زیست اخلاقی؛ زیربنای رعایت حق‌الناس
گروه معارف ــ رئیس مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی گفت: ملزم بودن به رعایت حقوق مردم از لحاظ وجدانی و اخلاقی، حکم اخلاقی حق‌الناس شمرده می‌شود و با زیست اخلاقی؛ رعایت حقوق مردم تأمین خواهد شد.
حجت‌الاسلام علی‌اکبر صافی، رئیس مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی در گفت‌و‌گو با ایکنا از اصفهان درباره حق الناس، گفت: حقوق عمومی و خصوصی که به مردم مربوط می‌شود را اصطلاحاً در فرهنگ دینی حق‌الناس می‌گویند. در مقابل حق‌الناس، حق‌الله وجود دارد و آن تکالیف شرعی و اجتماعی هستند که خداوند به عهده فرد و جامعه گذاشته است. پرداخت زکات، خمس، امر به معروف و نهی از منکر، نماز، روزه، حج، تولی و تبری از موارد حق الله به‌شمار می‌آیند.
وی ادامه داد: خداوند حق‌الله را مورد بخشش خود قرار می‌دهد، اما از حق‌الناس نمی‌گذرد. حق‌الناس حقوق مادی یا معنوی افراد بوده و کسی نباید به حریم آن تجاوز کند، در غیر این صورت حق‌الناس را تضییع کرده است. در واقع امکان دارد خداوند تبارک و تعالی از حق خویش بگذرد و ما را ببخشد، اما ظلم‌هایی که بندگان در حق یکدیگر انجام می‌دهند، باید از طرف مقابل طلب بخشش کنند؛ چرا که خداوند از چنین ظلم‌هایی نمی‌گذرد.
صافی در رابطه با حکم فقهی برای حق‌الناس گفت: ملزم بودن ما به رعایت حقوق مردم از لحاظ وجدانی و اخلاقی، حکم اخلاقی حق‌الناس شمرده می‌شود. حکم کیفری در قانون مدنی، برای کسی که به حقوق مردم تجاوز میکند، مجازاتی در نظر گرفته شده است و این مجازات بسته به میزان جرم صورت می‌گیرد. در قانون مدنی در مورد هر جرمی از حق‌الناس نوعی از مجازات تعیین شده است.
رئیس مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی بیان کرد: زمانی که به آیات و روایات مراجعه می‌کنیم، بیشتر در حوزه پیشگیری دستورات و فرامینی را صادر کرده‌اند که افراد جامعه از نظر وجدانی و اخلاقی باید خودشان را ملزم به رعایت حق‌الناس بدانند و حقوق معنوی و مادی یکدیگر را زیر پا نگذارند. ما نیز باید براساس آموزه‌های قرآنی جنبه پیشگیری از حق‌الناس را مورد توجه قرار دهیم.
وی ادامه داد: مربیان و معلمان باید اهرم پیشگیری از حق‌الناس را آموزش دهند و اهرم کیفری مربوط به زمانی است که به حقوق فرد تجاوز شده و در صورت شکایت از فردی که حق‌الناس را تضییع کرده، موضوع پیگیری می‌شود و در غیر این صورت به آن رسیدگی نمی‌شود. اما آثار و عقوبت‌های مربوط به آخرت آن همچنان پابرجا است.
صافی بیان کرد: همانطور که ائمه اطهار(ع) در روایات خود جنبه پیشگیری از حق‌الناس را در نظر دارند، ما نیز باید تلاش کنیم به‌عنوان هر نقشی که در جامعه داریم، به حقوق یکدیگر تجاوز نکنیم و به افرادی که در زیر مجموعه ما هستند، رعایت حق‌الناس و پرهیز از تجاوز را گوشزد کنیم.
انتهای پیام
