شخصیت‌های تاریخی لرستان به دانشجویان معرفی شوند
عطا حسن‌پور با تأکید بر اینکه باید ناگفته‌های تاریخ استان لرستان به گوش دانشجویان نسل امروز برسد، گفت: در تاریخ لرستان شخصیتی به نام «ابونجم بدر ابن حَسنَویه» وجود دارد که کمتر از او اسم برده شده که نیاز است دانشجویانی در رشته‌های تاریخ، معماری، باستان‌شناسی فعالیت می‌کنند به گوشه‌هایی از زندگی این بزرگ‌مرد تاریخ ایران بپردازند و گوشه‌های ناگفته آن را بازگو کنند.
به گزارش ایکنا، به نقل از روابط عمومی دانشگاه لرستان، در همایش ملی «گردشگری، فرهنگ، تمدن و تاریخ» که یکشنبه، ۱۲ آذرماه در سالن شهید شکوهی دانشگاه لرستان برگزار شد، عطا حسن‌پور، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان در سخنانی با تأکید بر اینکه نیاز است برخی ناگفته‌های تاریخ استان لرستان به گوش دانشجویان نسل امروز برسد و دانشجویان بدانند چه کسانی در این استان چه زحماتی کشیده‌اند، اظهار کرد: در تاریخ پر فراز و نشیب ایران و همچنین لرستان ما، نام شخصیتی وجود دارد که کمتر از او اسم برده شده است، اما منشأ اقداماتی بوده است که حدود هزار سال است که از گزند حوادث طبیعی و تاریخی و انسانی جان سالم به در برده است؛ آن شخص کسی نیست جز «ابونجم بدر ابن حَسنَویه» که کمتر نامش را شنیده‌اید.
وی در معرفی برخی از ویژگی‌های شخصیتی و همچنین اقدامات مؤثر و ماندگار این شخصیت تاریخی لرستان گفت: حسنویه حکومتی به نام حکومت آل حسنویه در ایران بنیانگذاری می‌کند؛ کرمانشاه امروزی، لرستان و بخش‌هایی از اهواز را این حکومت توانست تحت سیطره خودش قرار بدهد؛ حتی توانست تا منطقه شهر نور کردستان عراق هم پیشروی کند.
حسن‌پور ادامه داد: حسنویه 600 سال قبل از اینکه شیعه در ایران به‌عنوان حکومت رسمی اعلام بشود در همین شهر خرم‌آباد و در همین قلعه فلک‌الافلاک، حکومت رسمی شیعه را اعلام می‌کند؛ بنابراین کسی که حدود هزار سال قبل، داعیه شیعه‌پروری داشته باید از او به نیکی یاد شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان افزود: ایشان زمانی که خلیفه بغداد، قادر عباسی، حضور دارد به نام خودش سکه طلا ضرب می‌کند؛ سکه‌ای که بر روی آن نوشته است: «ضَرَبَ فی شاپورخواست» و این سکه‌های طلای 24 عیار هنوز در گنجینه قلعه فلک‌الافلاک وجود دارند؛ ایشان کسی است که در زمان حیات خلیفه بغداد در خرم‌آباد به نام خودش، خطبه‌های نماز جمعه می‌خواند؛ بنابراین این شخص نیاز است که در عالم شیعه مورد تقدیر قرار بگیرد.
حسن‌پور ادامه داد: بدر ابن حسنویه ماهانه 30 هزار جفت کفش برای حاجیان و زوار عتبات عالیات، تهیه و ماهانه 60 هزار درهم به بیوه‌گان و مسکینان تقدیم می‌کرد؛ همان چیزی که ما الان در کشورمان به نام طرح شهید رجایی یا طرح 60 ساله‌ها داریم؛ این شخص هزار سال قبل این کارها را انجام داده است.
وی با بیان اینکه این شخص آن‌قدر قدرتمند و ثروتمند بود که همه خزائن سلطنتی خودش را در قلعه فلک‌الافلاک نگهداری می‌کرد، اضافه کرد: بزرگ‌ترین پل تاریخی ایران که به مادر پل‌های ایران مشهور است یادگار ابونجم بدر ابن حسنویه است و از همه مهم‌ترین پلی به این عظمت که یک پایه‌اش به اندازه آپارتمان است ظرف 10 سال ساخته می‌شود؛ این پل بزرگ‌ترین پل ایران و جهان باستان بوده است؛ به دستور ایشان پل گاومیشان که عریض‌ترین دهانه معماری دنیای باستان را داراست ساخته می‌شود؛ پل گاومیشان بر روی رودخانه خروشان سیمره به عرض 34 متر و 70 سانتیمتر ساخته شده است؛ این ویژگی معماران جهان را مبهوت هنر و هندسه دنیای باستان کرده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با بیان اینکه تنها نامی که الان از ایشان باقی مانده است اسم منطقه بدرآباد در خرم‌آباد است، اظهار کرد: وی آبداناهایی ساخته است؛ هنگام ساختن پمپ بنزین قاضی در خیابان شریعتی خرم‌آباد یکی از کتیبه‌های آبدان معروف به آبدان بدر ایشان کشف شده است؛ این کتیبه دارای خط کوفی است و مربوط به سال 404 هجری قمری است و این نشان می‌دهد در این منطقه یک آبدان بوده که وقف مردم شده است.
وی گفت: آخرین نمونه کاری ایشان هم ساخت مقبره زید بن علی(ع) در بازار قدیم خرم‌آباد است؛ به هر حال چنین کسی که خدمات اینچنینی به ایران و به دنیا شیعه عرضه کرده است شایسته تقدیر است و نیاز است دانشجویانی در رشته‌های تاریخ، معماری، باستان‌شناسی فعالیت می‌کنند حتماً به گوشه‌هایی از زندگی این بزرگ‌مرد تاریخ ایران بپردازند و گوشه‌های ناگفته آن را بازگو کنند.
رابطه میان تمدن و فرهنگ ارتباطی متقابل و متعامل است
غلامحسین حسینی، رئیس سازمان بسیج اساتید استان لرستان نیز در این همایش در سخنانی گفت: تمدن به معنای مدنیت و در کنار هم زیستن و کاستن از خواسته‌های فزون‌طلبانه خود و مجال دادن به دیگران تا آنان نیز بتوانند در جوار ما به امور زندگی روزمره خود بپردازند.
وی افزود: تمدن به معنی شایستگی گذراندن زندگی همراه با مسالمت، دوستی و احترام به حقوق دیگران و در عین حال مطالبه حقوق مصوب در قانون برای خود است؛ هر چند میان تمدن و فرهنگ تمایز معنایی وجود دارد اما رابطه میان این دو ارتباطی متقابل و متعامل است؛ به نظر می‌رسد نظریه دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن در اثری تحت عنوان فرهنگ یا شبه‌فرهنگ در زمینه تفاوت تمدن و فرهنگ بیان شده فراگیرترین نظریه در این زمینه است.
حسینی ادامه داد: ندوشن تفاوت بین این دو مفهوم واژگانی را چنین برمی شمرد: نخست آنکه تمدن بیشتر جنبه علمی و عینی دارد و فرهنگ بیشتر جنبه ذهنی و معنوی؛ هنرها، فلسفه، حکمت، ادبیات و اعتقادات مذهبی و غیرمذهبی در محدوه فرهنگ قرار می‌گیرند در حالی که تمدن، بیشتر ناظر به سطح حوائج مادی انسان در اجتماع است؛ تمدن بیشتر جنبه اجتماعی دارد و فرهنگ بیشتر جنبه فردی دارد؛ تمدن و فرهنگ با هم ارتباطاتی دارند اما ملازمه‌ای با هم ندارند؛ ما جوامع متمدنی را می‌شناسیم که ممکن است فرهنگ آن تنزل کرده باشد؛ به‌طور کلی مفهوم فرهنگ وسیع‌تر و قدیمی‌تر از تمدن است.
وی افزود: همان‌گونه که متمدن بی‌فرهنگ داریم بافرهنگ بی‌تمدن نیز وجود دارد؛ باید دید آیا تفاوت بین فرهنگ و تمدن در چیست؟ در این زمینه دو نگرش وجود دارد: برمبنای نگرش نخست تمدن همان فرهنگ است که در بطن آن گونه‌های کاربردی چندگانه‌ای تعبیه شده است؛ بر مبنای نگرش دوم فرهنگ در نقطه مقابل تمدن قرار دارد؛ از منظر این نگاه فرهنگ همه عقاید انسان‌ها مربوط به اسطوره، دین، هنر و ادبیات را دربرمی‌گیرد در حالی که تمدن، به حوزه خلاقیت انسانی مرتبط فناوری و علم اشاره می‌کند.
رئیس سازمان بسیج اساتید استان لرستان گفت: قرآن کریم، سیر و سیاحت را سبب تعقل و اندیشه و بالارفتن سطح آگاهی و بینش انسانی می‌داند؛ یعنی همان عنصری که بی‌تردید سنگ بنا و شالوده رشد و توسعه زندگی انسان در ابعاد گوناگون فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است، چراکه در یک جامعه بسته و بی‌خبر از سرنوشت دیگر ملت‌ها، هیچ زمینه‌ای برای دستیابی به رشد شایسته و بایسته وجود ندارد و از تجربیات و دستاوردهای دیگران نیز بی‌بهره می‌ماند.
حسینی تصریح کرد: گردشگری نوعی کنش و جابجایی مکانی با هدف مشاهده دیگر امکان و مناطق در سرزمین‌های دورتر با هدف تفریح و سرگرمی و گرفتن پند دو سویه است؛ همان‌طوری که تضارب افکار موجب رشد دوسویه می‌شود تضارب در حوزه تمدنی نیز زمینه‌ساز رشد تمدن‌های موجود در زیست‌بوم گردشگران به‌صورت دو سویه می‌شود.
انتهای پیام
