واکاوی صراط مستقیم تکوینی در «پژوهشنامه مذاهب اسلامی»

به گزارش ایکنا؛ یازدهمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهشنامه مذاهب اسلامی» به صاحب‌امتیازی دانشگاه ادیان و مذاهب و مدیرمسئولی حجت‌الاسلام سیدابوالحسن نواب منتشر شد.

عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «واکاوی شرط استطاعت طریقی با رویکرد تعطیلی حج در صورت عدم تامین امنیت حجاج از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی»، «واکاوی واژه «اهل البیت» در اندیشه فریقین با تاکید بر منابع اهل سنت»، «تجدید بنای پایه‌های نظری اباضیه با تاکید بر اتهام‌زدایی»، «پیامدهای سیاسی و اجتماعی حضور سلفیان در افغانستان»، «خردستایی و خردگریزی در حدیقه الحقیقه» و «آموزه شفاعت در میراث مکتوب مذهب شافعی و تبیین تمایز آن با دیدگاه سلفیان تکفیری»

همچنین مقالات دیگری با عناوین «شرک مشرکان مکه از نگاه امامیه و اهل حدیث تا ظهور ابن تیمیه»، «صراط مستقیم تکوینی در قرآن با تاکید بر آرای علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی»، «بررسی انتقادی رویکرد ابن تیمیه در تفسیر آیات متشابه با رجوع به آرای علامه طباطبایی»، «بازشناسی موضوع‌های احتجاج کلامی معصومان در کتاب احتجاج طبرسی و تحلیل نقش این احتجاج‌ها در رشد دانش کلام»، «نقد و بررسی روش‌شناسی شیخیه در فهم دین»، «بازکاوی حکم قرائت سوره عزیمه در نماز از منظر فقه مذاهب اسلامی» در این شماره منتشر شده است.

صراط مستقیم تکوینی در قرآن

در چکیده مقاله «صراط مستقیم تکوینی در قرآن با تاکید بر آرای علامه طباطبایی و آیت‌الله جوادی آملی» می‌خوانیم: «صراط مستقیم از آموزه‌های اساسی قرآن کریم است که از منظر حق سبحانه، یک راه بیش نیست. بر همین اساس است که در فرهنگ قرآنی، صراط مستقیم به دو قسم «تکوینی و تشریعی» تقسیم می‌شود. با توجه به اینکه خداوند متعال بر اساس رحمت رحمانی، نظام هستی را بر توحید و عدالت ایجاد کرده و به اقتضای رحمت عامه خود، موجودات را بر صراط مستقیم تکوینی حق قرار و حرکت داده است، در این فرهنگ، صراط مستقیم تکوینی «تغیرناپذیر، تحویل ناپذیر و تقابل ناپذیر» است، و حق تعالی به همه موجودات قرب تکوینی، و بر همه آنان احاطه وجودی دارد. علامه طباطبایی صراط مستقیم تکوینی را بر اساس دو حد وسط مالکیت مطلقه و صیرورت ممکنات به سوی حق سبحانه اثبات می‌کند و آیت‌الله جوادی آملی آن را با دو حد وسط ربوبیت مطلقه و حرکت ممکنات که متحرک اصلی آن ذات اقدس الهی است، تبیین می‌کند. این مقاله ضمن اینکه ناظر به صراط مستقیم تکوینی است، سعی بر آن دارد این قسم از صراط را که بر مدار رابطه «حق و خلق» استوار است، از دیدگاه دو مفسر سترگ، یعنی علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی اثبات کند.»