Kur’an-ı Kerim’de Ramazan Bayramı ve bayramı idrak etmek

IQNA - Bayram insanları kaynaştırıp biraraya getiren en güzel vesilelerden biridir, bir sevinç ve neşe günüdür. Yüce duyguların coştuğu, sevgi ve saygı, hislerinin müminler arasında alabildiğine canlandığı güzel günlerden biridir.

Ramazan ayında gerçek itaat ve ibadet ışığında insanın fıtri saflık ve erdemi ruha geri döner. Bu yüzden bu aydan sonraki ilk güne Ramazan Bayramı denir.

Ramazan Bayramı en büyük İslami bayramlardan biri olup  Kurban Bayramı ile birlikte iki ana bayramdan biri olarak kabul edilir. Bayramda Müslümanlar bir aylık oruç ve ibadetten sonra kutlama yapar, bayram namazı kılar ve müstehab amelleri yerine getirirler. Bu günde oruç tutmak haram fitre zekatını vermek vaciptir.

Bayram kelimesinin Arapça’sı, sözlüklerde “âdet halini alan sevinç ve keder; bir araya toplanma günü” anlamlarıyla karşılanan îddir (el-ʿıyd/العيد). Bu kelimenin aslının ise ʿıvd (عود) olduğu ve “tekrar dönmek” anlamını taşıdığı bilinmektedir.

Ramazan ayında gerçek ibadetler ve Allah’a kulluk yapılması sonucunda fıtrattan kaynaklanan saflık ve fazilet ruha geri döndüğü ve fıtrata aykırı olan kirlilik ortadan kaldırıldığı için bu duruma bayram adı verilmiştir.

Bakara Suresi 185. ayette dolaylı olarak Ramazan Bayramı’ndan bahsedilmektedir: “O (sayılı günler), doğruyu eğriden ayırma, gidilecek yolu bulma konusunda açıklamalar ve insanlara rehber olarak Kur’an’ın indirildiği ramazan ayıdır. “

Bu nedenle Ramazan ayının son bulmasıyla oruç tutulan gün sayısı 29 veya 30 güne tamamlanır. Farz olan oruç tutma ibadeti yerine getirilmiş olur. Ayette gün sayısının vurgulanmasından orucun zahirî mükemmelliğinin tamamlanması, manevi mükemmelliğinin ise takvaya ulaşmayı sağlayacak gerekli şartlar ve davranışlarla tutulmasında olduğu anlaşılmaktadır. 

Bu ayette geçen “Allah’ı tesbih et’ ifadesi, Allah’ın bize bahşettiği hidayet anlamına gelmekle birlikte, bayram gecesinde ve namazlarda kılınması tavsiye edilen tekbirlere de işaret etmektedir.

Bayram günü Müslümanlar temiz kıyafetler giyer, güzel kokular sürer ve cemaatle bayram namazı kılmaya giderler. “Allah büyüktür, Allah büyüktür. Allah’tan başka ilah yoktur ve Allah büyüktür. Hamd Allah’a mahsustur. Bize yol gösterdiği için Allah’a hamdolsun ve bize bahşettiği nimetlerden dolayı Allah’a şükürler olsun.”