هدیه به روزه اولی‌ها
در استان اصفهان، پدر و مادرها عقیده دارند ثواب اولین روزه فرزندشان به آنها تعلق دارد و برای همین، اولین شب ماه رمضان مقداری پول یا اسباب‌بازی و در روستاها گاو، زمین و یا باغی به فرزندشان هدیه می‌دهند. روزه اولی‌ها اول هدیه خود را می‌گیرند و بعد افطار می‌کنند.
ماه مبارک رمضان جایگاه والایی در فرهنگ اسلامی و زندگی مسلمانان دارد و به همین دلیل، از گذشته‌های دور، آداب و رسوم و آیین‌های ویژه‌ای برای آن تعریف شده است که بخش زیادی از آنها با گذشت زمان و تغییر و تحول در فرهنگ و سبک زندگی مردم به دست فراموشی سپرده شده‌اند. ارنواز فیروزیان، دکترای ادبیات تطبیقی و پژوهشگر فرهنگ و ادب عامه در سلسله یادداشت‌هایی که به‌مناسبت ماه مبارک رمضان در اختیار خبرگزاری ایکنا قرار داده است، به آداب این ماه در فرهنگ اصفهان قدیم می‌پردازد.
قسمت چهارم: هدیه دادن به روزه اولی‌ها
سحرهای ماه رمضان، کودکان با ذوق و شوق و با تشویق بزرگترها بیدار می‌شوند، سحری می‌خورند، نماز می‌خوانند و تا ظهر روزه می‌گیرند؛ یک ساعت به ظهر مانده، غذایی می‌خورند و تا افطار دوباره روزه می‌گیرند که به این روزه، پیوندی گفته می‌شود و بزرگترها به بچه‌ها می‌گویند: خدا دو نصف روزِ روزه شما را به هم پیوند می‌زند و یک روز حساب می‌شود، در فین کاشان به این روزه، گنجشکی می‌گویند و در اصفهان، کله گنجشکی.
سعید نفیسی در خاطراتش این‌طور نوشته است: در ماه رمضان، بیشتر مردم از زن و مرد روزه می‌گرفتند. در میان ما کودکانِ آن زمان، هر که زودتر روزه گرفتن را شروع می‌کرد، سربلندتر و مغرورتر بود. یادم هست در مدرسه و خانواده، مسابقه داشتیم که کی بیشترِ این ماه را روزه گرفته و کی زودتر برای سحری خوردن بیدار شده و دعاها و مراسم این ماه را بیشتر رعایت کرده. حتی غروری میان ما کودکان ۱۳ ـ ۱۴ ساله بود که دیرتر از بزرگترها افطار کنیم و سحر زودتر بیدار شویم.
پدر و مادرها عقیده دارند ثواب اولین روزه کودکشان به آنها تعلق دارد و برای همین، اولین شب ماه رمضان مقداری پول یا اسباب‌بازی و در روستاها گاو، زمین و یا باغی به فرزندشان هدیه می‌دهند. روزه اولی‌ها اول هدیه خود را می‌گیرند و بعد افطار می‌کنند.
در بِراآن اصفهان رسم بوده به روزه اولی‌ها اگر پسر بودند، بزغاله، بره یا حتی میشی هدیه دهند و اگر دختر بودند، چادرنماز یا قطعه‌ای طلا. در بَرزُک کاشان در همان سال اول، پدر خانواده یک اصله درخت به اسم کودک نام‌گذاری می‌کند و خاطره اولین روزی که بچه روزه گرفته، همیشه به یادش می‌ماند.
در کاشان، دخترهای ۹ ساله و پسرهای ۱۵ ساله در اولین روز ماه رمضان موقع افطار، اول هدیه می‌گیرند و بعد افطاری می‌خورند. هدیه دادن باعث تشویق کودکان به روزه‌داری می‌شود.
انتهای پیام
