«تاب‌آوری زیرساختی و پایداری اجتماعی»؛ شعار هفته پدافند غیرعامل

به گزارش ایکنا از اصفهان، سیدامیر جعفری، مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان در نشست خبری با حضور اصحاب رسانه که امروز، پنجم آبان‌ماه در مجتمع فرهنگی مطبوعاتی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: در جنگ ۱۲ روزه، با وجود اینکه دو سایت هسته‌ای شهید احمدی روشن نطنز و سایت UCF شهید آیت‌الله رئیسی در اصفهان مورد هدف قرار گرفت، اما به‌دلیل آمادگی‌های پدافندی، هیچ‌گونه تلفات انسانی یا نشت مواد شیمیایی پرخطر رخ نداد.

وی افزود: از بهمن‌ماه ۱۴۰۳، رزمایش بزرگ پدافند پرتویی به‌دلیل مذاکرات بین‌المللی، بدون رسانه‌ای‌شدن آغاز و در هشتم اسفند سال گذشته، با حضور ۱۵۰۰ نفر در قالب بیش از ۷۰ تیم عملیاتی برگزار شد. در این رزمایش، سناریوهای متعدد حمله، از جمله حمله جنگنده‌ها و نشت مواد شیمیایی و پرتویی مورد شبیه‌سازی قرار گرفت.

مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان با تأکید بر اینکه آمادگی‌های لازم موجب مدیریت به‌موقع بحران شد، تصریح کرد: این مدیریت به‌گونه‌ای صورت گرفت که نشت مواد شیمیایی پرخطر یا آلودگی محیط زیستی و تلفات انسانی گزارش نشد.

عامل موفقیت رزمایش

وی با بیان اینکه این موفقیت نتیجه کاهش مواد شیمیایی پرخطر، جمع‌آوری افراد غیرضروری از سایت‌ها و اجرای رزمایش‌های دقیق بود، اضافه کرد: بدون این آمادگی، دشمن می‌‌توانست با شایعه‌سازی آلودگی پرتویی، جنگ روانی ایجاد کند و به تبع آن استرس زیادی به جامعه وارد شود.

جعفری در ادامه به شورای پدافند غیرعامل استان به ریاست استاندار اشاره کرد و گفت: این ساختار شامل ۱۲ کارگروه تخصصی امنیت و دفاع، سایبری و الکترونیک، کشاورزی و امنیت غذایی، مشارکت مردمی، امداد و نجات، حمل‌ونقل و جابه‌جایی، فرهنگی و اجتماعی، زیستی، حقوقی و قضایی، کالبدی و زیربنایی، انرژی و تأمین نیازهای ضروری و پرتویی است.

وی با بیان اینکه پنج قرارگاه عملیاتی در حوزه‌های پرتویی، شیمیایی، سایبری، کالبدی و زیستی نیز فعالیت می‌کنند، ادامه داد: شعار امسال هفته پدافند غیرعامل، «تاب‌آوری زیرساختی و پایداری اجتماعی» است.

منظور از تاب‌آوری ساختاری چیست

مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان بیان کرد: تاب‌آوری زیرساختی به حفاظت از زیرساخت‌هایی مانند آب، برق، گاز، مالی، آموزش و سایبری مربوط می‌شود و پایداری اجتماعی به معنای تقویت اراده ملی و انسجام اجتماعی در برابر تهدیدات است.

وی گفت: آموزش عمومی پدافند غیرعامل برای همه اقشار، از جمله دانش‌آموزان، دانشجویان، کارمندان و زنان خانه‌دار، ضروری است. محتوایی آموزشی با عنوان «راهنمای عمومی آمادگی در برابر تهدیدات نظامی» تهیه و در پایگاه اطلاع‌رسانی استانداری بارگذاری شده است. این محتوا آموزش‌هایی شامل چگونگی پناه‌گیری، امداد و خودامدادی، پانسمان و رفتار با کودکان و سالمندان در شرایط اضطراری را دربرمی‌گیرد.

جعفری با تأکید بر اینکه پدافند غیرعامل سه نوع طرح پاسخ برای واکنش به حمله، بازگشت‌پذیری سریع و جایگزینی در صورت از کار افتادن دارایی‌ها دارد، اظهار کرد: در طول تاریخ، جنگ‌ها از نسل اول با ابزارهای ابتدایی آغاز و با اختراع باروت، وارد مرحله جدیدی شدند. در جنگ‌های نسل چهارم و پنجم، سلاح‌های اتمی معرفی شد که با استفاده آمریکا از بمب اتم، جهشی بزرگ در تاریخ جنگ‌ها ایجاد شده است.

تهدیدات نوین در جنگ‌های ترکیبی

وی با بیان اینکه امروز با جنگ‌های نسل ششم یا جنگ‌های ترکیبی مواجهیم، اظهار‌ کرد: این جنگ‌ها شامل اقداماتی چون جنگ‌های چریکی، حمایت از شورش‌های محلی، جنگ‌های سایبری، اقتصادی، سیاسی، اطلاعاتی و تروریستی نیابتی هستند.

مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان با تأکید بر اینکه این نوع جنگ‌ها الزاماً نظامی نیستند، بلکه ترکیبی از اقدامات گوناگون برای تضعیف دشمن طراحی شده‌اند، تصریح کرد: در ایران در طول سال‌های اخیر، شاهد این نوع تهدیدات، از جمله ترور دانشمندان هسته‌ای در خیابان‌ها تا حملات سایبری مانند ویروس استاکس نت در سایت نطنز یا اختلال در سامانه‌های سوخت‌رسانی بوده‌ایم.

وی با بیان اینکه جنگ‌ها در دنیای امروز فقط نظامی نیستند و دفاع نیز به حوزه نظامی محدود نمی‌شود، گفت: دفاع به دو شاخه تقسیم می‌شود؛ دفاع نظامی که بر عهده نیروهای مسلح قرار دارد و دفاع غیرنظامی یا پدافند غیرعامل که وظیفه آحاد ملت است.

امروز با جنگ‌های پیچیده‌تری مواجهیم

جعفری با بیان اینکه پدافند غیرعامل مجموعه‌ای از اقدامات غیرمسلحانه است که با هدف افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، تداوم خدمات ضروری، تسهیل مدیریت بحران و بازگشت سریع به شرایط عادی طراحی شده است، افزود: در جنگ هشت‌ ساله، نقش مردم و سازمان بسیج در دفاع از کشور برجسته بود؛ اما امروز با جنگ‌های پیچیده‌تری مواجهیم که شامل جنگ‌های اقتصادی، سایبری، شناختی و نیابتی است.

وی به ضرورت آموزش پدافند غیرعامل به شهروندان اشاره کرد و گفت: در ایران نیز باید این فرهنگ‌سازی انجام شود تا مردم در صورت اعلام وضعیت قرمز بتوانند به مکان‌های امن منتقل شوند.

مدیرکل پدافند غیرعامل استان اصفهان با بیان اینکه پدافند غیرعامل بر تهدیدات انسان‌ساز تمرکز دارد، ادامه داد: سرمایه‌های ملی به چهار دسته انسانی، فیزیکی، سایبری و معنوی تقسیم می‌شود.

رعایت اصول پدافند در طراحی زیرساخت‌های شهری

وی حفاظت از این سرمایه‌ها را در برابر تهدیدات ترکیبی زیستی، شیمیایی، سایبری و الکترومغناطیسی نیازمند آموزش عمومی و رعایت اصول پدافند غیرعامل در طراحی زیرساخت‌ها، مانند مترو و مجتمع‌های تجاری دانست و اضافه کرد: خط یک متروی اصفهان پس از ساخت مورد بازنگری قرار گرفت و خط دو با رعایت کامل ملاحظات پدافند غیرعامل در حال طراحی است.

جعفری با تأکید بر اینکه اگر می‌خواهیم برای صلح آماده باشیم، باید در کنار آن برای جنگ آماده شویم، بیان کرد: این آمادگی به معنای استقبال از جنگ نیست، بلکه به معنای کاهش تلفات و آسیب‌پذیری‌ها در صورت وقوع بحران است.

مریم فلاحتی