گروه انديشه: مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به وجود التقاط در آيين معنوی «يوگاناندا» اظهار كرد: با بررسی آموزهها و انديشههای اين آيين معنوی درمیيابيم كه به شدت متأثر از اصل تثليث و از توحيد گريزان است.
حجتالاسلام والمسلمين دكتر محمدتقی فعالی، مدرس حوزه و دانشگاه |
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، حجتالاسلام والمسلمين دكتر محمدتقی فعالی، مدرس حوزه و دانشگاه و نگارنده 9 جلد كتاب در باب جنبشهای نوظهور معنوی، در هفتمين نشست از سلسله نشستهای «آسيبشناسی عرفانهای كاذب» كه در سازمان فعاليتهای قرآنی دانشجويان كشور برگزار شد، به ايراد سخنرانی پرداخت.
فعالی با بيان اينكه عرفانهای نوظهور را در هفت بخش میتوان تقسيم كرد، گفت: بخش اول آئينهای نوپديد، عرفانهای معنوی هند است كه خود در دو بخش آئين سنتی و آئين نوظهور منقسم میشود كه درميان آئين نوظهور، توضيح آئينهای معنوی «يوگا»، «اشو» و «سایبابا» و «رام الله» در جلسات گذشته بيان شد.
وی با بيان اينكه پنجمين كيش نوظهور هندی، آئينی با نام «كريشنا» است، اظهار كرد: در هندوستان افرادی مختلفی با نام كريشنا برجسته و شناخته شده هستند، اما در ايران دو تن از ايشان معروفتر هستند. اولين اين افراد شخصی به نام «راما كريشنا» است كه حدود 2 سال قبل از دنيا رفت. وی كه در تهران به فعاليت اشتغال داشت، افرادی را پيرامون خود جمع كرده بود و محور اصلی آموزههای وی آئين هندو همراه با رقص و آواز بود.
اين مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: دومين نفر كه از اهميت بيشتری برخوردار است، شخصی است با نام«كريشنا مورتی» نام كامل وی «جيدو كريشنا مورتی» است. كريشنا مورتی در سال 1896 در هندوستان ديده به جهان گشود و در سال 1986 نيز از دنيا رفته است.
اين محقق و پژوهشگر با بيان اينكه تخصص اصلی كريشنا مورتی روانشناسی بود و مطالعات گستردهای در حوزه فلسفه داشته عنوان كرد: تعاليم كريشنا مورتی تركيبی از روانشناسی جديد با تأكيد بر روان شناسی مثبتگرا و فلسفه غرب است.
فعالی با تأكيد بر اينكه 12 سال از دوران جوانی وی يك حلقه مفقود از زندگی او را تشكيل میدهد، تصريح كرد: تحقيقات صورت گرفته نشان میدهد كه كريشنا مورتی 12 سال در يك انجمن فراماسونری، با نام «TS يا تئوسوفيان» مشغول آموزش بوده است.
از نكات برجسته در نوشتهها و گفتههای كريشنا مورتی كه مصفا نيز به آن اذعان دارد، تكراری بودن مطالب وی است، بهطوری كه اگر مطالب تكراری آثار وی حذف شود، كل 54 جلد كتاب را بتوان در 10 جلد خلاصه كرد |
اين مدرس حوزه و دانشگاه با بيان اينكه كريشنا مورتی حدود 5 سال رياست يك نحله و فرقه را در هندوستان به عهده داشت، افزود: در سابقه اين فرقه بيان شده كه وی بعد از پنج سال اين فرقه را منحل اعلام میكند، البته اين در حالی است كه اين فرقه به شكلهای ديگر ادامه حيات داده است.
وی افزود: پس از اينكه كريشنا مورتی از انجمن TS كناره گرفت، مشغول به فعاليتهای علمی میشود و چندين كتاب مینگارد كه مهمترين كتاب وی با عنوان «تعاليم كريشنا مورتی» شهرت دارد. البته وی كتابهای ديگری دارد كه نكته جالب توجه اين است كه تمام كتابهای وی بارها به زبان فارسی ترجمه شده است.
فعالی با بيان اينكه محمدجعفر مصفا مترجم اصلی كتابهای كريشنا مورتی در ايران است، خاطرنشان كرد: مصفا كه در دوران كهولت سنی بسر میبرد، به انديشههای مورتی علاقهمند است. مصفا خود نيز دارای 9 كتاب است كه «هله» از جمله آثار وی بهحساب میآيد.
اين محقق و پژوهشگر عنوان كرد: از نكات برجسته در نوشتهها و گفتههای كريشنا مورتی كه مصفا نيز به آن اذعان دارد، تكراری بودن مطالب وی است، بهطوری كه اگر مطالب تكراری آثار وی حذف شود، كل 54 جلد كتاب را بتوان در 10 جلد خلاصه كرد.
وی با اشاره به ترجمه اولين كتاب كريشنا مورتی افزود: اولين كتاب كريشنا موتی به نام «رهايی از دانستگی» در سال 1363 توسط مرسده لسانی به زبان فارسی ترجمه شد. اين كتاب در قطع جيبی چاپ و منتشر شد كه در همان سال مرحوم «علامه جعفری» رديهای بر اين كتاب با عنوان «كريشنا مورتی و سفسطههايش» نگاشت. مرحوم علامه جعفری در اين كتاب به جمله جمله سخنان كريشنا مورتی اشاره میكند و اشكالات خود را به سخنان وی مطرح میكند، به گونهای كه گاه تا 11 اشكال به سخنان وی وارد میكند.
اين مدرس حوزه و دانشگاه با بيان اينكه كتاب دوم كريشنا مورتی در سال 1377 به زبان فارسی برگردان شد، اظهار كرد: نوشتن يك كتاب عالمانه در رد و نقد يك طرز تفكر، میتواند سبب شود كه ترجمه كتاب دوم 14 سال به تعويق بيفتد، يعنی كتاب دوم كريشنا مورتی بعد از رحلت علامه جعفری به زبان فارسی ترجمه شود.
فعالی ادامه داد: كتاب به معنای رواج يك ديدگاه و طرز تفكر است. اگر كتابی كه رواج يك فكر انحرافی و باطل است، به محض چاپ و انتشار مورد نقد عالمانه قرار گيرد يعنی مستدل، مستند و با صراحت نقد شود، آن كتاب و طرز فكری كه قصد رواج آن را دارد، در همان نطفه از بين میرود.
مهمترين كتاب يوگاناندا با نام «سرگذشت يك يوگی» است به صورت محاورهای و داستانی است كه از سبك جذابی برخوردارست. با بررسی تعاليم يوگاناندا نيز با پديده التقاط مواجه میشويم و میبينيم تركيبی از انديشههای هندو، يوگا، تناسخ، قانون كارما و مسيحيت مدرن است |
اين مدرس حوزه و دانشگاه با تأكيد بر اينكه يك انديشه بايد مورد نقد قرار گيرد، خاطرنشان كرد: ميان نقد و انتقاد تفاوت وجود دارد، در انتقاد تنها نكات ضعف عنوان میشود. اما در نقد علاوه بر نكات ضعف، نكات قوت نيز مطرح میشود.
فعالی با اشاره به ششمين كيش معنويت گرای هندی اظهار كرد: «يوگاناندا» عنوان ششمين كيش نوظهور در هندوستان است. وی در سال 1893 در هندوستان متولد و در سال 1952 در آمريكا از دنيا رفته كه پيكر وی را به هندوستان منتقل كردند و براساس آئين هندوها جسدش را سوزاندند.
فعالی افزود: «يوگتشوآر» استاد يوگاناندا بود كه به وی يوگا با سبك جديد به نام «كريا يوگا» آموزش میداد. «يوگتشوآر» به يوگاناندا توصيه كرد كه اگر بخواهد در جامعه مدرن امروزی منشأ اثر باشد، بايد با علوم جديد آشنا شود. بر همين اساس يوگاناندا به ايالت متحده امريكا سفر كرد و در دانشگاه كاليفرنيا به تحصيل رشته اقتصاد پرداخت و به درجه دكتری نائل آمد.
وی ادامه داد: يوگاناندا شش كتاب دارد كه همگی به زبان فارسی ترجمه شده است. مهمترين كتاب وی با نام «سرگذشت يك يوگی» است به صورت محاورهای و داستانی است كه از سبك جذابی برخوردارست. با بررسی تعاليم يوگاناندا نيز با پديده التقاط مواجه میشويم و میبينيم تركيبی از انديشههای هندو، يوگا، تناسخ، قانون كارما و مسيحيت مدرن است. انديشههای يوگاناندا به شدت متأثر از اصل تثليث و از توحيد گريزان است.