بنیان فرهنگ عمومی از منظر قرآن، تعاون و احترام متقابل است

حجت‌الاسلام مهدی گرجی، استاد حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره فرهنگ عمومی از منظر قرآن، اظهار کرد: قرآن کتاب تعلیم و تربیت است و تربیت در معنای جامع خود ابعاد جسمی، فکری و روحی را دربر می‌گیرد. منظور از تربیت جسمی، ورزش و روش‌های تغذیه سالم؛ تربیت فکری به معنای به‌کارگیری عقل و اندیشه، مطالعه، مشورت، تجربه و دوراندیشی و منظور از تربیت روحی، پرورش اخلاق یا تهذیب نفس است. قرآن به طور ویژه برای هر سه بعد تربیت ارزش قائل شده است.

وی افزود: در باب فرهنگ عمومی و مواردی که مسلمانان، مؤمنان و شهروندان در یک جامعه باید رعایت کنند، اصولی در قرآن آمده است که روابط میان افراد مختلف را تنظیم می‌‌کند. در جوامع انسانی، روابط متقابل است، یعنی احترام، محبت و حقوق مادی و معنوی باید متقابل باشد و قرآن دقیقاً به این موضوعات توجه دارد. قرآن اولاً به ارتباطات اجتماعی توصیه کرده و به برّ و تقوا سفارش می‌کند و اساس فرهنگ عمومی را بر تعاون، دستگیری و محبت بنا کرده و از طرف دیگر، ارتباطات اجتماعی را دائرمدار عدل و احسان قرار داده است.

بیشتر بخوانید: 

• اصلاح فرهنگ عمومی در گرو امر به‌معروف و نهی از منکر است

این استاد حوزه و دانشگاه در خصوص چگونگی شکل‌گیری فرهنگ عمومی بر مبنای آموزه‌های قرآن، گفت: بخشی از این کار مربوط به حکومت و بخشی مربوط به مردم است. در واقع حکومت در برنامه‌ریزی‌های آموزشی، تربیتی، مجامع علمی، رسانه‌ای و حتی اقتصادی باید به دنبال پرورش ویژگی‌های اخلاقی مدنظر قرآن باشد. سیستم‌های اداری، شرکت‌های اقتصادی و درآمدهای کلان مادی باید دائرمدار سوق دادن مردم به صداقت، وارستگی، پاکدستی و امانتداری باشند، نه اینکه خدای نکرده باعث سوق یافتن مردم به سمت خلاف و دروغ شوند.

حجت‌الاسلام گرجی اضافه کرد: خانواده‌ها نیز در شکل‌گیری فرهنگ عمومی مؤثرند. در محیط خانواده، ابتدا باید روحیه قرآنی در کالبد والدین شکل گرفته باشد تا بتوانند فرزندان خود را براساس آموزه‌های قرآن تربیت کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که فرهنگ عمومی جامعه ما در حال حاضر چقدر مطابق با آموزه‌های قرآن است، تصریح کرد: نمی‌توان در این خصوص سیاه‌نمایی کرد، برخی خیلی سیاه‌نمایی می‌کنند و جامعه را مطلقاً آلوده، خراب، فاسد و نابود شده می‌دانند. در صورتی که این‌طور نیست و الحمدلله به برکت قرآن، اهل‌بیت(ع)، مساجد و آموزه‌های دینی در مدارس و حوزه‌های علمیه، مردم به برخی اصول اخلاقی و آداب و رسوم فرهنگ قرآن و اهل‌بیت(ع) عامل‌اند، ولی با آنچه مدنظر قرآن و خدای متعال است، فاصله زیادی وجود دارد و رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی باید در این زمینه فعالیت کنند.

این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: صداقت، درستی، امانتداری، وفای به عهد، صله ارحام، عدالت، روحیه همدلی و کار جمعی و وحدت و انسجام در جامعه ما تا حدودی کمرنگ است.