دعا آخرین برگ برنده و سلاح مؤمن است

بیست‌وچهارم ذی‌الحجه، روز مباهله نام دارد. این رویداد از سوی مسلمانان به‌مثابه یکی از فضیلت‌های اهل‌ بیت(ع) محسوب می‌شود و همچنین دلیلی برای اثبات این امر است که اصحاب کساء، بزرگانی چون حضرت محمد(ص)، امیرالمؤمنین(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هستند. 

آیات ۵۹ تا ۶۴ سوره آل‌عمران به روز مباهله می‌پردازد و این رویداد را روایت می‌کند: «إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ؛ همانا داستان آفرینش عیسی از نظر خدا، مثل آفرینش آدم است که بدنش را از خاک آفرید و بعد به او دستور داد که موجود زنده باش؛ در لحظه، همان شد.» (۵۹/ آل‌عمران) 

«الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلَا تَكُنْ مِنَ الْمُمْتَرِينَ؛ آنچه درباره عیسی گفتیم، حق بود و از سوی خدا. پس درباره‌اش اصلاً شک نکن.» (۶۰/ آل‌عمران) 

«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ؛ اگر بعد از این حقایقی که درباره عیسی به دستت رسیده، باز درباره او چون‌وچرا کردند، به آنها پیشنهاد مباهله بده؛ یعنی بگو: بیایید این‌ها را یک‌جا جمع کنیم، فرزندانمان و فرزندانتان و بانوانمان و بانوانتان و خودمان و خودتان. بعد، کار را به خدا واگذار کنیم و با تضرع و زاری، لعنت خدا را بر دروغگویان بفرستیم.» (۶۱/ آل‌عمران) 

«إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ وَمَا مِنْ إِلَٰهٍ إِلَّا اللَّهُ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ؛ قطعاً قصه واقعی عیسای مسیح، همین است. معبودی جز خدا نیست و ‌قطعاً خداست همان شکست‌ناپذیر کاردرست.» (۶۲/ آل‌عمران) 

«فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ؛ بعد از جریان مباهله، اگر باز هم از پذیرش حق سرپیچی کنند، خدا حال خرابکارهای لجباز را خوب می‌داند.» (۶۳/ آل‌عمران) 

«قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ؛ به اهل‌ کتاب پیشنهاد بده، بیایید بر سر این یک حرف که بین ما و شما یکی‌ست، پافشاری کنیم. جز خدا را عبادت نکنیم و بت نپرستیم و افرادی از خودمان را به‌ جای خدا ارباب‌های خود ندانیم. اگر با این پیشنهاد هم مخالفت کردند، بگویید: «بدانید که ما در هر حال به این اصل مشترک عمل می‌کنیم.» (۶۴/ آل‌عمران)

این آیات حاوی پیام‌های دیگری هم هست که عبارتند از استمداد از غیب بعد از به‌کارگیری توانایی‌های عادی؛ زن و مرد دوشادوش هم و در کنار همدیگر مطرح‌اند؛ اگر انسان به هدف خود ایمان داشته باشد، حاضر است حتی خود و نزدیکترین بستگانش را در معرض خطر قرار دهد؛ در دعاکردن آنچه مهم است، انگیزه‌ها و شخصیت‌هاست و نه تعداد و کثرت جمعیت؛ در مجالس دعا باید کودکان را شرکت داد؛ کسی که منطق و استدلال و معجزه او را به پذیرش حق تسلیم نمی‌کند، باید تهدید به نابودی او را تسلیم کند؛ دعا آخرین برگ برنده و سلاح مؤمن است؛ استدلال را باید پاسخ داد، ولی مجادله و لجاجت را باید سرکوب کرد؛ اگر شما محکم بایستید، دشمن به‌دلیل باطل بودنش عقب‌نشینی می‌کند.

زهراسادات محمدی