جشنواره ملی هنر خلاق؛ مسیری برای تجاری‌سازی هنر ایرانی
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان گفت: هدف از برگزاری جشنواره ملی هنر خلاق این است که با ساختن شبکه‌ای از ذی‌نفعان، بتوانیم از هنرمندانی که به تولید محصولات خلاق، برگرفته از هنر ایرانی می‌پردازند، حمایت و محصولاتشان را تجاری‌سازی کنیم.
رسول بیدرام، بنیان‌گذار رشته اقتصاد هنر در ایران در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، برگزاری جشنواره ملی هنر خلاق را پاسخی به مسئله جدی فروش صنایع دستی و هنر هنرمندان بیان کرد و افزود: چالش‌های فروش در این عرصه را آسیب‌شناسی و دو مشکل اساسی در مسیر فروش کالاهای تولیدی هنرمندان شناسایی کردیم؛ از یک سو در بخش عرضه کالاهای هنرمندانه، ارزش‌های منحصر به‌فرد و خلاقانه مشاهده نمی‌کنیم و اگر هم موجود باشد، بسیار کمرنگ است، به‌طوری که آثار با طرح و نقش‌های تکراری عرضه می‌شود.
وی افزود: از سوی دیگر، در زمینه شبکه‌سازی فروش، هنرمند به‌تنهایی نمی‌تواند تمامی مراحل طراحی، تولید، توزیع و خدمات پس از فروش را برعهده گیرد؛ بنابراین هنرمندان برای عملیاتی‌کردن این مراحل باید به شبکه ذی‌نفعان متصل شوند تا امکان تولید انبوه فراهم شود؛ برای مثال فردی از صنایع دستی هنرمندی لذت می‌برد و خواهان خرید ۲۰۰ نمونه از آن است؛ ولی هنرمند برای تولید این تعداد سفارش به دو سال زمان نیاز دارد؛ زیرا دست‌تنهاست.
بنیان‌گذار رشته اقتصاد هنر در ایران بیان کرد: هنرمندان ما به‌دلیل انفرادی کار‌کردن و نداشتن شبکه‌ای از همکاران که بتوانند کار خود را توسعه دهند و همه با هم سفارش‌های کلان را تولید کنند، متضرر می‌شوند. این شبکه می‌تواند در تهیه مواد اولیه یا بسته‌بندی اجناس و... کمک‌کننده باشند. صفر تا صد تولید کالاهای صنایع دستی برعهده هنرمند است که نمی‌تواند در ابعاد کلان از عهده آن برآید.
وی گفت: ما برای پاسخگویی به این چالش‌ها، یعنی نبود ارزش‌های منحصر به‌فرد و شبکه‌سازی، جشنواره هنر خلاق را برگزار کردیم. هدف ما این است که با ساختن شبکه‌ای از ذی‌نفعان، بتوانیم از هنرمندانی که به تولید محصولات خلاق، برگرفته از هنر ایرانی می‌پردازند، حمایت و محصولاتشان را تجاری‌سازی کنیم.
جشنواره‌ای برای محصولات خلاقانه
بیدارم با بیان اینکه ایده‌های خلاقانه در این جشنواره جایی ندارند، تصریح کرد: جشنواره هنر خلاق به محصولات خلاقانه اختصاص دارد؛ بنابراین هنرمندان باید ایده خود را به نوآوری تبدیل و آن را عملیاتی کرده باشند و محصول فیزیکی متفاوت و مفیدی در جشنواره ارائه دهند؛ به عبارت دیگر محصول باید برای اولین بار در این جشنواره رونمایی شود و پیش از این، برای جشنواره یا رویداد دیگری ارسال نشده باشد.
وی ادامه داد: در ابتدا دانشگاه هنر، شهرداری، اتاق بازرگانی، بنیاد نخبگان، اتحادیه صنایع دستی، اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اتاق اصناف در اصفهان برای برگزاری این جشنواره بزرگ ملی از ما حمایت کردند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان بیان کرد: محصول خلاق برگرفته از هنر، محور اصلی برگزاری این جشنواره است. این محصول می‌تواند به عرصه هنرهای کاربردی، مانند صنایع دستی، هنرهای نمایشی، هنرهای تجسمی، هنرهای فن‌محور مانند پویانمایی و... اختصاص داشته باشد. در هر حال، اگر به یکی از جنبه‌های انواع هنر تعلق داشته باشد، قابلیت ارائه در جشنواره را دارد.
وی افزود: برای نمونه می‌توان گفت که شاید هنرمندی محصول هنری خود را به انیمیشی خلاقانه تبدیل کرده است که به عرصه هنرهای فن‌محور اختصاص می‌یابد و می‌تواند در این جشنواره ارائه شود. بسیاری از هنرمندان نیز هنرهای کاربردی و صنایع دستی را به‌صورت محصولی فیزیکی و خلاقانه ارائه می‌کنند.
بیدرام تأکید کرد: پیش از این بیان شد که تولید محصول خلاق برگرفته از هنر ایرانی، شاخص‌هایی دارد که عبارت است از خلاقیت و نوآوری و امکان تجاری‌سازی و تولید انبوه؛ زیرا هدف ما از برگزاری این جشنواره تجاری‌سازی صنایع دستی است؛ همچنین ارزش‌های هنری و زیبایی‌شناختی پیشنهادی اثر باید قابل قبول باشد و اگر هنرمند نتواند آن را در تعداد زیادی تولید کند، برای جشنواره کاربردی نیست.
وی اضافه کرد: شاید داوری ما بر اقتصاد، تجاری‌سازی و کسب‌وکار مترکز باشد؛ ولی داوری اولیه هنری نیز اهمیت بسیاری دارد و نباید از آن غافل شد. در هر حال، این جشنواره هنری است و ارزش‌های زیبایی‌شناختی حائز اهمیت هستند. اثر بعد از عبور از جنبه هنری، در بخش نهایی مورد بررسی داورانی قرار می‌گیرد که سلیقه بازار را مد نظر قرار داده‌اند.
بنیان‌گذار رشته اقتصاد هنر در ایران درباره خدماتی که به آثار برگزیده ارائه می‌شود، توضیح داد: آثار برگزیده یک دوره خدمات مشاوره‌ای دریافت می‌کنند تا در جریان برندسازی و ورود به بازار ثانویه قرار بگیرند و بعد از تولید و تجاری‌سازی آثار خود، به توسعه آن بپردازند و ابعاد آن را گسترش دهند تا در نهایت به توسعه اقتصاد هنر مجموعه منجر شود.
وی با بیان اینکه جشنواره ملی هنر خلاق دو نوع آثار منتخب دارد، گفت: آثار منتخب نوع اول به کسانی تعلق دارد که تصویر آثار خلاق خود را برای جشنواره ارسال می‌کنند. داوری اولیه براساس تصاویر صورت می‌گیرد؛ سپس اثر منتخب باید به‌صورت فیزیکی به جشنواره ارائه شود. پذیرفته‌شدگان اثر فیزیکی امکاناتی اعم از برپایی نمایشگاهی از آثار برگزیده در نگارخانه باغ سرمایه در هتل عباسی به مدت ۶ روز در شهریورماه دریافت می‌کنند.
بیدرام ادامه داد: کتابچه راهنمای این آثار طراحی می‌شود تا مالکیت فکری اثر حفظ شود و نگرانی‌ای از بابت سرقت فکری آثار وجود نداشته باشد. مهم‌ترین نکته برای خالق اثر، ورود او به شبکه تجاری‌سازی و دیده‌شدن محصول است، به‌طوری که خودش به‌تنهایی نمی‌تواند چنین بستری برای نمایش اثرش فراهم کند. ما صنایع را دعوت کردیم تا بستری برای مذاکره در راستای تجاری‌سازی و تولید انبوه صنایع دستی خلاق ایجاد شود. کسب‌وکار هنرمند با این شرایط توسعه می‌یابد.
وی افزود: آثار منتخب در این مرحله با شرکت در برنامه‌ای به نام دروازه‌بان هنر، دوره‌ای امکان‌سنجی می‌گذرانند؛ این برنامه پیش از این در صداوسیما نیز برگزار شده بود. در این برنامه، هنرمندان منتخب، اثر خود را در مقابل داوران ارائه می‌کنند تا ارزیابی شود. برگزیدگان این مرحله نیز جوایز نقدی دریافت خواهند کرد.
بنیان‌گذار رشته اقتصاد هنر در ایران درباره منتخبان اصلی جشنواره گفت: پنج هنرمند در جایگاه منتخب اصلی قرار می‌گیرند و تسهیلات جشنواره را تا سقف ۴۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند. علاقه‌مندان می‌توانند آثار خود را تا تاریخ ۱۰ مردادماه به وبسایت creativearts.ir ارسال کنند؛ البته این مهلت یک هفته تا ۱۰ روز تمدید خواهد شد. نتایج جشنواره تا ۲۵ مردادماه اعلام خواهد شد.
وی در خصوص هیئت داوران جشنواره ملی هنر خلاق بیان کرد: سه تا پنج نفر، داوران این جشنواره خواهند بود. خانه صنایع دستی ایران و گروه پژوهشی اقتصاد خلاق آرمان‌شهر، مجموعه‌های خصوصی هستند که این جشنواره را برگزار می‌کنند.
زهراسادات مرتضوی
انتهای پیام
