بایسته‌های آموزش روخوانی و روان‌خوانی قرآن
یک معلم و مدرس قرآن در خصوص بایدهای آموزش روخوانی و روان‌خوانی گفت: جامعیت منبع تدریس، زبان ساده آن و جابجا کردن بعضی از سرفصل‌های جلسات آموزش روخوانی، از ویژگی‌هایی است که سبب می‌شود دست مربی در آموزش بازتر شود و موفق‌تر عمل کند.
رضا پوران، متولد شهریور ۱۳۵٠ در شهرستان کاشان است و مدرک کارشناسی مدیریت دولتی دارد. وی بیش از ۳٠ سال است که در زمینه تدریس قرآن فعالیت می‌کند. کتاب «روخوانی و روان‌خوانی قرآن» از جمله تألیفات وی به‌شمار می‌رود که مورد استقبال مراکز و مجامع قرآنی قرار گرفته است. کسب رتبه اول رشته درک مفاهیم در شانزدهمین دوره مسابقات سراسری حفظ، قرائت و درک مفاهیم قرآنی سپاه پاسداران، رتبه سوم حفظ موضوعی در مسابقات سراسری قرآن در سال ۷۸ و رتبه دوم رشته ترتیل سی‌و‌یکمین دوره مسابقات سراسری قرآن کارکنان نیروی هوافضای سپاه از افتخاراتی است که این مدرس قرآن در کارنامه خود دارد. در ادامه، گفت‌وگوی خبرنگار ایکنا از اصفهان را به مناسبت هفته بزرگداشت مقام معلم با این معلم قرآنی می‌خوانید.
ایکنا ـ از چه زمانی به فعالیت‌های قرآنی روی آوردید؟
علاقه‌ام به قرآن از همان دوره ابتدایی و با فعالیت در صبح‌گاه مدرسه آغاز شد و ادامه پیدا کرد. در دوران دبیرستان با توجه به تسلطی که بر قرآن داشتم، شروع به تدریس کردم و در پایگاه‌های بسیج، مدارس، مساجد و... مشغول شدم. سپس در جامعةالقرآن کاشان یا مجمع حافظان وحی به برگزاری کلاس‌های روخوانی طی ۱٠ تا ۱۲ جلسه در طول تابستان پرداختم. کمی بعد، روش تدریسم با پیشنهاد و همکاری دو نفر از بانوان در جامعةالقرآن در قالب کتابی با نام «روخوانی و روان‌خوانی قرآن» چاپ شد که امسال پنجمین تجدید چاپش بود و در مراکز، مدارس و مجامع قرآنی مورد استقبال قرار گرفت.
ایکنا ـ غیر از تدریس روخوانی و روان‌خوانی قرآن، در چه حوزه‌های دیگر قرآنی فعالیت می‌کنید؟
یکی از مشکلاتی که در بحث آموزش روخوانی وجود دارد، این است که برخی از معلمان قرآن دوره آموزش تخصصی نگذرانده‌اند و برای همین ممکن است با مسائلی مواجه شوند. به همین دلیل، ما برگزاری دوره‌های آموزشی فشرده را در سراسر کشور چون مشهد، اردستان، اهواز و... در دستور کار قرار دادیم.
آسیب‌شناسی دیگری که انجام دادیم، رسیدن به پاسخ این پرسش بود: «چرا با وجود این همه کلاس‌های قرآنی، دانش‌آموزان هنوز در این زمینه ضعیف هستند؟» و متوجه شدیم که دلیل این موضوع، نبود منبع ثابت برای تدریس است و هر استاد با توجه به زمینه ذهنی خود یا منابع متفرقه آموزش می‌دهد؛ بنابراین با جمعی از استادان و اتحادیه کانون‌های فرهنگی، ۳٠٠ نفر از مربیان را جمع کردیم و همه را آموزش دادیم.
برگزاری دوره‌های تربیت مربی آموزشیار قرآنی برای معلمان، مسئولان فرهنگی و کسانی که به دنبال تدریس قرآن هستند، برگزاری جلسات مساجد و مسابقات قرآنی و طراحی مسابقات فرهنگی از دیگر کارهایی است که به‌خصوص در طول ماه رمضان به آن اهتمام دارم.
تهیه ۳٠ جزوه جیبی به نام «تغذیه معنوی» با موضوعاتی چون گناهان در قرآن، حسنات و فضائل اخلاقی در قرآن، پیامبر اعظم(ص) در قرآن، ۳٠ پیام از ۳٠ جزء قرآن و... و قرار دادن این جزوات در دسترس مربی‌های قرآن شهرستان از سایر اقدامات قرآنی من در راستای تأمین منبع آموزشی به‌شمار می‌رود.
به علاوه، در شش دوره با سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کاشان در طرح «ضیافت نور» همکاری کردم. همه این دوره‌ها بخشی به نام مفاهیم و تفسیر قرآن داشت که وظیفه طراحی کتاب‌ها و سؤالاتش بر عهده من بود. همچنین در ایام کرونا، ما هر روز به مراکز سیاحتی، تاریخی و تفریحی کاشان می‌رفتیم و «زنگ قرآن» برگزار می‌کردیم که در فضای مجازی نیز منتشر می‌شد.
ایکنا ـ وجه تمایز روش تدریس شما چیست که با استقبال گروه‌های بسیاری مواجه شده است؟
بیشتر کتاب‌های آموزشی روخوانی را خواندم، مجموعه همه آنها را به زبانی ساده به‌صورت جزوه نوشتم و آنچه را مورد نیاز قرآن‌آموزان است، در ۱٠ جلسه تهیه کردم. جامعیت کتاب، دربر گرفتن محتوای تمام کتاب‌های آموزشی به زبان ساده و جابجا کردن بعضی از سرفصل‌های جلسات آموزش روخوانی، از ویژگی‌هایی است که سبب می‌شود دست مربی در آموزش بازتر شود و موفق‌تر عمل کند. ما به‌صورت عملی و کارگاهی تدریس می‌کنیم. این شیوه تدریس بر جذابیت آموزش اثرگذار است.
ایکنا ـ به نظر شما مهم‌ترین ویژگی قرآن چیست؟
قرآن اسامی گوناگونی دارد که این اسامی اثرات آن را نشان می‌دهد و در خود قرآن ذکر شده‌اند. برای مثال می‌توان به «نور» اشاره کرد. همان‌طور که انسان در تاریکی به نور نیازمند است، در ظلمات جهل نیز به این نور نیاز دارد. یا «فرقان» که همان قوه تشخیص حق از باطل است. «شفا» که باعث شفا و درمان بیماری انسان می‌شود. «موعظه» و اینکه انسان به موعظه، پند و اندرز نیاز دارد و نام‌های بسیار دیگری که در خود قرآن ذکر شده است.
با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه بهترین راه مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن، انس با قرآن است و به این سخن پیامبر(ص) اشاره دارد که می‌فرماید: «وقتی فتنه‌ها مثل پاره‌های شب تاریک به شما روی می‌آورند، به قرآن پناه ببرید» جذب به قرآن و سوق دادن به آن وظیفه متولیان فرهنگی است. از سوی دیگر، پیامبر(ص) می‌فرماید: «خَيرُكُم من تعلَّمَ القرآنَ وعلَّمَهُ؛ بهترین شما کسی است که هم قرآن را یاد بگیرد و هم آن را بیاموزد.» کسانی که قرآن را آموخته‌اند، بدانند که در هر زمینه‌ای برای قرآن قدم بردارند، اثرش بر انسان واضح می‌شود.
از پله اول یعنی قرائت قرآن باید شروع کنیم و کم کم به تلاوت، تدبر و... برسیم. جلسات قرآن باید غیر از ماه رمضان در طول سال هم در مساجد ادامه پیدا کند. هر مسجدی باید هفته‌ای یک بار، برگزاری کلاس‌های قرآنی را در دستور کار قرار دهد تا این سخن مقام معظم رهبری که می‌فرماید: «هر مسجد یک پایگاه قرآنی است» تحقق پیدا کند. در این کلاس‌های قرآنی باید به سراغ شناسایی نفرات و استعدادهای برتر برویم و آنان را به‌صورت ویژ‌ه‌تر آموزش دهیم. توجه کنید که قرآن نورانیت دارد و مردم تشنه یادگیری آن هستند. باید همت بیشتری به‌کار بگیریم تا این امر محقق شود.
زهراسادات محمدی
انتهای پیام
