خواص و فضائل چهار قل؛ سپری از نور برای زندگی امروز + فیلم

در میان آیات نورانی قرآن کریم، بعضی سوره‌ها به‌واسطه جامعیت معنا و تأثیرات معنوی ویژه، جایگاه خاصی یافته‌اند. «چهار قل» یا «چارقل» که به «ذات القلاقل» یا «سور قل» نیز معروف است، از این دسته‌ محسوب می‌شود؛ چهار سوره‌ کوتاه از جزء پایانی قرآن که هزاران سال است ورد زبان مؤمنان برای حفظ جان، مال، دین و عافیت در برابر آسیب‌های پیدا و پنهان محسوب می‌شود. این سوره‌ها شامل توحید (اخلاص)، ناس، فلق و کافرون است. 

احادیث و روایات بسیاری در منابع معتبر شیعی و اهل‌ سنت درباره خواص، فضائل و برکات تلاوت چهار قل نقل شده؛ از دورکردن چشم زخم تا گشایش بخت و افزایش روزی. در ادامه به بخشی از این روایات ارزشمند اشاره می‌شود:

چهار قل و گشایش بخت: خواندن سوره‌های فلق و ناس از چهار قل، برای ازدواج و گشایش بخت دختران دم بخت یا کسانی که گمان می‌کنند بختشان بسته شده، توصیه شده است. براساس این روایات، بهتر است این دو سوره هر روز ۷ مرتبه قرائت شود؛ همچنین تلاوت مداوم سوره ناس برای ازدواج با فرد دلخواه نیز سفارش شده است.

چهار قل و دفع چشم‌ زخم: یکی از شناخته‌شده‌ترین آثار چهار قل، دورکردن چشم زخم است. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «چشم‌ زخم حقیقت دارد و مرد را در قبر و شتر را در دیگ قرار می‌دهد.» در حدیثی دیگر، رسول خدا(ص) هنگام عبور از قبرستانی فرمود: «به خدا قسم بیشتر اهل این قبرستان به سبب چشم‌ زخم در اینجا آرمیده‌اند.»

امام رضا(ع) نیز فرمود: «هرگاه تو را چشم زدند، کف دستت را جلوی صورتت قرار بده و سوره حمد و چهار قل را بخوان و هر دو کف دستت را به صورتت بکش. خداوند تو را از گزند آن حفظ می‌کند.»

امام صادق(ع) می‌فرماید: «اگر شما زینتی کنید که خوشایندتان باشد، وقتی از منزل خارج می‌شوید، سوره فلق و ناس را بخوانید تا از چشم‌ زخم در امان باشید.» در حدیث دیگری آمده است: «اگر چشم شما به انسان یا چیزی زیبا افتاد و از آن خوشتان آمد، بگویید: آمنت بالله و صلی الله علی محمد وآله؛ در این صورت چشم شما اثر منفی نخواهد داشت.»

چهار قل؛ دژی در برابر بلاها

پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «چهار قل برای رفع بلا، دوری از چشم‌زخم و در امان ماندن خود و فرزندانتان توصیه می‌شود. هر کس سوره کافرون را بخواند، شیطان از او دور می‌ماند و از سختی‌های بزرگ روز قیامت رها می‌شود. هر کس هنگام طلوع خورشید، 10 مرتبه این سوره را بخواند و پس از آن دعا کند، دعایش اجابت می‌شود.»

همچنین در روایتی مشهور از پیامبر اکرم(ص) آمده: «هر کس سوره اخلاص (توحید) را که اولین سوره چهار قل است، بخواند، گویی یک‌سوم قرآن را تلاوت کرده است.»

در روایتی زیبا از عظمت این سوره چنین نقل شده که پیامبر(ص) هنگام نماز بر پیکر سعد بن معاذ با همراهی ۷٠ هزار فرشته که در میان آنان جبرئیل(ع) نیز بود، حاضر شد. وقتی علت حضور این جمع ملکوتی را پرسیدند، جبرئیل پاسخ داد: «او کسی بود که در هر حال، نشستن، برخاستن، سوارشدن و پیاده‌رفتن همواره قل هو الله احد را تلاوت می‌کرد.»

متن چهار قل

سوره کافرون: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ، لا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ، وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ، وَلا أَنَا عَابِدٌ مَا عَبَدْتُمْ، وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ، لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ» 

سوره اخلاص: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، اللَّهُ الصَّمَدُ، لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ.» 

سوره فلق: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ، مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ، وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ، وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَدِ، وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ.» 

سوره ناس: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ، مَلِکِ النَّاسِ، إِلَهِ النَّاسِ، مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ، الَّذِی یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ، مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ» 

سخن پایانی

چهار قل، سپری استوار برای دل‌های آرام و زندگی‌های پر برکت است؛ گنجینه‌ای در دسترس که در شلوغی‌ها و اضطراب‌های این روزگار، بارها ما را به امنیت و آرامش دعوت می‌کند. کافی است زبان و دل را هم‌صدا کنیم؛ در مسیر هر گام، در دل هر دعا و در هنگام طلوع هر امید.

امیرحسین شاهی راوندی