جدیدترین شماره فصلنامه «بصیرت و تربیت اسلامی» منتشر شد

به گزارش ایکنا؛ در این شماره از فصلنامه «بصیرت و تربیت اسلامی»، مقالاتی با عناوین «تبیین ابعاد و مؤلفه‌های پلیس در تراز انقلاب اسلامی»، «راهبرد تربیت دینی و اجتماعی نیروی انتظامی از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)»، «شاخص‌های امنیت اجتماعی از منظر قرآن کریم»، «بازاندیشی در معنا و کارکردهای تربیتی تزکیه نفس از منظر متون اسلامی»، «نقش گذشت در تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه اسلامی» و «بررسی کارکردهای اجتماعی ناجا در تحقق دولت اسلامی مبتنی بر منظومه فکری مقام معظم رهبری (مدظله العالی)» منتشر شده است.

مؤلفه‌های پلیس در تراز انقلاب اسلامی

نویسنده مقاله «تبیین ابعاد و مولفه های پلیس در تراز انقلاب اسلامی» در طلیعه نوشتار خود آورده است هدف از پژوهش حاضر تبیین ابعاد و مولفه‌های پلیس در تراز انقلاب اسلامی در نیروی انتظامی ج.ا.ایران است. وجود توانایی‌های علمی و تخصصی، برخورد مقتدرانه با مردم و دلسوزی برای انقلاب و اسلام در نیروی انتظامی موجب گردیده تا نوع نگاه و انتظارات مقام معظم رهبری از نیروی انتظامی، علاوه بر تامین نظم و امنیت و مدیریت حوادث جامعه، توانایی شناخت، دفاع و مقابله با دسیسه‌ها و تبلیغات رسانه‌ای دشمن را قبل از هرگونه اقدامی داشته باشد.

چراکه نیروی انتظامی با برخورداری از جوانانی بصیر و توانمند، توانایی شناخت توطئه و نقشه‌های شوم دشمن را دارد و قادر است از ارزش‌های نظام و انقلاب دفاع نماید. به همین منظور، با مطالعه مبانی نظری پژوهش و بررسی کتب دینی و مذهبی از جمله قرآن کریم و نهج البلاغه و همچنین، بر اساس تدابیر و فرامین مقام معظم رهبری مولفه‌های پلیس در تراز انقلاب اسلامی به روش تحلیل مضمون استخراج گردید.

مقوله‌های اصلی استخراج شده شامل هفت مقوله اصلی (روحیه جهادی و انقلابی، معرفت و بصیرت دینی و سیاسی،اخلاق مداری، خدامحوری و و معنویت‌گرایی، پیشتازی در ترویج فرهنگ قرآنی، تقید و تعبد به شریعت، روحیه خدمتگزاری، الزامات پیشرفت و تحول سازمانی) و ۳۴ مقوله فرعی که هر مقوله فرعی خود دارای شاخص‌های متعددی می‎‌باشد. الگوی استخراج شده بیشتر مفهومی بوده و جهت اعتباریابی آن نیاز به پژوهش های کمی و کیفی و اجرای الگو به صورت تجربی در نیروی انتظامی ج.ا.ایران است.

راهبرد تربیت دینی و اجتماعی نیروی انتظامی

در طلیعه نوشتار «راهبرد تربیت دینی و اجتماعی نیروی انتظامی از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله)» می‌خوانیم تربیت فرایندی است که طی آن افراد در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی، رسم و راه زندگی، افکار و عقاید، هنجارها و آداب و رسوم، الگوها و قوانین و معیارهای دینی و فرهنگی جامعه را می‌آموزند و به کار می‌بندند. در نیروی انتظامی دو بعد تربیت دینی و اجتماعی از ارکان مهم تربیتی و دارای بیشترین نمود بیرونی است و نیاز به اهتمام بیشتر دارد.

این مقاله با هدف تبیین و واکاوی فرمایشات رهبر انقلاب اسلامی در خصوص ابعاد تربیت و به ویژه در دو بعد اجتماعی و دینی، با روش کیفی و تکنیک تحلیل محتوا برگرفته از مطالعات اسنادی پایگاه‌های مرتبط و سخنان مقام معظم رهبری در مناسبت‌های مختلف انجام گرفته است.

نتایج حاکی از آن است که چهار راهبرد اساسی در این خصوص برای پلیس متصور است: ۱- مردم داری ۲-  قانون مندی ۳- دین مداری ۴- پیوستگی صفات اخلاقی و حرفه‌ای. بدیهی است موفقیت نیروی انتظامی به عنوان پلیس خدمتگزار در جمهوری اسلامی بدون اتصاف به صفات مذکور محقق نخواهد شد. لازم است بخش‌های مرتبط در سازمان نیروی انتظامی در جهت نهادینه سازی صفات تربیتی در دو وجه دینی و اجتماعی، ضمن مداومت در یادآوری و تذکر، برنامه‌ریزی های مستمر، پویا و نوآورانه داشته باشند.

شاخص‌های امنیت اجتماعی از منظر قرآن کریم

در چکیده مقاله «شاخص های امنیت اجتماعی از منظر قرآن کریم» می‌خوانیم امنیت موضوعی است که با حیات انسان همراه بوده و از نیاز های اساسی او محسوب می‏شود، امید به زندگی، پیشرفت و ترقی در بسیاری از زمینه ها اعم از پیشرفت فرهنگی، اقتصادی و دستیابی به قله های صنعت و تکنولوژی در پرتوی امنیت میسر و ممکن است. از اهداف مهم این پژوهش شناخت شاخص های امنیت اجتماعی در اسلام می‎‌باشد. در این پژوهش به تشریح واژه امنیت از نظر لغوی و مفهومی و تبیین جایگاه امنیت از دیدگاه اسلام پرداخته شده و شاخص های ایجاد امنیت اجتماعی از منظر قرآن کریم بیان شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی می‎‌باشد. در ابزار گردآوری اطلاعات نیز از روش کتابخانه ای و تکنیک فیش برداری استفاده شده است. از مباحث مطرح شده در این تحقیق مشخص گردید که به بعد امنیت اجتماعی و شاخص های آن، در قرآن کریم توجه خاص گردیده و بدون رعایت شاخص های آن، فعالیت های فکری، فرهنگی و حتی سیاسی و اقتصادی و نیز ترویج احکام الهی و هدایت فرد و جامعه مختل خواهد شد.

بازاندیشی در معنا و کارکردهای تربیتی تزکیه نفس

نویسنده مقاله «بازاندیشی در معنا و کارکردهای تربیتی تزکیه نفس از منظر متون اسلامی» در طلیعه نوشتار خود آورده است هر انسانی اگر بخواهد به کمال وجودی اش برسد، باید حرکت کند، ریاضت و رنج بکشد، تمرین کند و تقوا پیشه کند؛ در غیر این صورت انسان به هیچ مقامی از مقامات معنوی نخواهد رسید. تهذیب نفس و خودسازی باعث سعادتمندی دنیا و آخرت می‌شود. اگر در حالات علمای ربانی و بزرگان دین مراقب نفس خویش هستند و اهمیت فوق العاده‌ای برای تهذیب نفس و دقت کنیم، متوجه می‎‌شویم که دائما خودسازی قائل هستند و بهترین و شایسته‌ترین اعمال آن ها تهذیب نفس است. هرچه عمل تزکیه در انسان تشدید شود، راه‌های تازه‌ای پیش روی وی گشوده می‎‌شود و به مقامات جدیدی دست می‌یابد.

روش این پژوهش، تحلیلی اسنادی است. اسناد مورداستفاده، انواع متون اسلامی شامل کتب و مقالات، آیات و روایات درباره موضوع تحقیق است. در این پژوهش تمام اسناد و مدارک که در متون اسلامی ذکر شده است و مرتبط با موضوع پژوهش است گردآوری و در راستای اهداف پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.

تزکیه نفس مفهوم وسیع و جامعی دارد که از لوازم آن رعایت خط قرمزهای عقلی و شرعی است و به اندازه‌ای اهمیت دارد که مورد توجه تمام ملت‌ها و ادیان الهی بوده است. شناخت نفس، معرفتی نیست که یک شبه به دست آید بلکه مراتب گوناگونی دارد و در این مسیر باید گام به گام حرکت کرد و با راهنمایی و ارشاد یک استاد آگاه و وارسته، این مسیر را طی نمود؛ زیرا عوامل، موانع و اسباب متعددی در عالم خارج یا درون انسان در آن نقش دارند و نیازمند شرایط و مقتضیات است. بهترین دوران برای تهذیب و مبارزه با نفس، دوران نوجوانی، جوانی و حتی کودکی است که بهترین و سهل ترین مرحله رعایت بهداشت روانی است. نتیجه کلی اینکه کارکرد تربیتی نفس اماره ریزشی- پالایشی، نفس لوامه پردازشیپالایشی و نفس مطمئنه رویشی-پرورشی است و عمده ترین مشکل انسان‌ها در تزکیه نفس فقدان صداقت و بی تقوایی است.

نقش گذشت در تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه اسلامی

در چکیده مقاله «نقش گذشت در تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه اسلامی» می‌خوانیم نگاه مقدس اسلام به بنیان خانواده و اهتمام ویژه به تحکیم بنیان آن ناشی از اهمیتی است که خانواده در تربیت و تعالی فرد و به تبع آن جامعه دارد. رسیدن به خانواده ای متعالی و مستحکم جز با آراستگی به فضایل اخلاقی و مشارکت تمام اعضای خانواده امکان پذیر نیست. در پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی آراستگی اعضای خانواده به گذشت و ایثار و نقش آن در تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. در این باب از آیات قرآن کریم، تفاسیر، احادیث و روایات ائمه(ع) به عنوان منابع اصیل اسلامی استفاده شد.

یافته‌های پژوهش بیانگر این است که گذشت و آراستگی اعضای خانواده به آن برای تحکیم بنیان خانواده از جایگاه ویژه ای برخوردار است و افراد خانواده باید از گذشت به عنوان ابزاری برای تعالی شخصی، آگاه سازی و اصلاح فردی و خانوادگی بهره جویند.