چشم‌اندازها و چالش‌های پیش روی فین‌تِک اسلامی در بریتانیا
در بریتانیا و با توجه به استقبالی که از حوزه تأمین مالی اسلامی شده است، بخش فین‌تِک نیز می‌تواند مشتریان خود را داشته باشد. از سوی دیگر با کمتر شدن ترس‌های ناشی از آینده اقتصاد بریتانیا بعد از برگزیت و سرعت گرفتن واکسیناسیون کرونا به نظر می‌رسد که اقتصاد بریتانیا در حال بازگشت به روزهای عادی است و حوزه فین‌تِک اسلامی هم باید خود را برای روزهای خوب آماده کند.
به گزارش ایکنا، رشد و گسترش فناوری‌های نوین در حوزه‌های مختلف زندگی بشری باعث شده که بسیاری از بخش‌های مرتبط با زندگی از جمله اقتصاد با تغییر و تحولات اساسی روبهرو شوند.
هدف فین‌تِک(FinTech) یا فناوری مالی، رقابت با روش‌های سنتی در ارائه خدمات مالی است. فین‌تِک، صنعتی نوظهور به شمار می‌رود که از فناوری برای بهبود فعالیت‌های مالی استفاده می‌کند. این استفاده از فناوری برای مسائل مرتبط با تأمین مالی است، مواردی مانند استفاده از تلفن‌های هوشمند برای بانکداری، سرمایه‌گذاری و ارز رمزنگاری شده.
هدف اصلی فین‌تِک، دسترسی بیشتر عموم مردم به خدمات مالی است. رشد و گسترش مفهومی به نام تأمین مالی اسلامی در سال‌های اخیر علاوه بر اینکه مفاهیمی جدید را به اقتصاد جهان اضافه کرد، باعث شد که در حوزه فین‌تِک شاخه‌ای جدید به نام فین‌تِک اسلامی به وجود آید که هدف آن ارائه خدمات مرتبط با تأمین مالی اسلامی به مشتریان از طریق فناوری‌های نوین است. به همین دلیل بازار گسترده تأمین مالی اسلامی ایجاب می‌کند که فین‌تِک و هر آنچه که در این حوزه قرار دارد با توجه به نیازهای مشتریان آن طراحی و ارائه شود.
رشد تأمین مالی اسلامی، بالتبع رشد فین‌تِک اسلامی را هم به همراه داشته و تعجبی نیست که اگر کشورهایی که در حوزه تأمین مالی اسلامی سرمایه‌گذاری‌های گسترده انجام داده‌اند در این حوزه هم پیشرفت‌های قابل توجهی داشته باشند.
گزارش فین‌تِک اسلامی جهانی(The 2021 Global Islamic Fintech) که در مارس 2021 منتشر شد، نشان می‌دهد که حجم معاملات بازار جهانی فین‌تِک اسلامی تا سال 2025 احتمالاً به 128 میلیارد دلار برسد که نسبت به سال 2020، 161 درصد افزایش را نشان می‌دهد. در این گزارش کشورهای امارات متحده عربی، اندونزی و عربستان سعودی به عنوان پیشگامان فین‌تِک اسلامی معرفی شده‌اند.
اما رشد تأمین مالی اسلامی در کشورهای غیراسلامی هم قابل توجه بوده است. برای مثال بریتانیا یکی از کشورهایی است که در آن با توجه به حضور اقلیت قابل توجهی از مسلمانان، سرمایه‌گذاری‌های زیادی بر روی حوزه تأمین مالی اسلامی انجام شده است. بخش فین‌تِک در بریتانیا هم با توجه به گسترش روزافزون استارتاپ‌های مختلف در این کشور، یکی از بخش‌هایی بوده که رشد سریعی را تجربه کرده است.
در بریتانیا یک مرجع نظارتی به نام ناظر امور مالی(Financial Conduct Authority) که به طور اختصاری FCA نامیده می‌شود، کار نظارت بر برخی مسائل مربوط به استارت‌آپ‌های مالی از جمله در حوزه فین‌تک اسلامی را برعهده دارد. این مرجع نظارتی در سال ۲۰۱۳ تأسیس و زیر نظر وزارت خزانه‌داری و پارلمان بریتانیا قرار دارد.
احمدِ من (My Ahamed) یکی از همین استارت‌آپ‌هایی است که در بریتانیا موفق بوده است. احمد من یک پلت‌فرم پول الکترونیکی است که در ماه جولای 2020 از سوی FCA تأیید شد. در همان ماه، پلت‌فرم وام اسلام(Qardus) خدمات خود را در بریتانیا راهاندازی کرد. پلت‌فرم معاملات طلا(Minted) هم به عنوان یک بانک دیجیتال در سال 2021 راهاندازی شد. برنامه بانکداری اسلامی نیا(Nia) نیز دیگر استارت‌آپ فعال در حوزه فین‌تِک اسلامی در بریتانیا است.
با این همه حوزه فین‌تِک اسلامی در بریتانیا با چالش‌هایی روبهرو است که می‌تواند بر رشد این بازار تأثیرگذار باشد. شیوع کرونا به مانند بسیاری از کشورهای جهان، اقتصاد بریتانیا و از جمله حوزه فین‌تِک اسلامی را با چالش‌هایی روبهرو کرده است. با این همه رشد خدمات آنلاین در دوران قرنطینه سراسری و آغاز واکسیناسیون در بریتانیا تا حدودی رفع چالش‌ها را به فعالان فین‌تِک اسلامی وعده داده است.
خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و پیامد‌های آن هم اقتصاد بریتانیا را تحت تأثیر خود قرار داده است. خروج بریتانیا به معنای سخت‌تر شدن دسترسی فعالان فین‌تِک به بازارهای اروپا است و این شرکت‌ها باید با چالش‌های سخت‌تری مانند جذب مشتری و رقابت با شرکت‌های بیشتر در کشورهای اروپایی روبهرو شوند.
ابراهیم خان، مدیر سایت IslamicFinanceGuru.com می‌گوید که فروش خدمات تأمین مالی اسلامی همواره دشوار است حتی به مشتریان اصلی (مسلمانان).
وی می‌گوید: قانون شریعت پیچیده است و تأمین مالی اسلامی همواره سود‌آور نیست. به عنوان مثال، وام‌های مسکن که براساس شریعت اسلامی منعقد می‌شوند اغلب نرخ‌های بالاتر از سایر وام‌ها دارند و برای گرفتن آن به 20 درصد ودیعه نیاز است. در نتیجه تقریباً نیمی از مسلمانان بریتانیا از بانک‌های دیگر استفاده می‌کنند. از سوی دیگر در حوزه فین‌تِک، خدمات‌دهندگان اسلامی باید با رقبای قدیمی‌تر و با سابقه رقابت کنند و در نهایت با نگرانی‌هایی مانند کسب درآمد، نظارت و جذب مشتری مواجه باشند. فین‌تِک‌های اسلامی همچنین باید با موجی از بانک‌های جدید مانند Bunq (بانک هلندی) که سکولار ولی مبتنی بر معیارهای اخلاقی شبیه به معیارهای شریعت اسلامی هستند، نیز رقابت کنند.
با این همه به نظر می‌رسد به طور کلی در بریتانیا و با توجه به استقبالی که از حوزه تأمین مالی اسلامی شده است، بخش فین‌تِک هم بتواند مشتریان خود را داشته باشد. از سوی دیگر با کمتر شدن ترس‌های ناشی از آینده اقتصاد بریتانیا بعد از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) و سرعت گرفتن واکسیناسیون کرونا به نظر می‌رسد که اقتصاد بریتانیا در حال بازگشت به روزهای عادی است و حوزه فین‌تِک اسلامی هم خود را برای روزهای خوب باید آماده کند.
گزارش از محمدحسن گودرزی
انتهای پیام
