جای خالی مدل‌نویسی قرآنی در تبلیغ دین

سیدجعفر هاتف‌الحسینی، پژوهشگر میسیولوژی و طلبه درس خارج حوزه علمیه اصفهان است. وی هشت جلد کتاب در زمینه میسیولوژی تألیف کرده که در جشنواره علامه حلی کشوری، کتاب سطح چهار حوزه برگزیده شده و علاوه بر این، پژوهشگر حوزه تاریخ تبشیر، میسیولوژی و مدل‌های میسیولوژی تبلیغی است. وی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان با بیان اینکه مدل‌نویسی تبلیغی ضرورت امروز ماست، اظهار کرد: مدل‌نویسی، مدون کردن تجربیات تبلیغی همراه نکات علمی آن است؛ برای مثال مدل روایت‌درمانی قرآنی در گام اول تلاش دارد تا با روایت‌درمانی، مشکلات روانی فرد را شناسایی و در گام بعدی، از حکایات قرآنی برای بهبود حال فرد استفاده کند یا مدل «هر فردی، هر مکانی، هر زمانی» نیز به منظور پویایی جامعه تلاش می‌کند تا خود افراد ترویج دین را انجام دهند.

وی افزود: مدل Anyone Anywhere Any Time Lead Muslims To Christ Now یا «هر فردی، هر مکانی، هر زمانی مسلمانان را به مسیحیت هدایت کند» یکی از مدل‌های بسیار جامع در تبلیغ دین است. در این مدل، فرد با شیوه‌های برقراری ارتباط آشنا می‌شود و حتی به‌صورت مصداقی، گفت‌وگوهای آغاز ارتباط تا ایجاد فضای صمیمی و دوستانه را فرامی‌گیرد. درواقع، تبلیغ دین از سوی همه افراد، در هر مکانی و در هر زمانی صورت می‌پذیرد. در این مدل حتی به افراد آموزش داده می‌شود که چگونه از زمان انتظار در صف خرید استفاده، با افراد دیگر گفت‌وگو را آغاز و در ضمن آن نکته‌هایی برای ترویج دین بیان کنند.

این پژوهشگر میسیولوژی با بیان اینکه چالش اساسی ما نبود مدل‌نویسی قرآنی است تا محتوای قرآنی با توجه به نیاز مخاطب بیان شود، اضافه کرد: «هر کسی، هر مکانی، هر زمانی» مدلی قوی است که با بومی‌سازی آن می‌توان افراد گوناگون را توانمند کرد تا آموزه‌های قرآنی را در زندگی روزمره با یکدیگر به اشتراک بگذارند. پیشنهاد می‌شود به‌صورت مصداقی، چگونگی شروع صحبت، ایجاد فضای دوستانه و صمیمی و استفاده از آموزه‌های قرآنی تدوین شود. درواقع این نیاز وجود دارد که آموزه‌های کاربردی با بیان موقعیت استفاده از آنها دسته‌بندی و چگونگی صحبت دوستانه حتی شوخی و طنز تا رسیدن به آموزه‌های قرآنی بیان شود. اینکه هر فردی مروج دینش باشد، ثمرات فردی و اجتماعی بسیاری دارد و مدل یادشده کمک می‌کند تا ترس افراد از مباحث دینی از بین برود و خود آنها برای ترویج دین‌شان وارد عرصه شوند.

وی با بیان اینکه مدل‌نویسی تبلیغی نوعی جریان فکری است، تأکید کرد: اولین مدل هر چند ضعیف و کوتاه‌مدت باید تدوین شود تا در ادامه، افراد دیگر نیز وارد عرصه مدل‌نویسی شوند و به مرور زمان، مدل‌ها تکمیل و قوی‌تر شود. طبیعی است که اولین مدل ضعیف و حتی ناموفق باشد؛ ولی در ادامه با تجربیات به دست آمده، مدل‌نویسی تکمیل خواهد شد.

هاتف‌الحسینی در پایان گفت: مدل «هر فردی، هر مکانی، هر زمانی»، از نوجوان تا کهنسال را وارد مباحث دینی می‌کند. این کار به معنای تبلیغ تخصصی نیست، بلکه به این معناست که در هر بازه سنی فراگیری و عمل به کدام آموزه‌های قرآنی مفید است تا افراد آنها را با هم‌سالان خود به اشتراک بگذارند. اینکه افراد در همه موقعیت‌های زمانی و مکانی، آموزه‌های دینی را در گفت‌وگوهای دوستانه به اشتراک بگذارند، بسیار عالی است. امیدوارم این مدل به‌صورت دقیق تدوین شود تا جامعه‌ای پویا داشته باشیم.