Kur’an-ı Kerim’de tevekkül ve ruh sağlığı

IQNA - Kur’an insanlar için bir rahmet ve şifa kaynağı olup Kur’an öğretilerinin doğru bir şekilde anlaşılması ve günlük yaşama uygulanması halinde insanların sadece fiziki sağlığına değil, aynı zamanda psikolojik sağlığına da önemli katkılar sağlar.

Tevekkül, insanın ruh sağlığı üzerinde önemli etkisi olan öğretilerden biridir. Vekil edinme, güvenme anlamlarına gelen tevekkül, gerekli tüm çabayı sarf ederek, her türlü tedbiri aldıktan sonra, işi tam bir inançla Allah’a havale etme olarak tanımlanmaktadır.

Tevekkül insana harekete geçme cesareti verir. Davranışsal engelleri ortadan kaldırır.

Allahü Teâla’nın insana rehperlik eden öğretileri insan ruhundan ayrı değildir. Kur’an öğretileri arasında tevekkül  sahibi olmak dindar bir davranış olup asil bir erdem olarak kabul edilir. Bu konu dindar olarak yaşamada tevekkülün zaruretini ve önemini göstermektedir.

Aslında tevekkül insanın Allah’tan başka kimseye teveccüh etmeden kalben tüm işlerde Allah’a güvenmesidir. Tevekkül çabadan vazgeçmek değil nedenlerin bir kısmını sağlamaktır. İnsan, maddî sebepleri toplamaya çalışmanın yanı sıra, gayenin gerçekleşmesi doğrultusunda manevî sebepleri de ortaya koymalıdır.

Örneğin Hz Meryem’e Hz İsa’nın doğuşu müjdelendiğinde hamilelikten kaynaklanan sıkıntı ve ağrılar ortaya çıkınca Allah şöyle emreder: “(Şu) hurma ağacını da kendine doğru silkele ki, üzerine taze, olgun hurma ­dökülsün.” (Meryem:25) Ayete göre hurmanın düşmesi için Hz Meryem’in bu şartlarda gösterdiği çabanın da gerekli olduğunu ortaya koymaktadır. Eğer o harekete geçmez ve herhangi bir eylemde bulunmazsa hurmada ortaya çıkmayacaktır.

Kur’an-ı Kerim’in Necm suresi 39-40. ayetlerinde şöyle buyruluyor: “İnsan ancak çabasının sonucunu elde eder.”

“Ve çabasının karşılığı ileride mutlaka görülecektir.”

Diğer bir deyişle insanın çaba sarfetmesi durdurulmamalı, hedefe ulaşamasa bile ona ulaşamadığı için üzüntü duymamalıdır. Çünkü o, kendisini ve hedefini yenilmez ve şefkatli bir yöneticiye emanet etmiştir. Eğer hedef gerçekleşmemişse de bunda büyük bir hayır vardır. Hedefe ulaşamamak da hoş ve riyazet bahşeder.

Talâk suresi 3. ayeti:  “Ve ona hiç beklemediği yerden rızık verir. Kim Allah’a dayanıp güvenirse Allah ona yeter. Şüphesiz Allah dilediği şeyi sonuca ulaştırır. Allah her şey için bir ölçü koymuştur.”

Bu yüzden Allah’a tevekkül etmek, insanın görünüşünü ve içini, düşüncesini ve eylemini etkilediğinde, fazilet ve erdemden başka bir şey görülmez. Öyle bir makama gelir ki insan ruhu huzura kavuşur ve hiçbir şüphesi kalmamış tamamen tatmin olan nefis mertebesi olan nefs-i mutmainne ünvanını alır.

Fecr suresi 27. ayeti: “Ey imanın huzuruna kavuşmuş insan!”