کارگاه آموزشی «آشنایی با ویروس‌ HPV»

به گزارش ایکنا از اصفهان، ویروس HPV یا پاپیلومای انسانی، از شایع‌ترین عفونت‌های قابل انتقال از طریق جنسی است که یکی از عوامل ابتلا به سرطان دهانه رحم و علت مرگ‌ومیر بسیاری از زنان در سطح جهان به شمار می‌رود. سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان رایج پس از سرطان سینه، کولورکتال و ریه در بانوان است که معمولاً زنان میانسال را درگیر می‌کند، سالانه حدود ۶۰۰ هزار نفر در جهان به این نوع سرطان مبتلا می‌شوند و حدود نیمی از آنها جان خود را از دست می‌دهند.

بررسی‌های دوره‌ای برای پیشگیری از ابتلا به بیماری، راهی برای تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع بیماری‌ها خصوصاً سرطان دهانه رحم را فراهم می‌آورد. از این‌رو، آشنایی عموم جامعه با ویروس HPV که عامل ابتلا به سرطان دهانه رحم محسوب می‌شود و دانستن راه‌های پیشگیری از آن، الزامی است.

بر این اساس، نخستین کارگاه آموزشی «آشنایی با ویروس‌ HPV (زگیل تناسلی) و روش‌های پیشگیری از آن» با هدف آشنایی بانوان با این ویروس، روز گذشته، 28 اردیبهشت‌ماه از سوی مرکز شماره یک (مرداویج) جهاددانشگاهی واحد اصفهان برگزار و ابعاد گوناگون این ویروس و روش‌های پیشگیری از ابتلا به آن تشریح شد.

سارا میزری، کارشناس مامایی و مدرس جهاددانشگاهی واحد اصفهان در این کارگاه با اشاره به مهمترین راه‌های انتقال ویروس HPV، اظهار کرد: پاپیلومای انسانی یا (human papilloma virus(HPV، یک ویروس کوچک دورشته‌ای‌ست که پوست و بافت مخاطی را آلوده می‌کند. عفونت HPV نیز یکی از شایع‌ترین بیماری‌های منتقل‌شده از راه جنسی است و تقریباً عامل اصلی سرطان دهانه رحم به شمار می‌رود.

شناسایی بیش از ۲۰۰ نوع ویروس HPV

وی با بیان اینکه تاکنون بیش از ۲۰۰ نوع ویروس HPV شناسایی شده است که ۴۰ نوع آن، دستگاه تناسلی را آلوده می‌کند، یادآور شد: ویروس HPV به دو گروه پر خطر یا High risk و گروه کم‌خطر یا Low risk تقسیم می‌شود.

این کارشناس مامایی توضیح داد: نوع ۶ و ۱۱ از گروه کم‌خطر و همچنین از شایع‌ترین انواع HPV است که ضایعات وارت یا زگیل تناسلی را ایجاد می‌کند، اما می‌تواند با انواع پرخطر همراه و باعث سرطان شود. نوع ۱۶ و ۱۸ ویروس HPV که از انواع پرخطر این ویروس است، عامل اکثر سرطان‌های دهانه رحم به شمار می‌رود. ویروس HPV نوع ۱۶ تمایل به ماندگاری در بدن میزبان و ایجاد ضایعات سرطانی دارد.

وی با بیان اینکه از زمان ابتلا به انواع پرخطر این ویروس تا بروز ضایعات پیش‌سرطانی و سرطان مهاجم، ممکن است چندین سال طول بکشد، به اهمیت موضوع غربالگری و تشخیص به‌موقع بیماری تأکید کرد و گفت: اگر فرد به‌صورت همزمان مبتلا به HIV باشد، روند بدخیم شدن و ایجاد سرطان به علت سیستم ایمنی ضعیف، تسریع پیدا می‌کند.

راه‌های انتقال HPV

میزری ادامه داد: این ویروس از طریق تماس نزدیک و پوست به پوست با فرد آلوده حین رابطه جنسی منتقل می‌شود. انتقال از مادر به جنین به ندرت به چشم می‌خورد و از آنجایی که ابتلا به این ویروس می‌تواند بدون علامت نیز باشد، احتمال انتقال آن زیاد است. این ویروس بر روی سطوح، زمان اندکی زنده بوده و انتقال آن از سطوح نزدیک، صفر درصد است.

وی در خصوص روش‌های پیشگیری از بیماری، به واکسیناسیون علیه HPV، رعایت بهداشت جنسی، حذف ظاهری زگیل‌ها در افراد مبتلا و استفاده از روش‌های جلوگیری از انتقال عفونت‌های جنسی اشاره کرد.

مدرس جهاددانشگاهی واحد اصفهان با تأکید بر اینکه بهترین راه پیشگیری، واکسیناسیون قبل از شروع فعالیت جنسی است، گفت: واکسن HPV برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم در درصد بالایی از موارد مؤثر است و خوشبختانه متخصصان و نخبگان کشور موفق به تولید واکسن نوترکیب علیه ویروس HPV شده‌اند.

وی با بیان اینکه لزوم استفاده از واکسن HPV در گروه‌های سنی و جنسی مختلف در دنیا بررسی شده است، تصریح کرد: بهترین سن برای تزریق واکسن، بین ۱۱ ـ ۱۲ تا ۲۶ سال است. در بعضی از موارد، پزشکان واکسیناسیون را تا ۴۵ سالگی نیز توصیه می‌کنند.

میزری با تأکید بر اینکه تاکنون درمان مشخصی برای این بیماری تعیین نشده است، گفت: درمان زیبایی ضایعات با حذف ظاهری آنها انجام می‌شود.

وی ادامه داد: تقریباً یک سوم ضایعات بدون درمان خاصی در عرض چند ماه پسرفت می‌کنند، اما نمی‌توان پیش‌بینی کرد که کدام‌یک از آنها بدون درمان برطرف خواهد شد. حتی بعد از حذف ظاهری و کامل زگیل‌ها که دیگر قابل مشاهده نباشند نیز ممکن است این ویروس انتقال پیدا کند.

نقش تغذیه سالم در بهبود روند بیماری

به گفته این کارشناس مامایی، درمان ظاهری براساس وسعت درگیری، تعداد زگیل‌ها و شکل آنها، ترجیح بیمار، هزینه، انواع ویروس، مهارت پزشک و عوارض انتخاب می‌شود.

وی کاهش استرس و اضطراب و اجتناب از مصرف سیگار، دخانیات و الکل را در بهبود بیماری بسیار مؤثر دانست و بر نقش تغذیه‌ سالم در پیشگیری و بهبود این بیماری تأکید کرد.

میزری گفت: مواد غذایی غنی از ویتامین‌های گروه B، ویتامین c و انواع دیگر ویتامین‌ها می‌تواند در بهبود این بیماری نقش بسزایی داشته باشد. همچنین داشتن فعالیت بدنی روزانه، خواب شبانه‌روزی مناسب و کافی و مصرف‌نکردن خودسرانه داروهای آنتی‌بیوتیک به‌دلیل ایجاد مقاومت دارویی و از بین رفتن طیف وسیعی از باکتری‌های مفید بدن می‌تواند از راه‌های کمک‌درمانی و نیز پیشگیری از بیماری باشد.

وی به لزوم باروری سالم و فرزندآوری اشاره و اظهار کرد: بررسی‌های دوره‌ای برای پیشگیری از بیماری‌های زنان و همچنین تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع بیماری‌ها مخصوصاً سرطان دهانه رحم الزامی است. برای تشخیص سرطان دهانه رحم در زنان متأهل نیز باید از سن ۲۱ سالگی به بعد، غربالگری سرطان دهانه رحم یا تست پاپ اسمیر انجام شود.