پساکرونا و مراکز قرآنی بر خط در جهان
شیوع کرونا مشاغل، فعالیت‌ها و رویدادهای زیادی در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داد و مراکز آموزش حفظ و تلاوت قرآن کریم نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فضایی آنلاین را تجربه کردند.
به گزارش ایکنا؛ از نخستین روزهای شیوع کرونا مشاغل، فعالیت‌ها و رویدادهای زیادی در سراسر جهان تحت تأثیر این بیماری همه‌گیر و پاندمی مرگبار قرار گرفت و مراکز آموزش حفظ و تلاوت قرآن کریم نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فضایی آنلاین را تجربه کردند، این فعالیت‌ها همچنان نیز ادامه داشته و علاقه‌مندان خاص خود را دارد.
الخلیج آنلاین در گزارشی در این باره نوشت: در کشورهای عربی به ویژه در حاشیه خلیج فارس که کووید 19 از فوریه 2020 شیوع پیدا کرد، مقامات محلی مساجد، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی را تعطیل کردند و ممنوعیت جزئی و کلی برای مقابله با انتشار این بیماری در این مراکز اجرا شد.
مراکز و جمعیت‌های قرآنی تخصصی متعددی در کشورهای عربی خلیج فارس به شکلی گسترده برای آموزش حفظ و تلاوت قرآن تلاش می‌کنند، زیرا بیشتر جمعیت این کشورها مسلمان و دوستدار آیات وحی هستند. تعطیلی مراکز قرآن به دلیل کرونا سبب محدودشدن فعالیت این مراکز شد و تأثیراتی منفی هم در پی داشت و آن هم کم رنگ‌شدن حضور فیزیکی شرکت‌کنندگان بود، اما این مسئله دیری نپایید چون این مراکز فعالیت‌های خود را به شکل آنلاین ادامه داده و در شبکه‌های اجتماعی همچون یوتیوب، فیسبوک و تلگرام برنامه‌هایشان را اجرا کردند، قرآن‌آموزان زیادی جذب این دوره‌ها و مراکز قرآنی آنلاین شدند تا احکام تجوید و علوم قرآنی را به شیوه‌ای نوین و به دور از فضای سنتی فرابگیرند.
وزارت‌خانه‌های آموزش و پرورش کشورهای حاشیه خلیج فارس هم به دلیل کرونا به سیستم آموزش از راه دور روی آوردند تا آموزش تعطیل نشده و زمان برای فراگیری دانش‌آموزان به راحتی از دست نرود، این سیستم آموزش‌های قرآنی را هم در برگرفت.
پس از کرونا کلاس‌های قرآنی در اقصی نقاط جهان همچنان برقرار بوده و هست، اما شیوه آنلاین این کلاس‌ها مشکلاتی هم با خود داشته است و قرآن‌آموزانی که به دنبال یادگیری قرائات عشر (قرائت‌های دهگانه قرآن) بوده‌اند، نتوانسته‌اند آن‌گونه که باید این قرائات را آموزش ببینند، زیرا این قرائت‌ها بیش از هر چیز نیازمند حضور فیزیکی است و باید در فضایی برگزار شود که اساتید آیات را بخوانند و قرآن‌آموزان آن را چند بار تکرار کرده و شیوه درست اجرای تلاوت‌ها را به راحتی یاد بگیرند.
قطر و دوره «تعاهد»
قطر از جمله کشورهایی بود که در ژوئن 2020 به سیستم آنلاین قرآنی روی آورد و وزارت اوقاف و امور اسلامی این کشور دوره قرآنی تابستانه «تعاهد» را در بستر آنلاین اجرا کرد و این طرح فرصتی فراهم آورد که شرکت‌کنندگان به حفظ، مرور آیات و تلاوت قرآن روی آورده و احکام تجوید را یاد بگیرند، اساتید دوره نحوه ادای درست کلمات قرآن را با استناد به کتاب مورد تأیید این وزارتخانه به شرکت‌کنندگان آموزش دادند و قرآن‌آموزان از منازل این آموزش‌ها را دنبال می‌کردند.
روزنامه قطری الوطن در این باره نوشت: طرح قرآنی تعاهد به وسیله 208 مدرس قرآن اجرا می‌شود و 31 ناظر و مسئول نیز بر آن نظارت دارند و در صورتی که دانش‌آموزان دوره را با موفقیت سپری کنند، گواهینامه و مدرک حضور در دوره را دریافت خواهند کرد.
عمان و کنگره تابستان و قرآن
در عمان نیز که وزارت اوقاف و امور دینی متولی برنامه‌های قرآنی است، در 4 جولای 2020 سومین گردهمایی تابستانه مدارس قرآنی آنلاین شد و این گردهمایی که «مدارس قرآنی و کنگره تابستان و قرآن» نام داشت، با برنامه‌هایی آنلاین برای آموزش قرآن کریم در سال 2020 همراه بود.
هلال بن حمود الریامی، مدیر اداره مدارس قرآن کریم وزارت اوقاف عمان در این باره اعلام کرد: این برنامه از سال 2015 کلید خورده است و جایزه بهترین برنامه مجازی آموزش قرآن را در سطح بین‌المللی در آوریل 2018 در مسابقات بین‌المللی قرآن «جایزه کویت» از آن خود کرد. همچنین تاکنون 18 هزار و 750 نفر از این برنامه بهره‌مند شده‌‌اند.
عربستان و فعالیت آنلاین حرمین شریفین
اداره کل امور مسجدالحرام و مسجدالنبی(ص) از دیگر نهادهایی بود که پس از کرونا از قافله برگزارکنندگان کلاس‌های قرآنی آنلاین عقب نماند و فعالیت‌هایش را از اوایل جولای 2020 آغاز و به برگزاری دوره تابستانی فشرده حفظ و مرور آیات قرآن اقدام کرد. این برنامه با سیستم از راه دور حرمین شریفین موسوم به «قرائت‌خانه اینترنتی آموزش قرآن» (مرکز الکترونیک آموزش قرائت قرآن) اجرا شد.
غازی الذبیانی، مدیر اداره امور قرآن‌ها و کتب مسجدالحرام در این باره گفت: گروه‌های مورد هدف در این برنامه دانش‌آموزان علاقه‌مند به افزایش دانش قرآنی خود در حفظ و مرور آیات بودند و تصحیح و تقویت تلاوت، حفظ و بازخوانی و مرور قرآن از مباحثی است که در این دوره دنبال می‌شود.
امارات و آموزش سیستم قرآنی آنلاین
در امارات به ویژه شارجه نیز در دوره پساکرونا چراغ دوره‌های قرآنی خاموش نشده است و مؤسسه قرآن و سنت نبوی «شارجه» به آموزش از راه دور روی آورده است، این آموزش از جولای 2020 آغاز و با استقبال گسترده دانش‌آموزان علاقه‌مند به حفظ و یادگیری احکام تجوید همراه شده است.
از سوی دیگر وزارت آموزش و پرورش امارات آموزش بیش از ۳۰۰ نفر را به منظور اجرای سیستم آموزش آنلاین و از راه دور در مراکز حفظ قرآن کریم سراسر این کشور آغاز کرده و این افراد از کارکنان هیئت کل امور اسلامی و اوقاف امارات هستند و قرار است آموزش‌هایی را که دیده‌اند، در مراکز حفظ قرآن سراسر امارات پیاده و اجرا کنند.
برنامه آموزشی فشرده‌ای برای این گروه در نظر گرفته شده است و وزارت اوقاف امارات در این باره اعلام کرد: این برنامه از ۱۲ جولای (۲۲ تیرماه) آغاز شده است و تا یک ماه ادامه دارد.
«با قرآن قلبمان را آرام کنیم» در کویت
در 21 جولای 2020 محمد الشطی، نایب‌رئیس اداره جمعیت منابر قرآنی کویت اعلام کرد: نام‌نویسی در چهارمین دوره تابستانه قرآنی که به صورت از راه دور برگزار می‌شود، آغاز شده است و این دوره با شعار «با قرآن قلبمان را آرام کنیم» برگزار شده است.
وی هدف از این دوره را تحقق آرامش درون با قرآن کریم در شرایط شیوع ویروس کرونا اعلام کرد و این برنامه ویژه گروه سنی 4 تا 12 سال (دختران و پسران) بود.
فلسطین و آموزش بین‌المللی آنلاین
کرونا مانعی برای دانش‌آموزان راغب به حفظ قرآن کریم در نوار غزه نبود و با وجود این که این بحران همه‌گیر مساجد و کلاس‌های قرآنی را تعطیل کرد، اما یادگیری قرآن تعطیل نشده و فضای آنلاین و ابزارهای اینترنتی نوین به کمک آمد و فضای زوم، واتس‌اپ، فیسبوک و ... به کار گرفته شد تا ارتباط علاقه‌مندان با کلام وحی قطع نشده و تعامل میان دانش‌آموزان و معلمان قرآن ادامه یابد.
بلال عماد، مدیرکل دارالقرآن کریم و سنت نوار غزه در این باره گفت: تجربه حفظ از راه دور به «مرکز الکترونیک آموزش قرائت قرآن» برمی‌گردد که فعالیت‌هایش را در سال 2015 در دارالقرآن آغاز کرد تا مرکزی برای آموزش قرآن علوم قرآنی به جهان خارج از فلسطین و مسلمانان اقصی نقاط جهان باشد.
وی افزود: 50 استاد قرآنی در این مرکز الکترونیک قرآنی فعالیت دارند و 75 کشور جهان از برنامه‌های آن استفاده می‌کنند، پیش از کرونا فعالیت‌های این مرکز به خارج از فلسطین متمرکز بود، اما به دلیل بسته‌شدن مساجد و تعطیلی برنامه‌های قرآنی در داخل به این مرکز پناه بردیم و آموزش تلاوت، تجوید، علوم قرآنی و سنت را در این مرکز ادامه دادیم.
کمپین تلاوت در هند
امسال به دلیل بیماری کرونا، سی‌امین کمپین معنوی تلاوت قرآن هند به صورت آنلاین از دهم تا ۲۸ ماه رمضان برگزار شد.
در این کمپین قاریانی از شهرهای مدینه منوره، نجف اشرف، دانشگاه الازهر شهر قاهره، اندونزی، نیجریه، انگلیس، ایران، افغانستان و دیگر کشورها شرکت کردند و از ساعت ۲۳ تا ۱ بامداد روز بعد، به صورت هم زمان به تلاوت آیات قرآن پرداختند. تلاوت‌های این برنامه به صورت زنده در شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام، فیسبوک و یوتیوب قابل مشاهده بود.
همچنین در ماه رمضان امسال به دلیل کرونا دوره آموزش از راه دور و مجازی حفظ موضوعی قرآن کریم و ترتیل ویژه دانشجویان و طلاب هندی از سوی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه برگزار شد و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالفضل حکیمی، حافظ، مدرس و مدیر مؤسسه کریمه آل رسول(ص) در آن تدریس کرد.
این دوره ویژه دانشجویان و طلاب کشور هند و شهرهایی از جمله دهلی و بمبئی بود که از سوی جامعة المصطفی(ص) العالمیه و با بهره‌گیری از پیام‌رسان‌هایی همچون تلگرام و واتس‌آپ اجرا شد.
آلمان و کلاس قرآنی آنلاین بانوان
در مرکز اسلامی هامبورگ نیز کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی مختلف آنلاین شد و برنامه کلاس‌های بانوان که تنوع خاصی داشت، به شکل غیر حضوری و با تدریس بانوان مدرس در رشته‌های فن بیان و گویندگی، تنفس درمانی، آشپزی و کلاس‌های قرآن و احکام آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
کلاس‌های قرآن و احکام بانوان روزهای پنج‌شنبه و جمعه به شکل آنلاین برگزار می‌شود و تفسیر موضوعی قرآن از ساعت 11 تا 12 (به وقت محلی) و روخوانی قرآن در دو نوبت از ساعت 15 تا 16 و 17 تا 18 برنامه آنلاین روزهای پنج‌شنبه و آموزش صوت و لحن قرآن از ساعت 11 تا 12 و کلاس احکام دختران از 17 تا 18 برنامه آنلاین روزهای جمعه است.
الجزایر و برنامه قرآنی مجازی در 48 استان
به دلیل کرونا برنامه‌های مجازی و آنلاین قرآن در الجزایر در مدارس قرآنی تابستانه در 48 استان اجرا شد و یوسف بالمهدی، وزیر اوقاف و امور دینی این کشور در این باره گفت: این مدارس قرآنی تابستانه با هدف آموزش حفظ کلام‌الله مجید، حدیث و فن تجوید قرآن به دانش‌آموزان در گروه‌های سنی مختلف راه‌اندازی شده است.
وی افزود: افتتاح این مدارس مجازی آموزش قرآن در راستای سلسله برنامه‌ها و فعالیت‌های وزارت اوقاف و امور دینی الجزایر برای آموزش کلام وحی در شرایط شیوع ویروس کرونا صورت می‌گیرد.
یوسف بالمهدی در ادامه از افتتاح مرحله دوم طرح «مرکز الکترونیک آموزش قرائت قرآن» خبر داد و گفت: در راستای این طرح، ۱۱۰ استاد قرآن به ۱۰ هزار قرآن‌آموز، اصول و قواعد قرائت و تجوید و حُسن تلاوت قرآن آموزش می‌دهند.
وزیر اوقاف و امور دینی الجزایر همچنین، از افتتاح آزمایشی «پایگاه مجازی قرآن» در سطح استان «وهران» این کشور خبر داد و گفت: این پایگاه به زودی در تمامی استان‌های الجزایر برپا خواهد شد.
جزء‌خوانی آنلاین در رمضان کرونایی سوئیس
ماه رمضان امسال با روزهای شیوع کووید 19 همراه بود و برنامه‌های قرآنی به ویژه جزء‌خوانی قرآن کریم آنلاین شد، کشورهای زیادی چنین فضایی را تجربه کردند و حسینیه منتظران ظهور ایالت «سولوتورن» سوئیس نیز از این قاعده مستثنی نبود و با اعلام برنامه‌های رمضانی برخط خود، جزء‌خوانی آنلاین قرآن را از جمله این برنامه‌ها برشمرد.
علاقه‌مندان هر روز به صورت آنلاین و همزمان در شبکه‌های مختلف اینستاگرام، فیسبوک و یوتیوب به تماشای این برنامه نشستند و با پیوستن به کانال‌های حسینیه منتظران ظهور در شبکه‌های اجتماعی، از آغاز برنامه‌ها آگاه شدند.
ترجمه و تنظیم: زهرا نوکانی
انتهای پیام
