قاریان جوان، محدوده مطلوب صوت خود را بیابند/ برپایی جلسات قرآن، همچنان به یاد «امیر منصوری»

کاکاوند ضمن ترجمه آیات تلاوت شده، در تفسیر آیه 28 سوره مبارکه حدید گفت: این آیه، یکی از آیات بسیار مهم است که می‌فرماید: اگر کسی تقوا پیشه کند و به خدا و رسول ایمان آورد، خداوند متعال دو بال پشتیبان به او می‌دهد، یکی مغفرت الهی است و یکی نور است.

مدیر پایگاه اطلاع رسانی «شفا» در ادامه به بیان تعریفی از نور پرداخت و گفت: نور چیست؟ وقتی خدا به کسی نور دهد به سبب آن نور، وقتی راه می‌رود، دیگران را نورانی می‌کند. مراتب رسیدن به نور عبارتند از گام اول، قرائت است که به معنای انس با قرآن و معرفت‌گیری از قرآن است. وقتی برداشت از آیات قرآن، متکی به سرچشمه نباشد، فرق منحرف و جلادی مانند داعش و طالبان بوجود می‌آید. اگر کسی می‌خواهد برداشتش از قرآن صحیح باشد، باید به اهل بیت وصل شود. شرط قرائت این است که از هر راهی نروید و تنها از راه اهل بیت بروید.

وی بیان کرد: گام دوم، ترجمه و تفسیر است به معنای برداشت صحیح از ظاهر آیات که اهل بیت(ع) ترجمان آیات هستند. تفسیر به معنای شناخت بطن آیات است و شئون مختلفی دارد و بخشی از تفسیر، تأویل است. گام بعدی در مراتب رسیدن به نور، روح آیات است که به معنای فهم آیه است. اگر کسی به روح رسید به نور می‌رسد. نور یعنی وقتی کسی به این درجه رسید، چون روح خودش با روح قرآن یکی شده است، هر ظلمتی را می‌بیند و آن را نورانی می‌کند. تمام حجاب‌ها را کنار می‌زند و حجابی برایش وجود ندارد.

کاکاوند در ادامه ارتباط آیات 27 و 28 از سوره مبارکه حدید را بیان کرد و گفت: در آیه 27، مسئله رهبانیت مطرح شده است که در مسیحیت وجود دارد. رهبانیت یعنی گوشه‌نشینی و خود را از جمع دور کردن. در بعضی کارها در اسلام، ممکن است داشته باشیم ولی اینگونه مثل رهبانیت نیست. رهبانیت یعنی کلا انسان خودش را از مردم قطع کند.

این قاری ممتاز با اشاره به اینکه رهبانیت در اسلام حرام است تصریح کرد: به اسم اینکه خودم را می‌خواهم حفظ کنم تا از جامعه نپذیرم، نمی‌توان رهبانیت را در پیش گرفت. افرادی که این نحله را در پیش گرفتند، می‌گویند، رهبانیت را در پیش گرفتیم تا در جامعه آلوده و فاسد نشویم؛ باید به آنها گفت که اگر مرد هستید، داخل جامعه بروید و خراب نشوید. پیامبر(ص) خودش اولین نفر ایستاد و ضربه خورد و اذیت شد و تمام سختی‌ها را به جان خرید، اما جامعه را تغییر داد.

در ادامه، اعضای جلسه به تلاوت آیاتی از کلام الله مجید پرداختند و کاکاوند نکات صوت و لحنی و تجویدی آنها را متذکر شد. این قاری ممتاز در تحلیل تلاوت یکی از اعضای جلسه که به سبک استاد عبدالباسط تلاوت می‌کرد، گفت: شیوه تلاوت عبدالباسط، اُکتاوی نیست. نباید در تقلید از اساتید و قدما، ساختار تلاوت را عوض کنید. بر فرض اینکه بتوانی ساختار تلاوت را عوض کنید، مطابق توانایی صوتی خودت عمل نکردی و روش اوج‌گیری‌ات مطابق با قاری مورد تقلید نبود و از محدوده صدای مطلوب نباید خارج شوید. این محدوده مطلوب صوت را باید پیدا کنید.

محمد کاکاوند، در تحلیل تلاوت یکی از اعضای جلسه به مبحث بسیار مهم تنظیم اشاره کرد و گفت: تنظیم، یعنی تقسیم درست صداهای آهنگ روی کلمات. یک خواننده وقتی می‌خواهد بخواند، 40 نفر پشت صحنه هستند. یکی شعرش را می‌نویسد، یکی آهنگ می‌زند، یکی ریتمش را می‌گذارد، تازه در آخر یک نفر تنظیم‌کننده است. اما در تلاوت قرآن همه چیز در یک نفر جمع شده است. قاری هم باید لفظ را رعایت کند و هم آهنگ را بخواند، هم تجوید را رعایت کند، هم حس به آیات دهد؛ هم القای معنا کند و هم تنظیم کند که این امر، سختی تلاوت قرآن را نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: خیلی از افرادی که از تقلید خارج می‌شوند و جای دیگری می‌روند، اکثراً مشکل تنظیم دارند. تنظیم آهنگ، زمانی حاصل می‌شود که قاری زیاد بخواند و با الفاظ مختلف آشنا شود.

این مدرس قرآن کریم در ادامه بیان کرد: از جمله مواردی که می‌توان فهمید، قاری، حرفه‌ای هست یا نه؛ میزان کنترل صدا توسط قاری است. در مباحث خوانندگی که در تلاوت قرآن کریم هم استفاده می‌شود، 12 یا 13 مدل ولوم وجود دارد. یک جاهایی می‌توان پیانو خواند، ولی اکثراً باید صدا را کم کرد، چون صوت تلاوت قرآن در فضای لطافت است. وقتی کار را لطیف کنید، حس ایجاد می‌شود.

در پایان این جلسه قرآن، حاضران در جلسه، میهمان سفره اطعام قرآن بودند که به مناسبت هفتم مرحوم امیرطاهر منصوری، قاری ممتاز، تدارک دیده شده بود.

جلسه قرآن محمد کاکاوند جمعه شب‌ها از ساعت 19 الی 22 به نشانی بزرگراه نواب صفوی، تقاطع پل امام خمینی(ع)، پشت ساختمان بازنشستگی شهرداری تهران، ابتدای خیابان گلکار برگزار می‌شود.