در سوگ شهادت پدر

هشتم ربیع الاول مصادف با سالروز شهادت یازدهمین اختر تابناک امامت و ولایت و آغاز امامت حضرت مهدی(ع) است، روزی که مکتب تشیع در عزای شهادت ابن‌الرضا، جامه سیاه بر تن کرده و به عزا می‌ایستد و در پرتوی امامت ولی‌عصر(عج)، ندای العجل العجل العجل یا مهدی(ع) سر می‌دهند.

امام حسن عسکری از جمله معصومانی است که فشار و سختی فراوانی در طول حیات و همچنین امامت شش ساله خود متحمل شد، به گونه‌ای که از همان کودکی به همراه پدرش امام هادی(ع) در سامرا ساکن شد و شدت فشارها به حدی بود که حتی حق خروج از سامرا را نیز نداشت، بر این اساس امام حسن عسکری(ع) تنها امامی است که در طول زندگی خود نتوانست یک حج یا عمره به جای آورد.

امام هادی(ع) در راستای آماده‌سازی شیعیان برای دوران غیبت ولی‌عصر(عج)، امام عسکری(ع) را کمتر در میان مردم می‌شناساند، به گونه‌ای که امام عسکری 20 ساله بود و در مراسم تشییع «سیدمحمد، فرزند دیگر امام هادی(ع)» با چهره‌ای مغموم در کنار پدرش ایستاده بود، گروهی از شیعیان که خود را به امام هادی(ع) رسانده بودند، در حیاط منزل ایشان را دیدند و سوال کردند که او کیست و متوجه شدند که امام حسن عسکری (ع) است.

با وجود مشکلات و سختی‌هایی که در مسیر امامین عسکریین وجود داشت و به نوعی تحت نظر و زندانی بودند، اما عنایت الهی بر گسترش مکتب تشیع بود و در آن زمان روز به روز بر تعداد شیعیان افزوده ‌شد، به گونه‌ای که یاران امامین در بغداد، مصر، یمن، مدینه، مدائن(پایتخت ایران در زمان ساسانی) و بخش‌های مهمی از ایران امروز گسترش یافته بود و برخی مشتاقان این مکتب، در پوشش‌های مختلف خود را به سامرا می‌رساندند.

بعد از شهادت امام هادی(ع) بار امامت بر دوش امام عسکری نهاده شد و ایشان شش سال در شرایط سخت امنیتی و در حالی که حتی کنیزها و غلام‌های خانه نیز جاسوس بودند، روزگار گذراند و دور از چشم همگان و با مشیت الهی، "امام مهدی(ع)" نیز متولد شده و پرورش یافت.

گسترش مکتب تشیع و روی آوردن مردم به امام حسن عسکری از سویی و وحشت دستگاه خلافت از ازدواج و تولد آخرین حجت خدا از سوی دیگر باعث شد تا معتمد، همان خلیفه‌ای که از امام(ع) خواسته بود تا در راستای طولانی شدن عمر و خلافتش دعا کند، چراکه عمر خلافت خلفای پیشین، کوتاه بود و دعای امام نیز شامل حالشان شده بود، دست به جنایت علیه امام حسن عسکری(ع) بزند و او را به شهادت برساند.

معتمد که وجود امام را خطری بزرگ برای حکومت خود می‌دانست، در پوشش رسیدگی به امام بیمار، تلاش کرد این اتهام را از خود برطرف کند، اما امام عسکری بر اثر مسمومیت و در سن 28 سالگی و در حالی که شش سال از عمر امامتشان می‌گذشت، به شهادت رسید.  

اما امام حسن عسکری(ع) با داشتن القاب با فضیلتی چون زکی، فاضل، صادق و... به حسن عسکری معروف شد؛ عسکری بودن آن حضرت بر گرفته از فضایل حضرت نیست، بلکه نشانگر غربت فراوان امام و ظلمی است که به ساحت مقدس ایشان در حصر، زندان و محدودیت‌ها گذشته است، چراکه در سامرا و در شرایط امنیتی و نظامی سختی روزگار گذراندند.

امام حسن عسکری(ع) که در سخنان خود همواره شیعیان را به رعایت اخلاق توصیه کرده‌اند، در حدیثی در این رابطه می‌فرمایند: «برترین مردم پیش خدا کسی است که نسبت به حقوق برادرانش آشناتر و در ادای آن حقوق کوشاتر باشد، و کسی که در دنیا برای برادرانش فروتنی کند، او پیش خدا از صدیقین و از شیعیان راستین علی بن ابی طالب(ع) به شمار می‌آید».

عبادت و بندگی امام عسکری(ع) قلب‌ها را مجذوب می‌کرد

حجت‌الاسلام محمدحسن نستوهی، کارشناس مسائل مذهبی در گفت‌وگو با ایکنا از آذربایجان‌شرقی، در مورد صفات اخلاقی آن حضرت(ع)، گفت: عبادت و بندگی خداوند سبحان یکی از ویژگی‌های بارز ایشان بود و حضرت آنقدر غرق در عبادت و بندگی بود که قلب‌ها را مجذوب خود می‌کرد و دیگران را به یاد خدا می‌انداخت تا جایی که حتی افراد گمراه و منحرف را به راه صحیح هدایت نموده و اهل عبادت و تهجد می‌کرد و حتی بدترین افراد در اثر جذبه ملکوتی آن بزرگوار به بهترین انسان‌ها تبدیل می‌شدند.

وی ادامه داد: صالح بن وصیف که مسئولیت سختگیری بر امام را بر عهده داشت و دو نفر از بدترین و سختگیرترین زندانبانان خود را بر امام عسکری (ع) گماشته‌ بود، با تغییرات معرفتی آن دو زندان‌بان، در حضور عباسیان از حالات امام(ع) سؤال کرد و آنان گفتند: ما چه بگوییم در مورد کسی که روزها روزه می‌گیرد و همه شب به عبادت می‌ایستد و به غیر ذکر و سخن خدا هیچ سخن دیگری بر زبان نمی‌آورد و هنگامی که به ما نظاره می‌کند، بر بدن ما لرزه افتاده و کنترل خود را از دست می‌دهیم.

وی با اشاره به این‌که عباسی‌ها با شنیدن این سخنان منقلب شده و برگشتند، ادامه داد: این نمونه، مصداق بارز امر به معروف و نهی از منکر با عمل خود است. 

نستوهی، با تاکید بر این‌که عشق و علاقه به دنیا و لذت‌های زودگذر آن، علت اصلی ظلم، خون ریزی، اختلاس و حقوق‌های نجومی است، خاطرنشان کرد: کسانی که به صفت زهد مزین هستند، از چنین علاقه و اعمالی مبرا خواهند بود و امام یازدهم ما نیز چنین بودند.

دبیر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر آذربایجان‌شرقی تاکید کرد: یازدهمین اختر تابناک امامت و ولایت با این که می‌توانست زندگی پر زرق و برق و تجملاتی برای خود تشکیل دهد، اما در نهایت زهد و سادگی زندگی می‌کرد.

وی با اشاره به روایتی اضافه کرد: ابوهاشم روایت می‌کند: روزی در محضر امام حسن عسکری(ع) بودم که آن حضرت فرمود: «یکی از درهای بهشت، «بابُ المعروف» است. از آن در کسی داخل بهشت نمی‌شود مگر اینکه در دنیا کارهای نیک انجام داده و به مردم کمک و خدمت کند»؛ تا این را از حضرت شنیدم، خدا را سپاس گفتم و بسی خشنود گردیدم؛ زیرا یکی از برنامه های زندگی من، خدمت رسانی به مردم و رفع نیاز پا برهنگان و محرومان بود. تا این مطلب در دلم گذشت، حضرت به من نگاه کرد و فرمود: «بله، کسانی که در این جهان به مردم کمک می کنند، در جهان دیگر نیز سر بلند و جایگاه آنان برجسته است. ای ابوهاشم! خدا تو را از این گروه قرار دهد، خدای تو را رحمت کند.»

آغاز امامت حضرت مهدی(عج)

بعد از شهادت امام حسن عسکری(ع)، دوران امامت امام عصر که کودکی 5 ساله بود، آغاز شد؛ دوران غیبت کوتاه در امامت ایشان به غیبت صغری مشهور است که از زمان ولادتش شروع شد و در سال ۳۲۹ هجری قمری به پایان رسید و دومین غیبت ایشان که به غیبت کبری شهرت یافته است، از سال ۳۲۹ هجری قمری شروع شده و تا به امروز ادامه دارد و در روزی که خداوند متعال زمینه را فراهم بداند، قلب‌های مومنان را به ظهورش شاد خواهد گرداند.

امروز بعد از گذشت سالیان سال، جهان تشیع با دست نیاز و چشمی پرامید بر افق‌های بی‌کران خیره شده و به انتظار ظهور امام آخرالزمانی‌ها و منجی عالم بشریت به دعا و نیایش می‌نشیند و سحرگاهان جمعه‌ها را مزین به دعای عهد، دعای ندبه، زیارت آل‌یاسین و نماز امام زمان می‌کنند.

چه سلام غریبانه‌ای است، سلام بر روح مقدس امام خوبی‌ها در دعای عهد، آنجا که می‌خوانیم: «صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین عن جمیع المؤمنین و المؤمنات فی مشارق الارض و مغاربها...؛ درودهای خداوند بر او و پدران پاکش باد از طرف همه مردان و زنان با ایمان در مشرق‌های زمین و مغرب‌های هموار آن...».