انفاق در راه خدا؛ معیار حلال بودن ثروت/ مال حلال حد و مرز ندارد
گروه معارف ــ استاد حوزه علمیه اصفهان گفت: اصل داشتن مال، بد نیست و مال‌اندوزی زمانی مذمت شده است که انسان به مال و ثروتش وابسته شده و آن را در راه خدا انفاق نکند.
حجت‌الاسلام سیدمحمدصادق ابطحی، استاد حوزه علمیه در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره نظر اسلام در خصوص مال‌اندوزی، اظهار کرد: خداوند در آیات اول سوره تکاثر فرموده است:«أَلْهاکُمُ التَّکاثُرُ، حَتَّي زُرْتُمُ الْمَقابِرَ؛ مسابقه در ثروت‌اندوزى و جاه‌طلبى شما را سرگرم کرد و از مقصد بازداشت، تا آن گاه که مرگتان فرا رسید و گورهاى خود را دیدید».
وی ادامه داد: در چهار آیه ابتدایی سوره همزه آمده است: «وَيْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ، الَّذي جَمَعَ مالاً وَ عَدَّدَهُ، يَحْسَبُ أَنَّ مالَهُ أَخْلَدَهُ، کَلاَّ لَيُنْبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ؛ واى بر هر عیب‌جوى غیبت کننده‌اى، که مالى فراهم آورده و آن را پى در پى شمرده است، چون مى‌پندارد که ثروتش مرگ را از او دور کرده و جاودانه‌اش ساخته است، چنین نیست، مرگ او فرا خواهد رسید و قطعا در آن آتش شکننده افکنده خواهد شد».
این استاد حوزه علمیه افزود: خداوند در آیه 34 سوره توبه کسانی را که مال اندوخته و انفاق نمی‌کنند، مورد مذمت قرار داده است:«الَّذينَ يَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها؛ کسانى را که زر و سیم مى‌اندوزند و آن را در راه خدا خرج نمى کنند».
حجت‌الاسلام ابطحی بیان کرد: خداوند در ادامه و در آیه 35 سوره توبه عذاب این افراد را این‌طور توضیح می‌دهد:«يَوْمَ يُحْمي عَلَيْها في نارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوي بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ...؛ این عذاب در روزى است که آن گنج‌هاى طلا و نقره را در آتش دوزخ بگدازند و پیشانى و پهلو و پشتشان را با آنها داغ کنند».
وی گفت: حکمت این آیه این است که وقتی فقیری از چنین افرادی درخواست کمک می‌کند، آنها ابتدا اخم‌هایشان را در هم کشیده، سپس به پهلو باز می‌گردند و کم کم هم پشتشان را به او می‌کنند. پس خداوند نیز می‌فرماید که ما صورت، پهلو و پشت چنین افرادی را داغ می‌گذاریم، چرا که حاضر نشدند از اموالشان انفاق کنند.
وابستگی به مال و ثروت
این استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه اصل داشتن مال بد نیست و مال‌اندوزی زمانی مذمت شده است که انسان گمان کند همه چیز او همین مال و ثروتش در دنیا است، تصریح کرد: امیرالمؤمنین(ع) در جایی می‌فرمایند:«زیاد شدن مال قلب انسان را فاسد می‌کند». انسان به مال و ثروتش وابسته شده و دیگر نمی‌تواند از آن فاصله بگیرد و به همین سبب گناهانش زیاد می‌شود.
وی اضافه کرد: امام(ع) در جای دیگری می‌فرمایند:«کسانی که مال و ثروت اندوخته کردند، در قیامت پایین‌ترین مرتبه را دارند». البته این هم در مورد مالی است که اندوخته شده و در راه خدا انفاق نشود.
حجت‌الاسلام ابطحی در ادامه گفت: در جامعه ما هم افرادی هستند که زراندوزی کرده و هر روز بر ثروتشان اضافه می‌شود و هم افرادی که ثروتشان را انفاق می‌کنند؛ مدرسه و بیمارستان می‌سازند، به وقت سیل و زلزله به یاری هموطنانشان می‌شتابند و از ضعفا دستگیری می‌کنند.
حد و مرز مال‌اندوزی
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه حد و مرز مال‌اندوزی حلال یا حرام بودن آن مال است، تأکید کرد: اگر مال از راه حرام جمع‌آوری شده باشد، صاحبش باید برای هر ریال آن پاسخگو باشد، ولی مال حلال حد و مرزی ندارد، هر اندازه که فرد داشته باشد و در راه خدا انفاق کند، برایش اجر و پاداش به همراه دارد.
وی افزود: امام رضا(ع) می‌فرمایند:«مالی اندوخته نمی‌شود، مگر به خاطر پنج خصلتی که در فردی جمع شود؛ بخل شدیدی که اجازه ندهد فرد ذره‌ای از مال را انفاق کند، آینده‌نگری و آرزوهای دور و دراز که به خاطر آن مال بیندوزند، حرص و طمع بر جمع‌آوری مال، قطع رحم و ترجیح آخرت بر دنیای چند روزه».
حجت‌الاسلام ابطحی بیان کرد: در آیه 47 سوره یس خداوند می‌فرماید:«وَ إِذا قيلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ قالَ الَّذينَ کَفَرُوا لِلَّذينَ آمَنُوا أَ نُطْعِمُ مَنْ لَوْ يَشاءُ اللَّهُ أَطْعَمَهُ ...؛ و هنگامى که به آنان گفته مى‌شود از آنچه خدا به شما روزى داده است، به مستمندان انفاق کنید و با آنان مهربان باشید، آنان که کافر شده‌اند، از روى مغالطه، به کسانى که ایمان آورده‌اند مى گویند: آیا به کسى خوراک دهیم که اگر خدا مى‌خواست او را اطعام مى‌کرد و بى‌نیازش مى‌ساخت؟!»
وی گفت: کسی که مال و ثروت زیادی دارد، مورد امتحان خداوند قرار می‌گیرد تا مشخص شود چه اندازه از ضعفا و درماندگان دستگیری می‌کند. در جامعه ما نیز هستند کسانی که به دلیل مشکلات مالی امکان ازدواج ندارند، پس کسانی که مال و ثروتی دارند، باید از چنین افرادی دستگیری کنند.
انتهای پیام
