پرورشی تقویت یابد. 

کمبود معلم آری، کلاس خالی خیر

وی در رابطه با آخرین وضعیت کلاس‌های بدون معلم، بیان کرد: بعد از پایان اعلام نتایج آزمون دبیری رسماً اعلام کردیم که هیچ کلاس خالی نداریم. این موضوع به این معنی نیست که به‌صورت مقطعی و موردی مشکلی برای کلاس پیش نیاید. طبق آمار از سراسر کشور عبارتی به عنوان کلاس خالی از معلم نداریم. 

فرهادی در رابطه با معلمان حق‌التدریسی، گفت: این دسته از معلمان مانند اضافه کاری کارمندان می‌مانند که در صورت تأمین اعتبار پایان هر ماه حق‌التدریس‌ها پرداخت می‌شود. در تلاشیم تا در پایان هر دو ماه یکبار حق‌التدریس‌ها را پرداخت کنیم.

وی اظهار کرد: کمبود معلم را تأیید می‌کنیم اما خالی بودن کلاس را خیر. نمی‌توان از همکاران بازنشسته درخواست کنیم تا یک سال دیگر اشتغال خود را تمدید کنند. کلاس‌های خالی با استفاده از ظرفیت بازنشستگان و دانشجو معلمان تکمیل شده است و کمبود معلم را با نیروی انسانی مدیریت کردیم اما این کمبود رفع نشده است. عدد قطعی کمبود معلم ما حدود ۲۰۰ هزار نفر است که از این تعداد حدود ۳۴ هزار نفر توسط اضافه تدریس بازنشستگان و حدود ۸۵ هزار نفر با اضافه تدریس همکاران شاغل تأمین شد. 

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: امسال شاهد تأمین استثنایی نیروی انسانی در آموزش و پرورش بودیم. زیرا با کمبود شدید معلم مواجه بودیم و به همین دلیل معلم به بعضی از کلاس‌ها دیر اعزام شد و کادر اجرایی مدارس این کلاس‌ها را مدیریت می‌کردند. امسال کمبود معلم را احساس می‌کنیم و سعی می‌کنیم تا از طریق ماده ۲۸ این کمبود را جبران کنیم. در تلاشیم تا از طریق دانشگاه‌های آموزش و پرورش کمبود دانشجو معلم تربیت کنیم. 

علت فراگیر نشدن توزیع شیر در مدارس

وی در رابطه سؤال یکی از خبرنگاران مبنی بر توزیع شیر در مدارس، گفت: حدود ۹ سال توزیع شیر در مدارس متوقف شده بود به همین دلیل نیروهایی که این کار را انجام می‌دادند، در جای دیگری مشغول بودند. با دستور رئیس‌جمهور و وزیر آموزش و پرورش تلاش شد تا زیرساخت‌های توزیع شیر در مدارس فراهم شود. آمادگی توزیع شیر در مدارس آغاز شده است اما این کار به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم فراگیر نشده است. 

فرهادی ادامه داد: دو هفته پیش بخشنامه توزیع شیر به سراسر کشور ارسال شد و برخی از استان‌ها توزیع شیر را آغاز کردند و اولویت با استان‌های محروم بود. تولید شیر در نیمه دوم سال در کشور کمتر می‌شود و با کمبود شیر مواجه هستیم اما تولیدکنندگان متعهد شدند تا میزان لازم برای توزیع شیر در همه مدارس را مهیا کنند. 

مدرسه و خانواده لازم و ملزوم یکدیگر

وی در رابطه با افسردگی دانش‌آموزان، بیان کرد: این موضوع ناظر به توانایی‌های خانواده‌های دانش‌آموزان است زیرا پایگاه اول تعلیم و تربیت خانواده است و باید برای تقویت خانواده تلاش کرد. مدرسه و خانواده لازم و ملزوم یکدیگر هستند و به تنهایی نمی‌توانند مشکلات را حل کنند. فضای مدرسه، معلم و مربی پرورشی، مشاور، مربی بهداشت، مربی ورزش و انجمن اولیا و مربیان فضای تحولی هستند که می‌توانند به کیفیت مدرسه کمک کنند.

فرهادی تأکید کرد: باید مشاوره در مدرسه تقویت شود و دانش‌آموزان امکان بهره‌مندی از مشاوره داشته باشند؛ در این صورت می‌توان انتظار داشت که میزان آسیب‌های اجتماعی بر مدارس کاهش یابد ولی در شرایط فعلی با کمبود نیرو مواجه هستیم. باید تلاش کنیم تا نیروهای کیفیت‌بخشی در مدارس را افزایش دهیم. 

عدم رأی مجلس به تخصیص نیم درصد ارزش افزوده به آموزش و پرورش 

وی در رابطه با سؤال یکی از خبرنگاران مبنی مخالفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تخصیص نیم درصد ارزش افزوده به آموزش و پرورش، گفت: مجلس نظر خود را دارد و علی‌رغم تلاش‌ها این موضوع رأی نیاورد. اگر به این موضوع توجه نشود، باید از طریق بودجه سنواتی نسبت به این موضوع توجه کرد.

فرهادی در رابطه با دانشگاه فرهنگیان و سن ورود دانشجو، بیان کرد: قانونگذار سن ۲۴ سالگی را به عنوان سقف تعیین کرده است زیرا با توجه به اینکه معلمی شغل بسیار انرژی‌بری است و یک ساعت کار کارمندی با یک ساعت کار تدریس برابری نمی‌کند، بنابراین اگر سن معلم از ۶۰ سالگی بیشتر شود، در تدریس تأثیرگذار است.

لزوم افزایش میزان بهره‌بری امکانات رفاهی فرهنگیان

وی در رابطه با امکانات رفاهی آموزش و پرورش گفت: آموزش و پرورش امکانات رفاهی گسترده‌ای دارد اما باید میزان بهره‌بری این امکانات افزایش یابد؛ نزدیک به ۱۳۰ درمانگاه و بیمارستان، ۶۰۰ مرکز رفاهی معلمان و بیش از ۴۰۰ فروشگاه زنجیره‌ای تعاونی مصرف فرهنگیان در کشور داریم. باید این امکانات در یک سازمانی شبکه شوند تا بتوانیم از آن بهره‌بری بیشتری داشته باشیم و بهتر رصد شوند.