خاطراتی شیرین از مزاح‌های استاد فروزان در ظهری دلنشین؛
خُلق «فروزان» از نغمه تلاوت زنگدارش جذاب‌تر/ من قاری قرآن هستم
گروه چهره‌ها: «ظهر دلنشین» این بار شد کرسی بازخوانی پرونده سال‌ها ممارست و عشق به قرآن «هادی فروزان» که به اذعان دوستان و شاگردانش هنوز همانند دهه‌های 50 و 60، جلسات قرآن پرشوری دارد و خلق نیکویش، بزرگ و کوچک را به خود جذب کرده و می‌آموزد که قرآن را نیکو بخوانید و مردم را نیکو به قرآن جذب کنید.
به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، ظهر دلنشین استاد هادی فروزان، پیشکسوت قرآنی کشورمان، چهارشنبه، سوم آبان‌ماه با حضور شاگردان و دیگر اساتید، خادمان قرآن و چهره‌های نام آشنای جامعه قرآنی چون علی اکبر حنیفی، سیدمحسن موسوی‌بلده، جهانبخش فرجی، بهروز یاریگل، حسین اخوان‌اقدم، یحیی علیمردانی، سیدعباس میرداماد، علی‌اصغر نوربالا، سعید زکی‌لو، سیدحسین موسوی بلده، محمد کاکاوند و جمعی دیگر از قرآنیان استان البرز و با اجرای حبیب مهکام، پیشکسوت قرآنی کشورمان در سالن اجتماعات ایکنا برگزار شد.
استاد فروزان در بسیاری از نشست‌های ظهر دلنشین دیگر اساتید با اشتیاق دعوت ایکنا را لبیک می‌گفت و این بار خود سوژه ظهر دلنشین شد.
در ابتدای این مراسم سیدمحسن موسوی‌بلده، مدرس و پیشکسوت قرآنی کشورمان ضمن تشکر از برپایی چنین برنامه‌هایی که در زمان حیات این عزیزان به تجلیل از این بزرگواران پرداخته می‌شود، اظهار کرد: خدا را شکر این سنت حسن پایه‌گذاری شده که تا هنگامی که این بزرگواران، عزیزان و چهره‌هایی که نور وجودشان اجتماع ما را روشن می‌کنند در قید حیات هستند، از آنها و تلاش‌هایشان تجلیل به عمل آید و قدرشان دانسته شود.
وی ضمن آرزوی عمر طولانی برای تمامی اساتید پیشکسوت قرآنی کشور و استاد هادی فروزان و اینکه جامعه قرآنی از حضور او مستفیض شود، تصریح کرد: وی یکی از چهره‌هایی هست که جزو السابقون السابقون محسوب می‌شود. از جوانی وارد فراگیری قرآن شدیم و به فرمایش مرحوم استاد محمدتقی مروت زانوی «تتلمذ» در مقابل این افراد زدیم در محضر این بزرگواران حضور یافتیم.
موسوی‌بلده با اشاره به رابطه صمیمی که میان استاد فروزان با استاد مرحوم محمدتقی مروت، اظهار کرد: خواهشمندم همه دوستان از زوایای مختلف زندگی استاد را بیان کنند آنچه که من خاطرم است، فرازی از زندگی استاد فروزان در پیش از پیروزی انقلاب اسلامی است از آن هنگامی که «حافظ خلیل رحمان» طی برنامه‌ای به ایران آمده بود و قرار بود پس از برپایی آزمون از علاقه‌مندان به ساحت قرآن کریم که طی فراخوان ثبت نام کرده‌اند و منتخبان طی دوره‌ای از محضر وی در حسینیه ارشاد دوره‌ای را ببینند.
وی با اشاره به حضورش در این جلسه در آن دوران پرالتهاب جوانی‌اش، اضافه کرد: خاطرم هست این جلسه توسط مرحوم استاد حسین صبحدل اداره میشد، سپس نوبت من شد و وی از من خواست که بخشی از قرآن را بخوانم و من هم سوره مبارکه نبأ را به سبک عبدالباسط تلاوت کردم و استاد از من خواست که ترتیل بخوانم و من نیز باز با همان سبک، فقط تندتر تلاوت می‌کردم.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان با اشاره به ایفای نقش پدرانه و آرام‌بخش استاد صبحدل در عرصه آموزشی، بیان کرد: خاطرم هست که استاد هادی فروزان، بیوک محمدی اصل نیز در این مرحله تست، حضور داشتند و سپس از دانش‌آموختگان این کلاس، مسابقه‌ای برگزار کردند که طی برپایی این مسابقه و شب‌هایی که این مسابقه در حسینیه ارشاد برپا میشد، به عنوان تماشاچی حضور داشتم تلاوت‌های استاد فروزان، مرحوم بیوک محمدی و مرحوم علی اربابی که برای نخستین بار تا آن لحظه وی را می‌دیدم، به یاد دارم.
وی با اشاره به حضور «حافظ خلیل رحمان» در آن صحنه به عنوان داور و تلاوت قوی استاد اربابی به سبک منشاوی، بیان کرد: خاطرم هست بیوک محمدی سوره حشر و تکویر را با سبک مرحوم عبدالباسط تلاوت کرد و به دلیل نزدیکی که من با استاد مرحوم مروت به دلیل شاگردی او در سنین نوجوانانی داشتم، در جریان این مسابقه و نتیجه‌اش قرار گرفتم و می‌دانستم که استاد فروزان حائز رتبه نخست شد، اما چون نفر دوم یک فرد مهندس بود و به دلیل جو آن زمان که بر کشور حاکم بود و فکر می‌کردند که افراد مذهبی فقط در این مراسم می‌روند و از سوی دیگر به خاطر تشویق بیشتر مردم به این عرصه از استاد فروزان خواستند که وی را حائز رتبه دوم معرفی کنند و فردی که مهندس است، حائز رتبه اول اعلام کنند، شلوغ‌بازی از استاد فروزان ندیدم تا اینکه دیدم به دلیل مناعت طبع‌شان نهایتا این موضوع را پذیرفتند و این امر نوعی ایثار در سطح خودش بود و طی مراسمی که با حضور کثیری از مردم در حسینیه ارشاد برگزار شده بود، نتیجه را اعلام کردند.این خادم‌القرآن اضافه کرد: تا اینکه طی سال 58 که سازمان اوقاف گروهی از قرآنیان را به حج فرستاد و این گروه متشکل از استاد فروزان، غفوری، خدام‌حسینی، عباس سلیمی و علی اربابی بود که رئیس گروه نیز استاد صبحدل بود و در آن مدت 30 روز، رابطه ما قوی‌تر شد. با کمال تأسف و حسرت باید گفت استاد فروزان به اندازه خود ما که در صحنه آموزش قرآن بودیم، مقداری از جامعه قرآنی فاصله گرفتند و همین فاصله گرفتن اثرش را گذاشته است و به همین دلیل جامعه قرآنی نسل جدید، بخاطر این فاصله کمتر استاد فروزان را می‌شناسند که حقش این نیست و باید پیش از این اقدام به معرفی ایشان می‌کردیم.
فقدان اهتمام لازم به جایگاه پیشکسوتان قرآنی کشور
علی‌اکبر حنیفی از مدرسان برجسته علم قرائت قرآن از دیگر حاضران این جلسه بود و با اشاره به غبطه‌ای که هنگام شنیدن تلاوت‌های این اساتید قرآن در وجودشان به وجود می‌آمد، تأکید کرد: غبطه می‌خوردیم که آیا می‌شود مثل این افراد قرآن بخوانیم؟ که چگونه در آن زمان پیش از انقلاب که فساد همه جا را فراگرفته بود و جوانانی به مانند ایشان که از لحاظ برخورداری از مواهب الهی، وضع ظاهر در شرایط ممتازی بودند، به قرآن پناه آورده بودند و ایشان به واقع مصداق بارز حدیثی بودند که فرمودند: «مَن قَرَا القُرآن و هو شابٌّ مُؤمِنٌ ، اختَلَطَ القُرآنُ بلَحمِهِ و دَمِهِ».
این پیشکسوت قرآنی کشورمان اضافه کرد: لذا از مهم‌ترین ویژگی ایشان که قابل احترام و ستودنی است این بود که مثل خیلی از افراد دیگر در جوانی می‌توانستند راه دیگری را انتخاب کنند، اما وی راه قرآن را انتخاب کرد.
حنیفی با تأکید بر تلاشش برای اینکه به مانند استاد فروزان تلاوت قرآن کند، اظهار کرد: یکی از انگیزهایم خود وی بود و به همین به دلیل اهتمامی که به کار قرآن داشت، در کار دنیا موفق بود و مسئولیت‌هایی که داشت چون مسئول یکی از بیمارستان‌های بزرگ پایتخت بود، در کارش به عنوان عنصر قرآنی، موفق بود.
وی با اشاره به حضور استاد هادی فروزان در امر تدریس با وجود اینکه سن این مدرس قرآن نزدیک به 70 سال است، تصریح کرد: اما همچنان مشغول به تدریس هستند که قرآن را حقیقتا همانند اینکه هم اکنون دارد نازل می‌شود، تدریس می‌کنند و جوانان را در این راه تشویق می‌کنند. چنانکه در استان البرز کلاس‌های خوب و اثرگذاری دارند.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان با تأکید بر اینکه مسئله دیگر تعهد وی به قرآن است و هنگامی که با وی صحبت می‌کنند می‌بینند که در برابر قرآن تسلیم هست، گفت: آموزه‌های قرآنی در کلام، رفتار و عملش است.
وی با اشاره به جایگاه اقرا و اشاره به اینکه خداوند نخستین مقری بوده است چنانکه در قرآن می‌خوانیم «سَنُقْرِئُکَ فَلا تَنْسَی»، تأکید کرد: اما متأسفانه از بزرگ‌ترین گلایه‌ها ما این است که در جمهوری اسلامی کم توجهی و یا فقدان اهتمام لازم به جایگاه قاریان و پیشکسوتان قرآنی کشور است و برای پیش قراولان و سردمداران و جلوداران این عرصه، حقی قائل نیستند.
در ادامه این مراسم یحیی علیمردانی از دیگر مدرسان جلسات سنتی قرآن، اظهار کرد: استاد فروزان از جمله افرادی بودند که در ابتدای روزهای نوجوانی پای درس قرآن نشست و فرمایشات اساتیدش را گوش کرد و ادامه داد، لذا خوش به حال افرادی که اینگونه بودند و بدا به حال افرادی که به این موضوع عمل نکردند.
وی با اشاره به توصیه‌ای به دیگر مدرسان قرآن، اظهار کرد: در جامعه قرآنی امروز تنها با صوت و لحن کار دارند، اما به اساتید سفارش می‌کنم که تنها معلم صرف نباشید، بلکه مربی و برای تربیت دانش‌آموزان با قرآن و مفاهیم قرآن گام‌هایی بردارید و همچنین به دیگر دوستان نیز سفارش می‌کنم، ابتدا کلمات قرآن را یاد بگیرند و سپس به دنبال فراگیری نکات تجویدی به منظور ارائه قرائت خوب بروند و سپس با نکات تفسیری نیز آشنا شوند.
آنچه برای استاد فروزان قابل احصا است گرمی روح و بیان ایشان، حسن خلق و رفتارش
سیدعباس میرداماد با اشاره به برپایی این مراسم که تجلیل از مقام شامخ قرآن است، تصریح کرد: قرآن به گردن همه ما حق دارد که ما به برکت قرآن زیست کردیم و زندگی کردیم و برکت زندگی را از قرآن گرفتیم.
وی تأکید کرد: استاد هادی فروزان جدای از فعالیت در مقام قرائت و تلاوت زیبنده‌ای که دارند، ستاره‌ای فروزان بودند. جلسه تلاوت این استاد شهیر، پیش از انقلاب سرلوحه در تلاوت بود و آنچه که برای استاد فروزان قابل احصا است گرمی روح و بیان ایشان و حسن خلق و رفتار وی است که همیشه در کلام متجلی است.
میرداماد تصریح کرد: یکی از موارد توفیقات وی حضورش در فضای بیمارستانی بود که پا به پای قرآن با وجود همه حواشی حضور داشتند و امیدوارم خداوند به برکات قرآن به ما درک فضائل و آیات الهی را بدهد و توفیق دهد که تا آخرین لحظات در محضر قرآن باشیم.
برپایی جلسه قرآن به مانند دهه شصتی طی دهه نود در استان البرز
براساس گزارش ایکنا، خلیلی قیداری، مدیر جامعه قرآنیان کرج نیز از دیگر حاضران در این جلسه بود که با برش‌هایی از روزنامه کیهان سال 1348 که عکس‌هایی از اساتیدی چون هادی فروزان و محمدتقی مروت با تیترهایی چون چه کسی بهتر قرآن می‌خواند؟ و گزارشی از نخستین قرائت قرآن در ایران و... حضور یافته بود.
وی با اشاره به بهره‌مندی از حضور این استاد در جلسه قرآنی که به مانند جلسه قرآن دهه‌های 60 همراه با تبیین مسائل امروز جامعه است، تأکید کرد: این جلسه روزهای سه‌شنبه از ساعت 17:30 آغاز و تا 2 بامداد ادامه دارد که در این جلسه قشرهای متفاوتی از افراد حضور دارند که طی آن بخشی از نوجوانان به امر تلاوت می‌پردازند و برخی نیز قاریان حرفه‌ای قرائت می‌کنند و در بخش دیگر نیز نکاتی از نهج‌البلاغه گفته می‌شود و سپس بیان مفاهیم و مسائل روز به بحث و تبادل نظر گذاشته می‌شود.
فروزان از نغمه تلاوتش جذاب‌تر است
حسین اخوان اقدم، استاد و داور قرآن ضمن تشکر از ایکنا که این ظهر دلنشین را اینگونه پربار برگزار کرده است و زمینه حضور و دعوت دوستان بیشتری را فراهم کرده است، تصریح کرد: شاید حضور پررنگ حاضران این جلسه به جهت جذابیت استاد فروزان است که جذابیت در نغمه و تلاوت وی بود.
وی با اشاره به اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی به جرگه اهل قرآن به معنای حرفه‌ای پیوسته است، گفت: طی آن زمان همیشه دوست داشتم بدانم این صدای جذاب و پرطنین برای کیست و فی‌الواقع باید به این امر اذعان داشت آقای فروزان از نغمه‌اش جذاب‌تر است و نه اینکه بخواهم غلو کنم.
این مدرس قرآن با اشاره به خصلت‌های شخصیتی استاد فروزان، تصریح کرد: وی خیلی راحت و بدون ادعا با همه سطوح و سن و سال ارتباط خداپسندانه برقرار می‌کند و برایش تفاوت نمی‌کند که یکی هم سن خودش است یا کوچکتر و یا بزرگتر و این اخلاق و منش و سیره در جامعه قرآنی ما مثال زدنی است و ما منت افرادی را می‌کشیم که با چنین سیره و روشی دیگران را جذب قرآن کنند «كُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ».
وی عنوان کرد: به نظرم می‌رسد که این محصول جلسات بسیار پربار و انسان‌ساز سنتی قرآن در گذشته بوده است و امیدوارم که جلسات فعلی قرآن نیز اینچنین باشد و امیدوارم که استاد فروزان همیشه پاینده و سربلند باشد و در این راه گام‌های مؤثرتری بردارند.
حضور در جلسه قرآن هیئت نوحه‌سراهای غرب تهران طی دهه 60
علی اصغر نوربالا از دیگر قرآنیان حاضر در این جلسه بودند که به ویژگی خاص از جلسه وی در محله هفت چنار طی دهه 60 و نحوه آشنایی‌اش با استاد فروزان و محمد همتی و نیکو وضع که شاکله تجوید را از طریق آنها فرا گرفت و سپس به پیشنهاد این اساتید در جلسه استاد هادی فروزان در هیئت نوحه‌سراهای غرب تهران در دهه 60 حضور پیدا کرد، پرداخت.
نوربالا با اشاره به اینکه این جلسات دو الی سه ساعت بیشتر نبود، بخشی قرائت قرآن، مداحی اهل‌بیت(ع) و تبادل نظر در خصوص بحث‌های سیاسی و اجتماعی روز بود، اظهار کرد: طرح مسائل اجتماعی و مسائل روز جامعه در جلسات قرآن امروزه، جایگاهش در جامعه ما خالی است و امروزه کمتر شاهد آن هستیم.
استاد هادی فروزان؛ هلوی جامعه قرآنی
دکتر هاشمی از شاگردان استاد خدام حسینی از جلسه استاد هادی فروزان در محله هفت چنار طی دهه 60 گفت و ادامه داد: به حق، ایشان در بیمارستان شماره دو، الگو بودند و همیشه این سؤال در ذهنم بود که چرا وی از جامعه قرآنی فاصله گرفت و به حق ایشان هلوی جامعه قرآنی بودند.
نهادینه کردن بیشتر مباحث تدبر در قرآن
امراللهی نیز از دیگر نوجوانان علاقه‌مند به فراگیری علم قرائت قرآن طی دهه‌های پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است، طی سخنانی گفت: صرف تلاوت و تقلید راه به جایی نمی‌بریم، کما اینکه شاید بتوان گفت از این طریق با اهداف قرآنی فاصله خواهیم گرفت باید به دنبال پررنگ کردن وجه تدبر در قرآن در جلسات باشیم که خواست امروز جامعه و جوانان است.
وی با اشاره به فقدان و کمبود اساتید قرآنی چون فروزان، اظهار کرد: خدا را شاکریم که در استان البرز از محضر چنین استادی برخورداریم.
ارتباط دوستان قرآنی پس از انقلاب اسلامی ضعیف شد
بهروز یاریگل، استاد و مدرس قرآن با ابراز گلایه از اینکه متأسفانه به عقیده من ارتباطات دوستان قرآنی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ضعیف شد، عنوان کرد: برخی از اساتید قرآن سال به سال همدیگر را نمی‌بینند و از استاد فروزان اینست که این دوستان و اساتید، قاری قبل از انقلاب هستند که این نکته مهمی است، مدالیست که در آن دوران و با آن شرایط خفقان با قرآن انس پیدا می‌کردند.
این قاری پیشکسوت قرآنی کشورمان، بیان کرد: برداشتی که دارم اینست که خیلی بیشتر از این باید به این دوستان بها داده شود، اما سال به سال سراغی از این دوستان گرفته نمی‌شود و نکته دیگر نیز ارتباط خوب و صمیمانه ایشان بوده است که هم جدیت او مثال زدنی است و هم مزاح او مثال زدنی است.
یاریگل با اشاره به اینکه از دیگر خصوصیات بارز وی این است که رک‌گو است و با هیچکس تعارف ندارد، تصریح کرد: ایشان از خرافه‌گرایی بیزار هستند.
وی با اشاره به نخستین تصویر تلاوت استاد فروزان، اظهار کرد: او در مجلس شورای ملی سابق اولین تلاوت قرآنی را در بین سرود، انجام داد که از وی به یادگار مانده است. باید بگویم به بینش این استاد از هر نظر احترام می‌گذارم.
برپایی جلسه قرآن بدون کمترین توقع
ابوالفضل نیکو نیز از دیگر حاضران در جلسه بود که به جلسه قرآن استاد هادی فروزان در منزل آقای سعیدی و همچنین هیئت نوحه‌سراهای غرب تهران که حدود 60 سال از برپایی‌اش می‌گذرد، هنوز این استاد بدون توقعی جلسه قرآن ما را اداره می‌کند، اشاره کرد.
صدای زنگدار هادی فروزان در تلاوت
سعید زکی‌لو از دیگر قرآنیان کشورمان که به اذعان خود به احترام استاد فروزان در این جلسه حضور پیدا کرده است، اظهار کرد: حدود 12-13 سال داشتم که با صدای زنگدار این استاد آشنا شدم و این صدا از تک صدهایی بود که برایم گیرایی داشت.
تلاوت‌های حاضر همه تقلید است
در ادامه نیز جهانبخش فرجی، مدرس و قاری بین‌المللی قرآن با تأکید بر اینکه از محاسن اساتید قدیمی این بود که در فضای موسیقی‌های اصیل بودند و خودشان صاحب سبک شدند، اظهار کرد: امثال استاد فروزان‌ها، موسوی‌ها، حنیفی‌ها و... صاحب سبک شدند و این جسارت را داشتند، اما متأسفانه نمی‌گذارند آنها رشد کنند و این را ابتر کردند و نگذاشتند ما صاحب سبک شویم و در حال حاضر همه در امر تلاوت تقلید است.
وی با تأکید بر اینکه مکتب شماها اصیل و پاک بود، اظهار کرد: یکی از محاسن بد مسابقات، قاری‌سوز است و استاد با شاگرد و قرآن‌آموزش رقیب می‌شود. لذا پیشکسوتان قرآنی ما را نابود کردند و صاحب سبک‌های ما را خانه‌نشین کردند و نسل جوان قاری ما چیزی از خودش ندارد.
به گزارش ایکنا، سیدحسین موسوی‌بلده با اشاره به اینکه طی دهه 40 و اوایل دهه 50 وارد عرصه آموزش قرآن و نشست بر سر کلاس اساتید شده است، بیان کرد: خاطرم در جلسه‌ای که در حسینیه ارشاد به اتفاق اخوی‌ام حضور داشتیم در سخنرانی آیت‌الله مطهری و یا شریعتی بود که استاد فروزان تلاوت قرآن داشتند و هنگامی که از جایگاه پایین آمدن به واسطه شناختی که از سیدمحسن داشتند از میان آن همه جمعیت نزد ما آمدند و آرزویم این بود که آیا می‌شود روزی هم بنده در آن جایگاه به امر تلاوت قرآن بپردازم.
من قاری قرآن هستم
در پایان نیز هادی فروزان با تأکید بر اینکه «من قاری قرآن هستم» و با اشاره به خلوص، نمونه بودن و اسوه بودن اساتیدی چون مولایی، مروت‌ها، اربابیها و صبحدل‌ها تأکید کرد: همه، تمام صفات و خوبی‌ها را ندارند و تمام خوبی‌ها در تمام آدم‌ها جمع می‌شود.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان با اشاره به صحبت‌هایی که در خصوص دوری وی طی سال‌ها از قرآن شد، گفت: اما من یک روز با قرآن فاصله نگرفتم، اما متأسفانه در خانه خودم و در خودم بودم.
وی با ابراز گلایه از اینکه چرا باید در مناسبت‌های مذهبی چون محرم‌ها، دهه فاطمیه و ...جلسات قرآن تعطیل شود، تصریح کرد: متأسفانه این خلاف نص صریح شرع ماست در حالی که باید این جلسات قرآن در آن زمان‌ها با قوت بیشتر و با حضور پررنگ‌تر مردم با رونق بیشتری برپا شود.
حسن ختام این مراسم بیتی بود که استاد حبیب مهکام خواند «عجب چراغ فروزان فریست نور حسین/که هرچه باد وزد می‌شود فروزان‌تر». سپس سیدمحسن موسوی‌بلده دعای ختم جلسه را قرائت کرد و در ادامه هدایایی از سوی شاگردان این استاد به ایشان اهدا و عکس یادگاری انداخته شد.
گزارش تصویری این مراسم را اینجا ببیند.
مطالب مرتبط
