فعالیت‌های قرآنی در عراق از نگاه آمار
گروه بین‌الملل ــ قرآن جایگاه ویژه‌ای در میان مردم عراق دارد و هر ساله در این کشور فعالیت‌ها و طرح‌های گوناگونی از سوی نهادها، دانشگاه‌ها و مراکز ذیربط اجرا می‌شود که در نوع خود جالب توجه است.
به گزارش ایکنا؛ عراق با نام رسمی جمهوری عراق کشوری در خاورمیانه و جنوب غربی آسیاست. پایتخت عراق شهر بغداد است. این کشور از جنوب با عربستان سعودی و کویت، از غرب با اردن و سوریه، از شرق با ایران و از شمال با ترکیه همسایه است.
عراق در بخش جنوبی خود مرز آبی کوچکی با خلیج فارس دارد و دو رود مشهور دجله و فرات، که سرآغاز تمدن‌های باستانی بین‌النهرین در طول تاریخ کهن این کشورند، از شمال کشور به جنوب آن روان هستند و با پیوستن به رود کارون، اروندرود را تشکیل می‌دهند و به خلیج فارس می‌ریزند.
عراق کشوری است با قومیت‌های گوناگون و ساکنان آن را عرب، کرد، ترکمن، آشوری، کلدانی، مندایی و صابئین و دیگر قومیت‌ها تشکیل می‌دهند. از نظر ساختار اجتماعی و فرهنگی به سه حوزه کاملاً متفاوت قابل تقسیم است. در حوزه مرکزی عراق اعراب سنی، در شمال و شرق کردها و در جنوب شیعیان سکونت دارند و هر کدام از این گروه‌ها شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی خاص خود را دارند. البته در کنار این سه گروه اصلی، هویت‌های فرهنگی و اجتماعی کوچک‌تری نظیر ترکمن‌ها، آشوری‌ها و ایزدی‌ها نیز فرهنگ و عقاید متمایزی دارند.
قرآن جایگاه ویژه‌ای در میان مردم عراق دارد و هر ساله در این کشور فعالیت‌ها و طرح‌های گوناگونی از سوی نهادها، دانشگاه‌ها و آستانهای مختلف به ویژه آستان مقدس امام حسین(ع) اجرا می‌شود که در نوع خود جالب توجه است. اکنون در گزارشی که بخش پژوهش‌های علمی رایزنی فرهنگی ایران در عراق در اختیار ایکنا قرار داده است، از نگاه آمار و ارقام به معرفی این فعالیت‌ها خواهیم پرداخت.
گروه‌ها و مراکز فعال قرآنی
آستان مقدس حسینی از مراکز فعال در حوزه قرآن در عراق است که با بیش از 231 نمایندگی و شعبه در استان‌ها، بخش‌ها و نواحی مختلف این کشور فعالیت دارد و 210 نفر به عنوان استاد و کارمند مالی و پشتیبانی در آن شاغل هستند. تعداد دانش‌آموزان و فراگیران این مراکز در سنین مختلف به 4 هزار و 510 نفر می‌رسد.
همچنین علاوه بر فعالیت قرآنی در هشت حوزه علمیه در عراق، جزء 29 قرآن به عنوان درس جدید در سرفصل دروس گنجانده شده است و تدریس می‌شود. البته این ماده درسی جزء آزمون نهایی حساب نشده است. همچنین حوزه‌هایی که به درس قرآن توجه دارند، به عنوان حوزه‌های ولایت‌محور شناخته شده‌اند (3 حوزه در نجف و 5 حوزه در سایر استان‌ها).
علاوه بر این دوره‌های آموزشی قرآن در استان‌های مختلف از سوی سازمان‌های قرآنی و مؤسسات خیریه وابسته به آیت‌الله شیخ محمد یعقوبی، از مراجع عراق و جریان صدر، نیز برگزار می‌شود که تعداد این دوره‌های تابستانه 189 دوره است.
مهم‌ترین دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی ویژه مطالعات قرآنی نیز شامل دانشگاه «امام موسی کاظم(ع)»، دانشگاه اسلامی نجف اشرف، دانشکده فقه در نجف، دانشکده علوم اسلامی دانشگاه بغداد، دانشکده علوم اسلامی مستنصریه، بخش علوم قرآنی دانشکده اهل تسنن «امام اعظم» و دانشگاه اسلامی موصل (سنی) است.
از تعداد حافظان قرآن آمار دقیقی در دست نیست؛ اما نسبت به گذشته حفظ قرآن در عراق پیشرفت داشته و طبقه‌ای از حفاظ در عراق اگرچه اندک شکل گرفته است. حفظ قرآن به صورت سازمانی در عراق مورد توجه قرار نگرفته و بیشتر شخصی است.
مجلات و نشریات قرآنی
تا‌کنون مجلات تخصصی قرآنی در عراق منتشر نشده است و فقط برخی مقالات قرآنی در مجلات مختلف مربوط به آستانهای علوی، حسینی و عباسی و مراکز مطالعات نجف اشرف از جمله مرکز مطالعات حوزوی «الهدی» به چاپ می‌رسد. برخی برنامه‌های قرآنی نیز در شبکه‌های رسانه‌ای از جمله «آفاق» و شبکه «المسار» پخش می‌شود.
تعداد مقالات در مجلات سالانه 18 مقاله و تعداد همایش‌های قرآنی که از سوی آستان‌ها برگزار می‌شود سه همایش و کنفرانس در سال است و 38 ساعت قرآن از شبکه‌ها پخش می‌شود.
مراجع؛ حامیان سایت‌های قرآنی
ده‌ها سایت شخصی وجود دارد که از سوی کارشناسان، حافظان و دوستداران قرآن در عراق اداره می‌شود که بیشتر شامل معانی کلمات و تفسیر مختصر سوره‌هاست.
سایت‌های مربوط به آستان‌ها (علوی، حسینی و عباسی) 28 سایت، سایت‌های مربوط به آیت‌الله شيخ محمد یعقوبی از مراجع و علمای عراق 12 سایت و سایت‌های وابسته به سیدمحمد سعید حکیم، از دیگر مراجع این کشور، 18 سایت است.
حوزه نشر
تعداد انتشارات و کتب قرآنی در عراق اندک است و این تألیفات بیشتر از سوی طلبه‌های حوزه و دانشجویان فوق لیسانس و دکترای دانشگاه‌های مختلف عراق نگاشته می‌شود.
می‌توان گفت سالانه 152 پایان‌نامه در مقطع فوق لیسانس، 82 پایان‌نامه دکترا و 1991 مقاله دانشجویی در این کشور نوشته می‌شود و تعداد کتاب‌هایی که سالانه از سوی محققان مستقل تألیف می‌شود 9 کتاب است.
تنظیم گزارش: زهرا نوکانی
انتهای پیام
