حسن حکمیون، عضو هیئتعلمی دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان با توجه به تعریف عقلانیت، اظهارکرد: عقلانیت یعنی تفکر و عمل بر طبق تشخیص عقل، که تشخیص عقل معمولا درست است.
وی تأکید کرد: عقلانیت دارای دو ریشه است: ابتدا ریشه فطری دارد؛ خداوند به همهی انسانها عقل را عطا کرده و بنابراین تمامی انسانها دارای قوهی عقل هستند. دومی ریشهی تقویتی عقل میباشد که باید عقلانیت در زندگی تقویت شود.
عضو هیئتعلمی دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان در رابطه با رشد عقلانیت در دنیای امروز، اظهار کرد: هنوز مشخص نیست عقلانیت نسبت به دورههای قبل کاهش یافته یا افزایش یافته است؛ به دلیل اینکه در گذشته، پدر ومادر و بزرگترها بسیاری از مسئولیتهای فرزندان را برعهده میگرفتند، اما امروزه افراد خودشان تصمیم میگیرند. ولی چون احساس و عاطفه در سنین نوجوانی و جوانی قوی است، عواطف در تصمیمهای عقلانی تأثیر میگذارند و گاه مانع از تصمیمگیری درست و مطلوب میشود.
حکیون در رابطه با تهدیداتی که عقلانیت را مورد تهدید قرار داده است، بیان کرد: عامل اصلی تبلیغات است؛ مفهوم تبلیغ هم بدان گونه که افراد تبلیغ میکنند تا نظر و دیدگاه خودشان را با دیگران همسو و همجهت کنند. امروزه ابزار و وسایل تبلیغات فراوان است و بههمین سبب آنها گمان میکنند از دیگران بهتر میدانند و می فهمند و بنابراین اعتقادشان را به دیگران تحمیل میکنند.
وی گفت: عامل دیگر اینترنت است که عقلانیت را مورد تهدید قرار میدهند و افراد نمیتوانند مجال و فرصتی برای تصمیمگیری پیدا کنند، بنابراین افکار آنها تحت تأثیر قرار میگیرد.
وی ادامه داد: مورد بعدی خود جامعه است، جامعه مجموعهای از افکار قالبی را به افراد تحمیل میکند و افراد جوان گمان میبرند که خودشان تفکر کردهاند، در حالی که جامعه افکاری را به آنها تحمیل کرده است.
حکمیون با توجه به دیدگاه قرآن در رابطه با عقلانیت بیان کرد: قرآن به تدبر اهمیت بسیاری داده است، به طور مثال تلاوت و روخوانی قرآن بسیار سفارش شده است ولی مهمتر از آن، تدبر در مفاهیم آیات را بیان کرده است،
عضو هیئت علمی دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان تأکید کرد: قرآن بسیار موافق عقلانیت است و در آیات الهی بسیار به آن اشاره کرده و راههایی را نیز برای تقویت آن ارائه داده است. ارجاع به ائمه اطهار(ع) که عقلانیت را تقویت میکند و به تعبیری به مردم یاد میدهند درست فکر و تصمیمگیری کنند.