چرا تسهیلات بانک‌ها باعث رشد اقتصادی نشد / تلاش‌های عبث سیاستگذار پولی
سرپرست اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: با توجه به اتفاقاتی که در مجموعه کلان اقتصاد صورت گرفته، قطعاً عملکرد سیستم بانکی در سال جاری مناسب نبوده و بانک‌ها در هدایت نقدینگی به بخش واقعی اقتصاد موفق عمل نکرده‌اند و تلاش‌های سیاستگذار پولی نیز مثمر ثمر نبوده است.
حسین صمصامی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و سرپرست اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره عملکرد شبکه بانکی در سال جاری به ویژه از منظر حمایت از رونق تولید پرداخت و گفت: برای اینکه بدانیم تا چه اندازه موفق عمل کرده‌ایم باید آمارهای رشد نقدینگی، رشد تولید، رشد سرمایه‌گذاری و امثالهم را داشته باشیم تا مشخص شود وضعیت حمایت عملکرد شبکه بانکی و حمایت آن از رونق تولید به چه شکلی بوده است؟
- بیشتر بخوانید:
موانع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی رونق تولید
اقتصاد ایران در سال جاری به سوی «انهدام» رفت
بدنه جامعه از رونق تولید ناامید شده است
افزایش نقدینگی در سال جاری
وی ادامه داد: براساس آمارهایی که بانک مرکزی منتشر کرده است، رشد نقدینگی در آذرماه سال جاری یعنی در 9 ماهه اول امسال نسبت به آذر 97 به 28/2 درصد رسید؛ در حالی که همین رشد در مدت مشابه سال قبل یعنی آذرماه 96 به میزان 22/1 بود و میزان نقدینگی در آذر 98 نیز به دو هزار و دویست و شصت و دو هزار میلیارد تومان رسید.
صمصامی با اشاره به میزان تسهیلاتی که بانک‌ها در سال جاری ارائه داده‌اند، افزود: همچنین بانک‌های کشور در 9 ماهه اول امسال 626 هزار میلیارد تومان تسهیلات داده‌اند اگر رشد تسهیلات امسال همانند سال گذشته شود به این نتیجه می‌رسیم که بانک‌ها تا پایان سال جاری حدود 900 هزار میلیارد تومان وام می‌دهند. براساس اطلاعات رسمی بانک مرکزی، از این میزان تسهیلات پرداختی 30 درصد این تسهیلات در بخش صنعت و معدن و 54 درصد در بخش بازرگانی و خدمات بوده است.
رشد منفی اقتصادی در سال جاری
سرپرست اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی بیان کرد: با این حجم از تسهیلاتی که شبکه بانکی در سال جاری ارائه داده است طبیعتاً اگر سیستم بانکی کارآمدی داشتیم و عملکرد آن متناسب با بخش واقعی می‌بود، باید شاهد تغییر و تحولات قابل توجهی در بخش واقعی اقتصاد کشور می‌بودیم و در رفع بیکاری، افزایش سرمایه‌گذاری و رونق تولید اتفاقات خوبی رخ میداد، اما براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، نرخ رشد اقتصادی ما با محاسبه درآمدهای نفتی، به منفی 7/6 درصد رسیده است.
لازمه تغییر وضعیت این است که باید تحولی اساسی در سیستم بانکی و مالیاتی انجام دهیم و تا وقتی چنین اتفاقی رخ ندهد شاهد انفکاک بین بخش پولی و واقعی اقتصاد و در نتیجه حمایت از تولید نخواهیم بود
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: تورم در بهمن ماه امسال به 37 درصد رسید. حجم تسهیلاتی که رد بخش صنعت بوده حدود 30 درصد کل تسهیلات بوده، در حالی که در 9 ماهه امسال رشد بخش منفی 16/6 درصد بوده که رشد بسیار بالایی است. در حالی که 54 درصد تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی رفته اما رشد بخش خدمات ما منفی 2 دهم درصد بوده و رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت ما نیز صفر درصد بوده است.
نقص اساسی سیستم بانکی
وی با اشاره به عملکرد ضعیف سیستم بانکی در حمایت از رونق تولید، یادآور شد: از این آمارهایی که بیان شد به این نکته می‌رسیم که اقدامی در راستای حمایت تولید داخلی در سال جاری صورت نگرفته است. در سال 97 هم چنین وضعیتی داشتیم. در آن سال رشد نقدینگی کشور حدود 21 درصد اعلام شد و رشد اقتصادی حدود منفی 5 درصد و رشد سرمایه گذاری نیز 12 درصد منفی بوده است. این وضعیت نشان می‌دهد که رشد نقدینگی و عملکرد بانک‌ها در اقتصاد ما متناسب با رونق تولید نیست. حال چرا این تسهیلات بانک‌ها باعث رشد اقتصادی نشده است؟ از سوی دیگر نشان می‌دهد نقصی اساسی در عملکرد سیستم بانکی وجود دارد.
صمصامی افزود: بانک مرکزی در 28 دی 98 اعلام کرده که با انجام عملیات بازار برای اولین بار اوراق بدهی دولت را از بانک‌ها خریداری کرده و به این مفهوم است که بانک مرکزی به سیستم بانکی پول تزریق می‌کند و بانک‌ها با منابع جدید، تسهیلات ارائه می‌دهند. حال سؤال این است که این عملیات بازار باز با چه هدفی انجام می‌شود و چرا رشد اقتصادی ما را تحت تأثیر قرار نداده است؟ همین نشان می‌دهد تسهیلات به سمت بخش واقعی نمی‌رود بلکه به سمت دلالی و سفته بازی رفته و حمایتی از رونق تولید صورت نگرفته است.
سرپرست اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: هرچند ممکن است شبکه بانکی در برخی حوزهها خوب عمل کرده باشد اما با توجه به اتفاقاتی که در مجموعه کلان اقتصاد صورت گرفته، قطعاً عملکرد سیستم بانکی مناسب نبوده است. سیستم بانکی در هدایت نقدینگی به بخش واقعی اقتصاد موفق عمل نکرده و این نشان می‌دهد تلاش‌هایی هم که از سوی سیاستگذار پولی صورت گرفته مثمر ثمر نبوده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان با اشاره به ضرورت تحول در سیستم بانکی، تأکید کرد: لازمه تغییر این است که باید تحولی اساسی در سیستم بانکی و مالیاتی انجام دهیم و تا وقتی چنین اتفاقی رخ ندهد شاهد انفکاک بین بخش پولی و واقعی اقتصاد و در نتیجه حمایت از تولید نخواهیم بود.
انتهای پیام
