نیازمند تغییر نگاه نرم‌افزاری به بناهای تاریخی هستیم
محمدعلی ایزدخواستی با بیان اینکه بناها و محوطه‌های تاریخی، ریشه‌های یک شهر هستند و امروز نیازمند تغییر نگاه نرم‌افزاری به این فضاها هستیم، گفت: یک بنای تاریخی می‌تواند با تبدیل‌شدن به رستوران یا اقامتگاه بوم‌گردی، ارزش اقتصادی‌ای فراتر از تراکم ساختمانی تولید کند.
به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان، محمدعلی ایزدخواستی، مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی اصفهان اظهار کرد: بناها و محوطه‌های تاریخی به‌مثابه ریشه‌های هر شهر عمل می‌کنند؛ از یک‌سو مسیر رشد و توسعه را نشان می‌دهند و از سوی دیگر، نقطه بازگشت به پیشینه و اصالت‌ها هستند. هرچه این فضاها خواناتر، برجسته‌تر و شفاف‌تر باشند، تصویر دقیق‌تری از گذشته ارائه می‌دهند و در نتیجه، الگوی بهتری برای آینده می‌سازند.
وی با تأکید بر اینکه بناها و محوطه‌های تاریخی نماد تفکر و خرد اعصار هستند، افزود: بسیاری از این آثار، نتیجه تراوشات فکری نخبگان هر عصرند. در حالی که فیلم، صدا یا اسناد مکتوب محدودی از دوره‌های گذشته باقی مانده است، یک بنای تاریخی می‌تواند به‌مثابه سند زنده‌ای از سطح اندیشه جامعه در آن زمان خوانش و تحلیل شود و این تحلیل، درک ما را از عمق اندیشه‌های جامعه ایرانی و اصفهانی ارتقا می‌دهد.
مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان درباره نحوه برقراری تعادل میان حفاظت از محوطه‌های تاریخی و توسعه شهری بیان کرد: اگر محوطه تاریخی در خدمت زندگی امروز نباشد، محکوم به نابودی، اما مهم‌تر از آن، این است که چه تعریفی از زندگی معاصر داریم. گاه در گذشته، بنایی تاریخی صرفاً به چشم زمینی برای ساخت‌وساز بیشتر و افزایش تراکم دیده می‌شد. این نگاه، نتیجه تعریف نادرست از معاصریت بود.
وی ادامه داد: اگر تعریفی درست از معاصریت ارائه شود، می‌توان به راهکارهایی رسید که هم توسعه را محقق کند و هم به ارزش‌های تاریخی آسیب نزند؛ مثلاً یک بنای تاریخی می‌تواند با تبدیل‌شدن به رستوران یا اقامتگاه بوم‌گردی، ارزش اقتصادی‌ای فراتر از تراکم ساختمانی تولید کند. آنچه ما امروز به آن نیاز داریم، تغییر نگاه نرم‌افزاری به این بناهاست. باید بدانیم که کیفیت زندگی شهری فقط در افزایش تراکم نیست، بلکه در حفظ فضاهای ارزشمند و تولید کیفیت‌های جدید شهری است.
ایزدخواستی در پاسخ به پرسشی درباره خلأهای قانونی و چالش‌های موجود در مسیر حفاظت از بناهای تاریخی گفت: نخستین مسئله‌ای که سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان با آن مواجه شد، ضعف شناختی و اطلاعاتی بود که خوشبختانه با تلاش شبانه‌روزی همکارانم در این سازمان در ماه‌های گذشته، اطلاعات بیش از ۴۵ هزار پلاک واقع در بافت تاریخی اصفهان استخراج و به‌روزرسانی شد. این داده‌ها برای هر نوع برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری ضروری است.
وی همچنین به ضعف حمایت‌های قانونی موجود اشاره کرد و افزود: وقتی سازمانی مانند سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان در خط مقدم مرمت و حفاظت از بافت تاریخی فعالیت می‌کند، باید از سوی نهادهای بالادستی مانند وزارت میراث فرهنگی حمایت جدی‌تری شود. در حالی که از سرمایه‌گذاران خصوصی برای ورود به حوزه میراث فرش قرمز پهن می‌شود، انتظار داریم همین رویکرد برای سازمان‌های فعال در حوزه حفاظت نیز لحاظ شود.
مسئول بافت تاریخی شهر اصفهان درباره ضرورت بازنگری در محدوده‌های بافت تاریخی تصریح کرد: بازنگری در صورتی مفید است که به شناسایی و حفاظت از نقاط ناشناخته و گسترش دایره مراقبت منجر شود، نه اینکه فشار بیشتری بر بناهای تاریخی وارد کند. باید در این بازنگری، نگاه به سمت افزایش زیست‌پذیری بافت تاریخی و همزمان حفظ ارزش‌های فرهنگی آن باشد.
وی اضافه کرد: می‌توانیم با تعریف جدید از توسعه، به راهکارهایی برسیم که تقابل میان توسعه و حفاظت را برطرف کند. لازم نیست میان حفظ میراث و پیشرفت شهری، یکی را فدای دیگری کنیم. راه‌حل در شناخت درست و سیاست‌گذاری هوشمندانه است.
ایزدخواستی در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات شاخص سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان در مسیر حفاظت از بافت تاریخی اصفهان، به‌ویژه در آستانه میزبانی این شهر از اجلاس جهانی شهرهای تاریخی گفت: این سازمان در طول سه دهه گذشته، همواره در عرصه حفاظت حضور فعال داشته است. از مرمت پیوسته پهنه‌هایی مانند بازار بزرگ و جلفا تا اقدامات گسترده در پهنه سلجوقی، همواره کوشیده‌ایم فضاهای تاریخی را هم احیا کنیم و هم رونق ببخشیم.
وی تأکید کرد: در حال حاضر، طرح‌هایی در محدوده خیابان ابن‌سینا، میان مسجد جامع، بابا قاسم، درب امام و قصر جمیلان در دست انجام است که آثار آن در سال‌های آینده نمایان خواهد شد؛ همچنین در جنوب و شرق میدان امام(ره) نیز اقدامات گسترده‌ای در حال پیگیری است. امیدواریم در زمان برگزاری اجلاس شهرهای تاریخی جهان، شاهد معرفی بخش قابل توجهی از این مرمت‌ها به جهانیان باشیم.
انتهای پیام
