اجرای عملیات دفع رطوبت از مسجد تاریخی امام(ره) اصفهان

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان؛ فریدون اللهیاری، مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با اعلام این مطلب، افزود: «با عنایت به بروز نم و رطوبت در دیواره‌های بخش‌های مختلف مسجد امام(ره) (جامع عباسی) که در مدت زمانی بیش از 30 سال در بخش‌های مختلف این مسجد عظیم تاریخی صورت پذیرفته بود، عملیات دفع نم و رطوبت از بخش‌های مختلف این مسجد توسط گروه های مختلف کارشناسان از 3 سال قبل آغاز گردید».

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در همین رابطه ادامه داد: «عملیات دفع نم و رطوبت در طی 5 مرحله صورت پذیرفت، به گونه‌ائی که مرحله اول دفع رطوبت از محور جنوبی و از گذر عمومی در بخش جنوبی محور گنبد خانه اصلی مسجد صورت پذیرفت».

مرمت و بهسازی گذرهای پیرامون مسجد امام(ره)

او در همین رابطه افزود: «در این مرحله با توجه به ایجاد تفاوت سطح در گذر عمومی محور جنوبی مسجد، با همکاری شهرداری اصفهان این گذر به طور کامل بازسازی شد، به گونه‌ایی که این گذر مجدد زیرسازی شده و با ایجاد کانال «ناکش» (کانال دفع رطوبت) و کانال دفع آب‌های سطحی در دیوارهای مسجد که به گذر اتصال داشت از انتقال رطوبت ناشی از آبهای سطحی به دیواره‌های مسجد جلوگیری شده و پس از آن دیواره‌های ضلع جنوبی گنبدخانه به طور کامل مرمت شد.

مرمت و بهسازی کانال دفع فاضلاب شهری محلات پیرامون مسجد امام(ره)

اللهیاری در رابطه با مرحله دوم مرمت‌های صورت پذیرفته در طی این عملیات بیان کرد: «با عنایت به اینکه سابقه حیات و زندگی در محلات پیرامون مجموعه جهانی میدان امام(ره) (نقش جهان) و مسجد امام از سابقه‌ایی 400 ساله برخوردار است، لذا در طی این مدت طولانی این مناطق از بافت جمعیتی فشرده‌ایی برخوردار شده، بنابراین با توجه به قدمت این منطقه، با هماهنگی شهرداری و اداره آب منطقه ایی اصفهان در یک اقدام گسترده کار بهسازی سیستم دفع فاضلاب منطقه به ویژه در مناطق و گذرهای پیرامون مسجد امام که عمدتا دچار فرسودگی شده بود از سال 1396 در دستور کار ارگان‌های مربوطه قرار گرفت که این عملیات در سال 1397 با موفقیت به اتمام رسید.

مرمت و بهسازی راه آبه‌ها و کانال‌‎های دفع فاضلاب مسجد امام پس از 400 سال

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در رابطه با سومین مرحله از عملیات دفع رطوبت از این مسجد بزرگ تاریخی اظهار کرد: «با عنایت به اینکه مسجد تاریخی امام(ره) اصفهان از گستره‌ایی بالغ بر 16 هزار متر مربع برخوردار بوده و در طی 400 سال حیاتش، به صورت پیوسته کاربردهای مختلفی داشته است، کارشناسان ارشد اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در سومین اقدام، کار پاکسازی و بهسازی تمامی راه آبه‌های قدیم و جدید این مسجد تاریخی را در دستور کار خود قرار دادند، به گونه‌ایی که در طی یک سال و نیم فعالیت، این گروه بیش از 300 متر کانالهای داخلی مسجد که برخی از آنها بیش از 400 سال بود و پاکسازی نشده بود از سال 1396 لغایت نیمه اول سال 1397 را پاکسازی و حتی مرمت نمودند.

اللهیاری در ادامه گفت: «در طی این عملیات گسترده، کارشناسان ارشد اداره کل موفق شدند حداقل در طی دو مرحله برخی کانالهای قدیمی این مسجد تاریخی را در طی سال‌های 1396 و 1398 کشف نمایند و این در حالی بود که با توجه به اینکه از این مسجد تاریخی در طی 400 سال حیاتش دایما استفاده می شده، بسیاری از مسیرهای این کانال‌ها در ادوار مختلف تاریخی تغییر یافته بود، لذا این تغییرات و حتی الحاقات در برخی اوقات باعث شده بود تا مسیر کانالها تغییر یافته و آب درون آنها به پی های دیواره‌های مسجد انتقال یابد که خود عاملی مهم در بروز نم و رطوبت در بخش‌های مختلف این مسجد تاریخی به‌شمار می‌رفت.

ایجاد سرویس‌های بهداشتی جدید در فضای خارج از محوطه مسجد امام اصفهان

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان در ادامه به چهارمین مرحله از اقدامات جهت دفع رطوبت از مسجد امام اشاره کرد و گفت: با عنایت به اینکه از یکسو روزانه صدها نفر نمازگزار و گردشگر از این مسجد عظیم تاریخی بازدید به عمل می آورند و همچنین از سوی دیگر با توجه به اینکه مسجد امام اصفهان در ضلع جنوبی مجموعه جهانی میدان امام(ره) (نقش جهان) به عنوان یکی از بزرگترین مراکز تاریخی و گردشگری کشور واقع شده، در راستای خدمات رسانی هر چه بهتر به مراجعان به مسجد و همچنین جهت رفاه حال گردشگران در مجموعه میدان و همچنین به جهت اینکه فشار کمتری از نظر سیستم آبرسانی به این مسجد تاریخی وارد شود، با هماهنگی و مشارکت شهرداری اصفهان در زمینی در مجاورت ضلع شمال شرقی مسجد کار تاسیس مجموعه سرویس بهداشتی ویژه مردم و گردشگران داخلی و خارجی در اواخر سال 1396 آغاز و این عملیات در نیمه اول سال 1397 به اتمام رسید.

اجرای عملیات مرمت و بهسازی سرویس‌های بهداشتی مسجد امام اصفهان

اللهیاری در ادامه به پنجمین مرحله از عملیات دفع رطوبت از مسجد امام اصفهان اشاره کرد و گفت: «با عنایت به ایجاد در حدود یکصد چشمه سرویس بهداشتی در ضلع شمال شرق مسجد امام در طی 30 سال گذشته، بررسی‌ها حکایت از این داشت که بخش قابل توجهی از رطوبت در دیواره‌های این بخش از مسجد به دلیل عدم رعایت اصول علمی و ایجاد این سرویس‌ها در دهه‌های گذشته بوده، لذا با عنایت به کاربردی بودن این سرویس‌ها، کارشناسان ارشد اداره کل میراث فرهنگی استان در طی 3 مرحله کار مرمت و بهسازی این سرویس‌ها را از نیمه دوم سال 1397 آغاز نمودند».

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان در رابطه با چگونگی اجرای این عملیات گفت: «با توجه به گستردگی عملیات و حجم زیاد نم و رطوبت در این بخش از مسجد، مرمتگران در این بخش ابتدا سرویس‌ها را به تدریج از مدار خارج و پس از دفع رطوبت از ایواره ها و مرمت بخشهای مختلف دیواره ها، تمامی کانال‌های دفع فاضلاب و همچنین لوله کشی های آب در این مسیر را کاملا تعویض و سپس، پس از ایزولاسیون کامل کف، دیواره‌ها و ایجاد سیستم جدید دفع فاضلاب، سرویسهای بهداشتی را از دیواره های اصلی جدا و با استفاده از مصالح قابل بازگشت همچون آلومینیوم در فضای میانی تالارهایی که سرویس‌ها در آنجا قرار دارند به صورتی که به راحتی قابل جابجائی باشد نصب نموده‌اند.»

او در رابطه با زمان اجرای این بخش از عملیات دفع رطوبت از سرویس‌های بهداشتی افزود: «تا کنون دو مرحله از بهسازی و مرمت تالارهای بخش شمال شرقی به سرانجام رسیده و پیش بینی می‌شود عملیات این بخش تا پایان سال 1398 به طور کامل به سرانجام رسد».

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان تصریح کرد: «عملیات دفع رطوبت از مسجد امام اصفهان در طی مراحل اول، سوم، چهارم و پنجم در طی 3 سال و با هزینه‌ایی بالغ بر 40 میلیارد ریال تا کنون انجام شده است».

اللهیاری همچنین تصریح کرد: «هم اکنون با توجه به اقدامات صورت پذیرفته تقریبا بیش از 90 درصد از عوامل رطوبت زا در این مسجد حذف شده، با این وصف با توجه به تغییر رژیم آبهای سطحی اصفهان در طی 50 سال اخیر تلاش داریم تا با پایش دایم این مسجد عوامل مختلف بروز رطوبت را تحت کنترل داشته باشیم.»