نظام آموزش بین‌الملل جمهوری اسلامی تدوین می‌شود
گروه جامعه ــ قائم‌مقام وزیر آموزش و پرورش در امور بین‌الملل با بیان آخرین وضعیت مدارس ایرانی خارج از کشور و مشکلات ارزی که این مدارس با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، اظهار کرد: نظام آموزش بین‌الملل جمهوری اسلامی تدوین می‌شود.
مدارس ایرانی خارج از کشور می‌تواند یکی از اصلی‌ترین پایگاه‌ها برای انتقال فرهنگ ایرانی - اسلامی و زبان و ادب پارسی به ملت‌های دنیا باشد. همچنین در این مدارس است که فرزندان کارگزاران نظام و ایرانیان مقیم می‌توانند در چارچوب نظام آموزش ایران تحصیل کنند و با وجود دوری از وطن، شاکله وجودی خود را در سنین رشد با بن‌مایه فرهنگی وطن خود شکل دهند.
درباره وضعیت مدارس ایرانی خارج از کشور با غلامرضا کریمی، قائم‌مقام وزیر آموزش و پرورش در امور بین‌الملل به گفت‌وگو پرداختیم. کریمی که عضویت در هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و دبیری کمیسیون ملی آیسسکو را نیز برعهده دارد، در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به چالش‌های مدارس ایرانی خارج از کشور از ضرورت تدوین نظام آموزش بین‌الملل جمهوری اسلامی سخن می‌گوید. آنچه از نظر می‌گذرد، حاصل این گفت‌وگوست.
ایکنا ــ در حال حاضر چند مدرسه و چه تعداد دانش‌آموز خارج از مرزهای ایران در مدارس ایرانی در حال تحصیل هستند؟
در 46 کشور، 101 مدرسه با حضور حدود 14 هزار دانش‌آموز فعال است. تلاشمان در 30 سال گذشته بر این بوده است که تعداد مدارس را گسترش دهیم، به جهت اینکه رسالت نظام اسلامی بر این بوده که فرزندان کارگزاران جمهوری اسلامی حتماً در مدارس ایرانی درس بخوانند، همچنین ایرانی‌های مقیم خارج از کشور و نیز برخی اتباع خارجی که تمایل داشته باشند از نظام آموزشی ایران استفاده کنند، فرصتی در اختیار داشته باشند و بتوانند با تاریخ و فرهنگ ایران آشنا شوند.
مدارس خارج از کشور دقیقاً منطبق با نظام آموزشی داخل ایران اداره می‌شود، البته در بعضی کشورها انعطاف‌هایی داریم اما شاکله آن، نظام آموزشی ایران است. این مدارس در برخی از کشورها، مدارس بین‌الملل است و با چارچوب مدارس بین‌المللی اداره می‌شود، در این مدارس بین‌الملل، زبان غالب، انگلیسی است و اتباع خارجی‌ای که به زبان فارسی نیز مسلط نیستند، می‌توانند تحصیل کنند.
ایکنا ــ چه تعداد دانش‌آموز خارجی در مدارس ایرانی خارج از کشور، تحصیل می‌کنند؟
در حال حاضر حدود سه هزار دانش‌آموز خارجی در مدارس ایرانی خارج از کشور، تحصیل می‌کنند.
ایکنا ــ همه این سه هزار دانش‌آموز به زبان فارسی مسلط هستند؟
بخشی از این دانش‌آموزان، اتباع افغانستان هستند که هم‌زبان ما هستند. دانش‌آموزان دیگر نیز از نظر زبانی از دو حالت خارج نیستند؛ دانش‌آموزانی که در مدارس بین‌الملل، با زبان انگلیسی تحصیل می‌کنند و دانش‌آموزانی که قبلاً برهه‌ای در ایران بوده‌اند و فارسی را آموخته‌اند.
ایکنا ــ یکی از انتظارات مردم از مدارس ایرانی خارج از کشور، انعکاس فرهنگ و هنر ایرانی به اهالی کشور میزبان است. در حال حاضر چه موضوعات فرهنگی در مدارس خارج از کشور، اولویت انعکاس دارد؟
اولویت اصلی، فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی و اولویت دوم نیز آموزش زبان و ادب فارسی است.
ایکنا ــ آیا کشورهای خارجی نیز درون ایران از چنین مدارسی برخوردار هستند؟
بله، همه کشورهای دنیا دو نوع مدرسه در خارج از مرزهای خود دارند؛ 1- مدارسی که مجوز از نظام آموزش و پرورش کشور میزبان می‌گیرند، 2- مدارسی که ذیل سفارت کشور مهمان در کشور میزبان فعالیت می‌کنند. در داخل ایران 9 مدرسه وابسته به سفارتخانه‌ها وجود دارد. کشورهایی مثل فرانسه، آلمان، هند، پاکستان و ... در این مدارس به اتباع کشور خودشان آموزش می‌دهند. بسیاری از مدارس ایرانی نیز در خارج از کشور، مدارسِ وابسته سفارت ایران است. برخی کشورها مثل آلمان و اتریش، تأکید و شرطشان این است که در کنار زبان فارسی، تدریس زبان خودشان به عنوان کشور میزبان نیز حتماً انجام شود.
ایکنا ــ آیا برنامه‌ای برای توسعه مدارس ایرانی در سایر کشورها نیز در دست دارید؟
متقاضی برای ایجاد مدرسه در خارج از کشور زیاد داریم، متأسفانه طی دهه‌های گذشته تلاش جدی برای ایجاد نظام آموزش بین‌الملل جمهوری اسلامی انجام نشده است. اگر این نظام بین‌الملل را ایجاد کرده بودیم، نظام آموزشی ما به زبان انگلیسی و عربی نیز تولید می‌شد و متقاضیان می‌توانستند ثبت نام کنند. در حال حاضر مدارس «عصری» مختلف توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات در کشورهایی مثل سنگال، زامبیا، نامبیا و ... موجود است اما تا زمانی که کتاب‌های نظام آموزشی ایران به زبان انگلیسی و عربی تولید نشود، مردم آن کشورها نمی‌توانند از نظام آموزش ایران بهره ببرند، لذا برنامه‌ای طراحی کرده‌ایم تا با همکاری سازمان پژوهش آموزش و پرورش و شورای عالی آموزش و پرورش، نظام آموزش بین‌الملل جمهوری اسلامی را تدوین کنیم.
ایکنا ــ مدارس «عصری» چه ویژگی‌هایی دارند؟
بیشتر این مدارس شیعی هستند، برخی فارغ‌التحصیلان جامعةالمصطفی(ص) که در ایران تحصیل کردند، وقتی به کشور خود بازگشتند با حمایت ایران این مدارس را که مروج ارزش‌های دینی و قرآنی هستند را تأسیس کردند.
ایکنا ــ در حال حاضر چه تعداد معلم ایرانی در خارج از کشور تدریس می‌کنند؟
700 معلم در 101 مدرسه خارج از کشور مشغول به فعالیت هستند، برخی از این معلمان افرادی هستند که به صورت مستقیم از ایران و با حقوق ارزی به کشور مقصد اعزام می‌شوند. طیف دیگری از این معلمان، همسران کارگزاران نظام هستند، مثلاً همسر سفیر یا معاونان سفیر. همچنین برخی ایرانیان حاضر در کشور مورد نظر که توانایی تدریس و علاقه به انجام فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی داشته باشند، به عنوان معلم حق‌التدریس انتخاب می‌شوند.
ایکنا ــ با توجه به اینکه حقوق معلمان ایرانی خارج از کشور به شکل ارزی پرداخت می‌شود، معمولاً تقاضای زیادی برای اعزام وجود دارد. چه سازوکار شفافی برای انتخاب این معلمان وجود دارد؟
برای انتخاب معلمانی که به صورت ارزی به خارج از کشور اعزام می‌شوند، هر چند سال یک بار، آزمونی برگزار می‌کنیم و به کل معلمان سراسر کشور اعلام می‌کنیم که می‌توانند در این آزمون شرکت کنند. مثلاً دو سال پیش 19 هزار نفر در آزمون شرکت کردند، هزار نفر از این تعداد مورد مصاحبه قرار گرفتند و در نهایت، 300 نفر انتخاب شدند. تمامی معلمان اعزامی از بین افرادی که آزمون دادند و در مصاحبه قبول شدند، انتخاب می‌شوند. به صورت عرفی هر معلمی که به خارج از کشور اعزام می‌شود اگر حین کار چالشی نداشته باشد، مدت دو سال آنجا فعالیت می‌کند، البته مواردی هم بوده است که بیشتر مانده‌اند. حق‌الزحمه بقیه نیروها نیز به صورت ریالی پرداخت می‌شود، مثلاً وقتی یک جوان ایرانی فرصت یافته که دو سه سال در کشور خارجی تحصیل کند، طبیعتاً هم به نفع خودش و هم به نفع ماست که در مدرسه ایرانی فعالیت کند و درآمدی نیز داشته باشد.
ایکنا ــ آیا تلاطم و افزایش نرخ ارز طی دو سال اخیر، چالشی برای مدارس ایرانی خارج از کشور ایجاد کرد؟
بله، چالشی بسیار بزرگ ایجاد کرد، چرا که ناگهان ارزش حقوق تعیین شده ریالی برای مدارس خارج کشور به یک‌سوم کاهش پیدا کرد. طی دو سال گذشته 402 نفر نیروی اعزامی با حقوق ارزی به خارج از کشور داشته‌ایم و مجبور شدیم این تعداد را به کمتر از 150 نفر کاهش دهیم، اما هیچ مدرسه‌ای تعطیل نشد. ضمن اینکه بخشی از حقوق افرادی که به خارج از کشور اعزام کرده بودیم، دچار تعویق شده است. در حال حاضر به اندازه یک سال معوقه داریم که باید به معلمان زحمتکش مدارس خارج از کشور پرداخت کنیم. با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در حال رایزنی و هماهنگی هستیم که بتوانیم این مبلغ را پرداخت کنیم.
انتهای پیام
