همزمان با ایام محرمالحرام سال جاری، کتاب «روضهخوانهای قدیمی کاشان» و «نخل و نخلگردانی کاشان» نوشته علیاصغر شاطری از سوی انتشارات «مجمع متوسلین به آلمحمد» این شهرستان به ترتیب در ۱۰۴ و ۲٠٠ صفحه منتشر شد. در کتاب «روضهخوانهای قدیمی کاشان»، علاوه بر معرفی روضههای خانگی شهرستان، شرح حال و زندگینامه بیش از ۷۰ روضهخوان، خطیب و واعظ کاشانی ذکر شده است. همچنین کتاب «نخل و نخلگردانی کاشان» در شش فصل با عناوین پیشینه تابوتگردانی در ایران، نخل و معرفی نخل، نمادهای عزاداری کاشان، آداب و رسوم، نخلگردانی در کاشان و نخلگردانی در منطقه فرهنگی کاشان تألیف شده است.
به همین مناسبت، خبرنگار ایکنا از اصفهان با حضور در کتابخانه تخصصی کاشانپژوهی آیتالله امامت، گفتوگویی با علیاصغر شاطری، نویسنده و کاشانپژوه انجام داده است که متن آن را در ادامه میخوانید.
ایکنا ـ ایده تألیف کتاب «روضهخوانهای قدیمی کاشان» چگونه به ذهنتان خطور کرد؟
ما جمعههای آخر هر ماه در خانه پدری روضهخوانی داشتیم. یکمرتبه به ذهنم رسید که از روضهخوانهای قدیمی کاشان یادی کنم. در این راستا مطالعاتی انجام دادم و به فلسفه روضهخوانی خانگی و کارکردهای آن در گذشته پرداختم. در نهایت هم شرح حالی درباره روضهخوانهایی که برخی از آنها اشخاص عادی و برخی هم در حد مرجعیت بودند، تهیه کردم.
ویژگی همه افرادی که نامشان در کتاب قید شده، اخلاص، صمیمیت و سادگی آنهاست. نکتهای که به آن مقید بودند، این بود که بعد از روضهخوانی، برای اهل خانهای که نیازمند بودند، چیزی برای کمک میگذاشتند و میرفتند، برخلاف برخی از افراد که امروز برای خواندن روضه، چک سفید امضا دریافت میکنند.
ایکنا ـ درباره موضوع کتاب «نخل و نخلگردانی کاشان» توضیح دهید.
در این کتاب به نخل، آیینهای نخلگردانی منطقه، آیین تابوتگردانی از دوره قبل از اسلام، نمادهای نخل، نخلهای قدیمی کاشان و بررسی قدمت هر کدام بر اساس اسناد، آیینهای نخلگردانی که بهمثابه میراث ناملموس به ثبت رسیدهاند و شرح نخلگردانی در بعضی از روستاها نظیر ابیانه، قمصر، نیاسر، جوشقان قالی و... پرداختهام که بیشترین شرح مربوط به روستای ابیانه بهدلیل سنتی و اسطورهای بودن آن است.
تألیف این کتاب، هم براساس اطلاعات میدانی و هم اطلاعات پژوهشی از سایر کتب صورت گرفته است. ناگفته نماند که هر کتابی ممکن است نواقصی هم داشته باشد. در این کتاب نیز جا دارد که به آیین نخلگردانی دیگر مناطق کاشان هم پرداخته شود، نظیر اضافه کردن نام چند تن دیگر از روضهخوانها در کتاب «روضهخوانهای قدیمی کاشان» که قرار است هر دو مورد در چاپ دوم اصلاح شود.
ایکنا ـ تاکنون چند عنوان کتاب منتشر کردهاید و آیا فعالیتهای پژوهشی شما بهصورت گروهی انجام میشود؟
من در مدت ۳۵ سالی که در کاشان فعالیت میکنم، ۴٠ عنوان کتاب منتشر کردهام. چند اثر هم آماده نشر دارم که موضوع تمامی این کتابها، منطقه فرهنگی کاشان است. کتابخانه تخصصی کاشانپژوهی آیتالله امامت، شخصی است. متأسفانه در ایران، کار گروهی زیاد جواب نمیدهد. در کاشان، افراد بسیاری کار مطالعاتی انجام میدهند؛ اما نه بهصورت گروهی، در حالی که خارج از کشور چون گروهی کار میکنند، تاکنون کتابهای مرجع بسیار خوبی منتشر شده است.
ایکنا ـ گرایش مردم به خرید کتابهای تخصصی مربوط به محل زندگیشان را چگونه ارزیابی میکنید؟
ما فروش کتابها را بیشتر بهصورت اینترنتی انجام میدهیم. باید بگویم که کتابخوانی در اولویت خانوادهها نیست و کتاب در سبد خرید خانواده جایی ندارد. نیاز به فرهنگسازی در این زمینه، امری ضروری است. بعضاً تا نیمه شب، گوشی همراه در دست ماست؛ اما برای مطالعه زمانی اختصاص نمیدهیم و کتاب را فقط به وسیله تزئینی ویترین منازلمان تبدیل کردهایم.
ایکنا ـ درباره کتابخانه تخصصی کاشانپژوهی آیتالله امامت توضیح دهید.
در این کتابخانه، سه هزار و ۵٠٠ عنوان کتاب از نویسندگان کاشانی در حوزههای گوناگون، ۷٠٠ کتاب درباره تاریخ کاشان، فرهنگ عامه مردم و آثار تاریخی منطقه فرهنگی کاشان، ۸٠ جلد کتاب از تاریخ نشر کاشان، ۲۵٠ کتاب چاپ سنگی مثل ناسخالتواریخ، شرح نهجالبلاغه ملا فتحالله، تفسیر صافی و... و تعدادی روزنامه و مجلات بعد از انقلاب وجود دارد که صحافی شدهاند. البته بسیاری از مجلات و روزنامهها هم باقی ماندهاند که نیاز به صحافی دارند؛ اما بهدلیل کمبود بودجه و اینکه هیچ نهادی برای ما کاری انجام نمیدهد، همچنان خاک میخورند. کتابخانه تخصصی کاشانپژوهی حاوی کتابهایی است که 40 سال در گردآوری آنها اهتمام داشتهایم؛ اما آنچه شاهدش هستیم، بیمهری نسبت به آن است. البته ما با اداره ارشاد، تفاهمنامهای داریم تا یک نسخه از هر تألیفی که به چاپ میرسد، برای این کتابخانه ارسال شود.
زهراسادات محمدی
انتهای پیام