سالی پر وداع با وارثان انبیاء / مروری بر درگذشتگان حوزوی در سال 99
امام صادق(ع) در روایتی فرمود که علما وارث پيغمبرانند. سالی که گذشت شاهد درگذشت بسیاری از چهره‌های شهیر عرصه دانش و روحانیون فعال علمی و فرهنگی بودیم.
به گزارش ایکنا، در سالی که گذشت تعداد قابل توجهی از روحانیون برجسته و روحانیون کمتر شناخته شده ولی فعال علمی و فرهنگی به دیار باقی شتافتند که در ادامه مروی بر این شخصیت‌ها خواهیم داشت.۱۹ آذرماه نیز خبر درگذشت آیت‌الله محمد یزدی از باسابقه‌ترین فقهای شورای نگهبان که تنها یک ماه پیش از وفات با این جایگاه خداحافظی کرده بود در رسانه‌ها منتشر شد. وی در سال ۱۳۶۸ با حکم رهبری به عنوان رئیس قوۀ قضائیه منصوب شد و پس از یک تحمل یک دوره بیماری در ۸۹ سالگی در قم درگذشت.
۲۸ مرداد هم با خبر درگذشت آیت‌الله محمدعلی تسخیری آغاز شد. او در زمان درگذشتش سمت مشاور عالی رهبری در امور جهان اسلام و نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری را برعهده داشت. تسخیری متولد ۲۷ مهر ۱۳۳۲ در نجف بود که در جوانی با پیوستن به حزب «الدعوه» عراق که تحت رهبری سیدصدرالدین صدر روحانی مخالف حکومت وقت عراق قرار داشت، دستگیر و زندانی شد. او پس از آزادی از زندان با میانجی‌گری علمای نجف، به تحصیل علوم دینی پرداخت و از پس از انقلاب نیز در معاونت بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی مشغول کار شد.آیت‌الله تسخیری از روز ۲۴ مرداد به دلیل عارضۀ قلبی در بیمارستان بستری شد و ۲۸ مردادماه در سن ۷۵ سالگی درگذشت.
آیت‌الله سیدمحمد ضیاءآبادی منبری معروف ساکن تهران نیز از دیگر روحانیون درگذشته در بهمن‌ماه بود. او استاد اخلاق اسلامی و مفسر قرآن محسوب می‌شد که از سال ۱۳۴۰ تا وفاتش ساکن و استاد حوزه علمیه تهران بود و جلسات دینی و اخلاقی برگزار می‌کرد. ضیاءآبادی پس از مدتی بیماری و نیز ابتلا به کرونا در ۲۰ بهمن در ۹۲ سالگی درگذشت، هرچند یکی از نزدیکانش علت مرگ او را کهولت سن و عارضه قلبی اعلام کرد.
آیت‌الله یوسف صانعی استاد درس خارج حوزه علمیه قم که به دلیل فتاوای شرعی خاص خود با لقب «فقیه نواندیش» هم شناخته می‌شود از مهمترین چهره‌های درگذشته در سال ۹۹ در میان روحانیون محسوب می‌شود. او پس از یک روز بستری شدن در بیمارستان نکویی قم به دلیل شکستگی استخوان لگن، با افزایش شدت آسیب‌دیدگی در ۲۲ شهریورماه در سن ۸۳ سالگی درگذشت.
آیت‌الله حسن ممدوحی از روحانیون عضو جامعه مدرسین و نماینده دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری هم از دیگر چهره‌هایی بود که در روز اول مهرماه پس از یک دوره بیماری در سن ۸۱ سالگی درگذشت.
پنجمین ماه سال با درگذشت چهار روحانی در روزهای پایانی خود همراه بود؛ نخست سیدعباس موسویان عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی و از محققان حوزۀ اقتصاد اسلامی است؛ موسویان در کمیتۀ فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار حاضر بود و با دریافت جوایز متعدد از سوی مسئولان حوزۀ اقتصادی مورد تشویق و تقدیر قرار گرفته بود. او در ۱۹ مرداد ماه در سن ۶۰ سالگی درگذشت. برخی رسانه‌ها علت مرگ وی را ابتلا به کرونا اعلام کردند.
آیت‌الله سیدجعفر کریمی دیوکلایی، معتمد امام خمینی در امور وجوه شرعیه و پاسخگویی به پرسش‌های شرعی و مسئول شورای استفتائات دفتر رهبری در قم بود؛ سوابقی همچون عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی و نمایندگی دوره‌های اول و سوم مجلس خبرگان و حضور در شورای‌عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله مسئولیت‌های او بود؛ کریمی دیوکلایی در ۹ فروردین ماه ۱۳۹۹ بر اثر عارضۀ قلبی در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
صبح چهارم شهریورماه هم با خبر ناگهانی درگذشت روح‌الله حسینیان از سوی پسرش آغاز شد. وی متولد ۱۳۳۴ در استان فارس بود که با تأسیس وزارت اطلاعات و انتخاب محمد محمدی ریشهری به عنوان وزیر، همکاریهایش در مقام یک مسئول قضایی با این مجموعه آغاز شد. او جانشین نماینده دادگاه انقلاب در این وزارتخانه بود و همزمان در کنار کار قضاوت به عنوان عضو هیئت منصفه در بسیاری از دادگاه های وقت حاضر می‌شد. ریاست بر مرکز اسناد انقلاب اسلامی از سال ۱۳۷۴ و انتشار مجموعهای از خاطرات، اسناد و کتاب‌های تألیفی در زمینه انقلاب و نیز سابقه دو دوره نمایندگی وی در مجالس نهم و دهم، از جمله فعالیتهای اوست. وی پس از طی یک دوره بیماری در در سن ۶۵ سالگی درگذشت.
از جوان‌ترین درگذشتگان سال ۹۹، پژوهشگر اندیشۀ سیاسی اسلام و استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران که در شورای مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزۀ علمیۀ قم نیز عضویت داشت. فیرحی از سال ۷۸ تا زمان درگذشت عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران با دارای درجه «استادی» بود. وی در 21 آبان ماه دار فانی را وداع گفت.
آیت‌الله سیدهاشم بطحایی، نماینده تهران در مجلس خبرگان رهبری هم گرفتار کرونا شد و جان خود را از دست داد. او از روز ۲۴ اسفند در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان بهشتی قم بستری شد و در هنگام مرگ یعنی 26 اسفندماه 98، ۷۸ سال داشت. آیت‌الله بطحایی علاوه بر نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری، در دورهای امامت جمعه گلپایگان را عهدهدار بود.
آیت‌الله سیدرضی مرعشی ۱۱ ربیع‌الثانی ۱۳۵۵ ( ۱۰ تیرماه ۱۳۱۵) در نجف متولد شد و در سال ۱۳۶۶ هجری قمری وارد حوزه علمیه شد، مقدمات را سال ۱۳۷۰ به پایان رساند و در آغاز سال ۱۳۸۰ به مطالعه سطوح پرداخت و پس از اتمام آن به مدت ۳۰ سال تا سال ۱۴۱۰ در درس خارج فقه شرکت کرد و از اساتیدی چون آیت‌الله سید محسن حکیم و آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی بهره برد و همچنین دو سال در درس امام خمینی (ره) و آیت‌الله شیخ حسین الحلی حضور داشت. وی 23 اسفندماه سال جاری به لقاءالله پیوست.
آیت‌الله سیدهادی خسروشاهی هم از دیگر روحانیون برجسته‌ای بود که اسفندماه 98 بر اثر بیماری کرونا وفات یافت. وی سال‌ها رایزن فرهنگی ایران در مصر و سفیر ایران در واتیکان بود. او که صد جلد اثر از خود برجا گذاشته است، هشتم اسفندماه 98 در سن 82 سالگی به سوی معبود شتافت.
طوبی کرمانی از جمله اساتید فلسفه دانشگاه تهران دبیرکل اتحادیه جهانی زنان مسلمان و مشاور دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی در امور بانوان، 22 شهریورماه راهی دیار ابدی شد. تألیف بیش از ۶۰ مقاله، تألیف و تصنیف ۱۲ کتاب علمی و اجتماعی و شرکت در بیش از ۸۰ کنگره ملی و بین‌المللی در داخل و خارج کشور از جمله آثار علمی و فرهنگی وی است. کرمانی استاد فلسفه دانشکده الهیات دانشگاه تهران و اولین زن فوق دکترای فلسفه در ایران و فارغ التحصیل فلسفه تطبیقی و کلام بود.
۳۰ مردادماه آیت‌الله سیدجواد علم‌الهدی؛ موسس و از استادان عالی حوزه علمیۀ «امام‌القائم» تهران که برادر بزرگتر سیداحمد علم‌الهدی نمایندۀ ولی فقیه در مشهد بود در سن ۹۰ سالگی درگذشت. او برخلاف برادر خود چندان علاقه‌ای به امور سیاسی نداشت و بیشتر عمر خود را صرف انجام امور دینی و تریبت طلاب کرد.
حجت‌الاسلام حسن‌آقا حسینی طباطبایی از نمایندگان ادوار اول، دوم، چهارم و هفتم مجلس که روز ۱۶ اردیبهشت درگذشت. از دیگر چهره‌های درگذشته در آبان‌ماه میتوان به حجت‌الاسلام جواد اژه‌ای داماد آیت‌الله محمد حسینی بهشتی و موسس و رییس اسبق سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان در ۲۴ آبان و در سن ۷۲ سالگی اشاره کرد.
سیدمحمدعلی شهیدی رئیس سابق بنیاد شهید و آیت‌الله سیدیحیی جعفری نمایندۀ ولی‌فقیه در کرمان نیز از دیگر چهره‌هایی بودند که اخبار درگذشت آنان در آذرماه منتشر شد. ۱۳ بهمن شیخ عبدالله نظری از روحانیون قدیمی مازندران و شاگردان بنیانگذار انقلاب که از جملۀ مبارزان با حکومت پهلوی در ساری به شمار می‌رفت بر اثر کهولت سن در ۸۸ سالگی درگذشت. ۱۵ بهمن نیز شیخ حیدرعلی جلالی خمینی از وعاظ اراکی که سال‌ها امامت جمعه شهر خمین را برعهده داشت در ۸۸ سالگی درگذشت.
حجت‌الاسلام جمال خلیلیان از اعضای مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) وابسته به آیت‌الله مصباح یزدی در روز هفتم اسفند ۹۸، در سن ۵۷ سالگی به علت ابتلا به کرونا درگذشت. شیخ حامد ظاهری از شاگردان و مسئول استفتائات دفتر آیت الله سیدکاظم حائری در واپسین ساعات روز یازدهم اسفند 98 دارفانی را وداع گفت؛ طبق اعلام نزدیکانش او از جانبازان جنگ به شمار می رفته و به دلیل عفونت ریوی ناشی از ابتلا به کرونا در بیمارستان فرقانی قم در ۶۳ سالگی جان باخت. در سوابق ظاهری چندین سال فعالیت در مرکز امام علی (ع) استکهلم و بعثه حج آیت الله حائری ثبت شده است.
پیش از او نیز خبر درگذشت سیدمجتبی فاضلی خواهرزاده و مسئول اجرایی و مالی دفتر «آیت الله موسی شبیری زنجانی از دیگر مراجع تقلید نیز بر اثر کرونا منتشر شده بود. ۱۴ اسفند هم با خبر درگذشت آیت الله محسن حبیبی تولیت مدرسه علمیه آیت‌الله مجتهدی و عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه تهران بر اثر ابتلا به کرونا آغاز شد. او در حوزه علمیه قم، دانشگاه امام صادق و دانشگاه علم و صنعت سابقه تدریس داشت و در زمان مرگ ۸۱ ساله بود.
وفات یافته دیگر آیت الله رضا محمدی لنگرودی بر اثر ابتلا به کرونا در گیلان بود؛ او از شاگردان بنیانگذار جمهوری اسلامی و نیز آیت‌الله محمدتقی بهجت به شمار میآمد. لنگرودی در زمان مرگ ۹۱ سال داشت. همچنین سحرگاه ۱۶ اسفند 98، حجت‌الاسلام اکبر دهقان به دلیل ابتلا به کرونا در قم درگذشت. او متولد سال ۱۳۴۳ در مشهد بود که از استادان تفسیر حوزه علمیه قم محسوب می‌شد و علاوه بر برگزاری دروس به صورت عمومی در مدرسه فیضیه و دارالشفاء، در منزل شخصی خود نیز برای شاگردانش مباحث تفسیر قرآن را ارائه می‌کرد.
۱۷ اسفند 98 هم با خبر درگذشت حاج سیدرضا مدرسی از منبریهای قم آغاز شد. او از وعاظ بروجردی بود که به علت آشنایی با بیت آیت‌الله بروجردی در منزل شخصی او در قم به منبر می‌رفت. همچنین حجت‌الاسلام محمدجواد آیتاللهی، امام جمعه موقت یزد به علت ابتلا به کرونا در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان صدوقی در ۵۰ سالگی درگذشت. حجت‌الاسلام علیرضا صفایی حائری نیز به جمع قربانیان کرونا اضافه شد. او از آبان ماه ۹۸ امامت جمعه شهرستان مینابِ استان هرمزگان را برعهده گرفت و از ۲۴ تیرماه در بیمارستان بستری شده بود. حائری در هنگام مرگ ۶۹ سال داشت. حجت‌الاسلام سیدعلی سیدین هم به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان جزیره کیش بستری شد و سرانجام وفات یافت؛ او هم مدرس حوزه علمیه بود، هم در دانشگاه تدریس می‌کرد و هم عضویت در هیئت رئیسه جودوی استان تهران را در کارنامهاش داشت.
