کنار گذاشتن عضو زرتشتی شورای شهر یزد، خلاف قانون اساسی و قرآن است

حجت‌الاسلام سید محمدعلی ایازی، قرآن پژوه و استاد حوزه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) از اصفهان، در خصوص حقوقی که اسلام برای اقلیت‌های دینی قائل شده است، به آیه 8 سوره ممتحنه «ولا يَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ لَمْ يُقاتِلُوکُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِيارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ» اشاره کرد و افزود: این آیه به صراحت می‎فرماید اگر آن‌ها (اقلیت‌های دینی) کسانی هستند که با شما جنگ و نزاعی ندارند، شما وظیفه دارید با نیکی و عدالت با آن‌ها برخورد کنید. نیکی همان چیزی است که به آن احسان می‌گویند و عدالت نیز به این معناست که آن‌ها در قوانین شهری، از حقوق برابر برخوردار باشند و مورد حمایت قرار گیرند و با آن‌ها مانند سایر شهروندان به عدالت برخورد شود.

وی در پاسخ به این سوال که دولت و حاکمیت چه وظیفه‌ای در قبال حقوق اقلیت‌های دینی دارند؟ گفت: در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صراحت بیان شده اقلیت‌های دینی و رسمی کشور که به‌طور خاص از آن‌ها نام برده شده است، به‌عنوان شهروند از حقوق کاملا برابر برخوردار هستند. در واقع اعتقاد ما این است همه اقلیت‌های دینی، حتی اقلیت‌هایی که اسم‌شان در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیامده، ولی به‌عنوان اقلیت دینی محسوب می‌شوند، از حقوق برابر برخوردار هستند و حقوق شهروندی مشترکی دارند.

این استاد حوزه در پاسخ به این سوال که اقلیت‌های دینی چه نقشی در مناسبات مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه اسلامی دارند؟ تصریح کرد: زمانی که بحث عدالت مطرح می‌شود، این عدالت فقط جنبه مادی ندارد، بلکه از لحاظ حقوقی نیز باید با اقلیت‌های دینی به عدالت برخورد کرد، یعنی همان گونه که آن‌ها از لحاظ مادی حق برابر، حق رأی و حق انتخاب دارند؛ باید حق استفاده از استعدادهایشان را هم داشته باشند و از این جهات تفاوتی با سایر شهروندان ندارند.

ایازی در این رابطه افزود: برخی از فقهای سنتی که فقط ظاهر کلام را می‌بینند، از آیه 141 سوره نساء «لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرينَ عَلَي الْمُؤْمِنينَ سَبيلاً» که به آیه نفی سبیل معروف است، این گونه برداشت کرده‌اند که اگر در جایی غیرمسلمانان به حاکمیت و سلطه مسلمانان آسیب بزنند، آن‌ها نمی‌توانند در مناسبات ما مشارکت کنند. در صورتی که موضوع این آیه بحث از کافرین به عنوان کفر است؛ نه به عنوان کسی که مسلمان نیست، ولی یک متخصص و صاحب تجربه است. از این جهت ما در علم اصول، اصطلاحا درباره این آیه می‌گوییم وقتی که می‎گوید «کافرین»، یعنی «وصف کفر مشعر به علیت» یعنی آن جاهایی که کافر می‌خواهد حاکمیت کفر را اجرا کند، نه از آن جهت که یک فرد غیر مسلمان بخواهد، تخصصی را در جامعه بیاورد. 

وی ادامه داد: مثلا یک شهردار می‌تواند مسلمان و یا غیر مسلمان باشد، زیرا که شهردار بودن یک کار تخصصی و فنی است و در یک محدوده قانونی انجام می‌شود و از این جهت تفاوتی بین مسلمان و غیر مسلمان نیست و این حتی در جامعه‌ای که اکثریت افراد آن مسلمان باشند یا نباشند، تفاوتی ندارد؛ چون جهتی که از آن استفاده می‌شود، جنبه علمی و تخصصی دارد. 

وی در ادامه تصریح کرد: تعارض و نزاعی از ابتدای انقلاب تاکنون با اقلیت‌های دینی نداشته‌ایم و آن‌ها نیز در مجلس حضور و در امر قانون‌گذاری‌ مشارکت دارند و مراسم‌ دینی‌شان را هم اجرا می‌کنند. به هر جهت نباید کسی به آنها توهین کند و به کرامت انسانی آ‌ن‌ها آسیب بزند.

ایازی با اشاره به لغو عضویت عضو زرتشتی شورای شهر یزد، گفت: لغو عضویت این فرد، خلاف قانون اساسی و خلاف قوانین مصوب مجلس که خود شورای نگهبان آن را تأیید کرده،می‌باشد و این نوع تفسیر و برداشت از قانون، آن هم بعد از چندین سال از پیروزی جمهوری اسلامی، خلاف کرامت انسان و رای و انتخاب مردم بوده و این تصمیم یک نوع توهین به مردمی است که وی را انتخاب کرده‌اند، در حالی که همین فرد، قبلا نیز چهار سال عضو شورای شهر بوده است.

این استاد حوزه عنوان کرد: برخی از فقها و مجمع مدرسین حوزه علمیه قم که بیشتر آن‌ها از مجتهدان هستند، طی اطلاعیه‌ای این تصمیم را رد و نادرست دانسته و این کار را خلاف قانون و قرآن دانسته‌اند.