نقش مذهب در اصلاح نگرش‌ خانواده‌ها به فرزندآوری
کد خبر: 4170255
تاریخ انتشار : ۳۰ شهريور ۱۴۰۲ - ۱۰:۴۲
در هم‌اندیشی «جمعیت و فرزندآوری» مطرح شد؛

نقش مذهب در اصلاح نگرش‌ خانواده‌ها به فرزندآوری

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه مذهب، نگرش خانواده‌ها را به فرزندآوری اصلاح می‌کند، گفت: اعتقاد به رزاقیت خداوند از دلایل نگاه مثبت به فرزندآوری است.

حسن سراج‌زاده عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامیبه گزارش ایکنا از اصفهان، حجت‌الاسلام حسن سراج‌زاده، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در هم‌اندیشی علمی «جمعیت و فرزندآوری» از سری برنامه‌های همایش ملی «پایداری و کارآمدی خانواده مبتنی بر الگوی اسلامی ایرانی» که روز گذشته، ۲۹ شهریورماه به همت پژوهشکده الهیات و خانواده وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، در سخنانی با موضوع «نقش باورهای دینی در اصلاح نگرش‌های فرزندآوری» اظهار کرد: یکی از کارکردهای خانواده، تولید مثل، فرزندآوری و نسل‌آوری است؛ ولی متأسفانه با وجود این کارکرد، تعداد فرزندان خانواده‌ها در حال کاهش است. برای اینکه جمعیت ثبات پیدا کند، باید نرخ فرزندآوری به سطح جانشینی، یعنی به عدد ۲.۱ برسد.

وی افزود: هر پدر و مادر حداقل با وجود دو فرزند می‌توانند جانشین خود را بعد از حیات داشته باشند. نرخ باروری جمعیت کشور ما در سال ۹۰ برابر با ۱.۷۵ بود و این زنگ خطر محسوب می‌شود. حال به دنبال ارائه راهکاری هستیم که حداقل تعداد فرزندان خانواده‌های مذهبی از دو نفر بیشتر شود تا به سطح جانشینی برسد و در این راستا، تقویت باورهای دینی را می‌توان نوعی راهکار در نظر گرفت.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: تحقیقات بسیاری ثابت کرده که خانواده‌های مذهبی دارای نرخ باروری واقعی و تمایل به فرزندآوری بیشتری هستند؛ حال این پرسش پیش می‌آید که چرا مذهب، نگرش خانواده را به فرزندآوری اصلاح می‌کند؟ در این خانواده‌ها به شرط اینکه به ظاهر مذهبی نبوده و تحت تأثیر مدرنیته قرار نگرفته باشند، به آیات قرآن، روایات و توصیه‌های دینی در خصوص فرزندآوری بیشتر عمل می‌شود.

وی بیان کرد: می‌دانیم که مقدمه فرزندآوری، ازدواج است. خداوند در آیه ۳۲ سوره نور می‌فرماید: «وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ؛ و البته باید مردان بی‌زن و زنان بی‌شوهر و کنیزان و بندگان شایسته خود را به نکاح یکدیگر درآورید، اگر آن مردان و زنان فقیرند، خدا به لطف و فضل خود آنان را بی‌نیاز و مستغنی خواهد فرمود و خدا رحمتش وسیع و نامتناهی و آگاه است.» آیه به این معناست که دختر و پسرها را به ازدواج هم درآورید و نبود امکانات را بهانه نکنید.

سراج‌زاده با اشاره به ثبات زندگی در خانواده‌های مذهبی که عامل تمایل به تعداد بیشتر فرزندان است، گفت: اگر در خانواده اختلافات کمتر باشد، میزان استرس کمتر و تعداد فرزندان بیشتر است. همچنین اعتقاد به رزاقیت خداوند، از دیگر دلایل نگاه مثبت به فرزندآوری است. کسانی که به رزاقیت خداوند اعتقاد ضعیفی دارند، یا صاحب فرزند نمی‌شوند، یا در صورت فرزندآوری ناخواسته اقدام به سقط جنین می‌کنند؛ در حالی که قرآن در آیه ۳۱ سوره اسرا می‌فرماید: «وَ لاتَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ...؛ فرزندان خود را از بیم تنگدستى نکشید. این ما هستیم که آنان و شما را روزى مى‌‏دهیم.»

وی تأکید کرد: هر چه به خالقیت خداوند اعتقاد داشته باشیم، به همان میزان اعتقادمان به رزاقیت هم تقویت می‌شود؛ چنانکه خداوند در آیات سوره واقعه می‌فرماید: «أَفَرَأَيْتُمْ ما تُمنونَ، أَ أَنْتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخالِقُونَ؛ آیا ندیدید که نخست شما نطفه‌ای بودید؟ آیا شما، خود آن نطفه را می‌آفرینید یا ما آفریننده‌ایم؟» تصویرگری هم به خداوند مربوط است. وقتی انسان می‌داند که خدا او را خلق و صورتگری می‌کند، احساس ارزشمندی در او پدیدار می‌شود.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه خداوند برای هر مخلوقی رزقی تعیین کرده است، گفت: رزق چیزی است که بقا و ادامه حیات موجود زنده به آن بستگی دارد. روزی به معنای قوت یک روز است که خدا آن را می‌رساند. واژه رساندن مهم است؛ چون روزی مخلوقات ضعیف نظیر یک درخت که ثابت است و حرکتی ندارد، از سوی خدا فراهم می‌شود. هرچه موجود، تکامل‌یافته‌تر می‌شود، خداوند ابزارهای رزق و روزی بیشتری در وجود او مهیا می‌کند؛ برای مثال دست و پا برایش خلق می‌کند تا حرکت کند.

وی با بیان اینکه خداوند انسان را علاوه بر ابزارهای حرکتی، از نعمت عقل، تجربه و اختیار نیز بهره‌مند ساخته است، اظهار کرد: انسان از آغاز تولد چون امکان حرکت ندارد، خداوند روزی‌اش را در قالب شیر مادر برایش فراهم می‌کند؛ اما پس از رشد یافتن، به میزانی که از تجربه، عقل، علم و دانش خود استفاده کند، رزق و روزی برای او بیشتر می‌رسد؛ پس اعتقاد به رزاقیت، سبب افزایش فرزندآوری می‌شود.

زهراسادات محمدی

انتهای پیام
captcha