تعامل با همنوع مانع ضرر و خسران می‌شود

به گزارش ایکنا از اصفهان، هفتمین نشست از سلسله همنشینی‌های «نامه و قرار» با موضوع پاسخ‌گویی به سؤالات مربوط به سوره عصر، روز گذشته، 16 مردادماه به همت خبرگزاری ایکنا و معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی واحد اصفهان در معاونت پژوهشی این واحد برگزار شد.

سیدمحمد رجایی رامشه، دکترای مهندسی ذهن در مقدمه این نشست با اشاره به ایام سوگواری سیدالشهدا(ع) اظهار کرد: امام ‌حسین(ع) برای عملی‌ کردن قرآن فداکاری بسیاری انجام داد و این آموزه قرآنی را که «دنیا خوب است، ولی آخرت بهتر است»، عملی کرد و به مردم نشان داد. ایشان بر اساس قرآن رفتار و آیه «الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» را محقق کرد.

وی درباره زیست مؤمنانه در جهان مدرن و معاصر گفت: زمان عمر هر انسانی مشخص است و هرکس باید به‌صورتی از آن استفاده کند که هدر نرود و متضرر نشود. به گفته قرآن، به‌طور کلی با گذشت زمان انسان متضرر می‌شود، ولی فقط با انجام عمل صالح می‌توان جلوی این ضرر را گرفت. در ادامه با توجه به عبارت «وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ» می‌گوید انسان بدون کمک و ارتباط با دیگران هیچ کاری از پیش نمی‌برد؛ اگر فقط به فکر خود باشیم، سرمایه اصلی را از دست می‌دهیم و در خسران به سر می‌بریم. انسان فقط زمانی درآمد کسب می‌کند که در تعامل با دیگران وظایفی انجام دهد تا در مقابل، حقوقی برای او در نظر گرفته شود. این نکته همان مسئله حقوق و وظیفه است که پیش از این و در جلسات قبلی نیز به آن اشاره کرده بودم.

این استاد دانشگاه درباره حقوق توضیح داد: انسان وقتی وظیفه‌ای را که به عهده گرفته، به پایان می‌رساند، شایسته دریافت حقوق است. بنابراین، صبر در حین انجام کار بسیار تعیین‌کننده خواهد بود. این نکته بیانگر عبارت «وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» است. لذا، انسان به‌طور تضمینی فقط در تعامل با دیگران و کار برای آنها می‌تواند جلوی ضرر و خسران اصلی را بگیرد. نکته دیگر در رابطه با کسب حقوق این است که انسان در مقابل انجام کارهای مادی و دریافت حقوق، سود معنوی کسب نمی‌کند. اگر حقوق دریافتی ما به پایان ماه برسد و بتوان بخشی از آن را پس‌انداز کرد و به‌وسیله آن وسایل مادی خرید، در زمان مرگ باز هم چیزی دست ما را نمی‌گیرد و در نهایت نیز دچار خسران هستیم.

وی ادامه داد: کسی که سرمایه می‌دهد، کار مناسب با آن را هم به ما عطا می‌کند. بنابراین، در اینجا از خداوند درخواست می‌کنیم که وظیفه ما را در این جهان مشخص کند و در مقابل کاری که انجام می‌دهیم، به ما حقوق دهد. خداوند در سوره عصر می‌فرماید: «وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ»، یعنی حق دیگران را رعایت کن و وظیفه‌ات را در مقابل آنها انجام بده. در جای دیگری خداوند می‌فرماید من می‌بینم کدام یک از شما وظیفه خود را بهتر انجام می‌دهد؛ یعنی باید برای ارتقای سطح کیفی عمل صالح نیز بیشتر تلاش کرد تا حقوق بیشتری هم اعطا شود.

رجایی رامشه تأکید کرد: اصل اساسی این است که انسان در جامعه برای انجام بهتر وظیفه خود تلاش بیشتری به خرج دهد و در برابر آن حقوق بیشتری هم دریافت کند. همچنین باید توجه کرد که هرکس وظیفه خود را انجام دهد و به وظایف دیگران ورود نکند. بعضی از افراد زرنگ‌اند و به دنبال اضافه‌کاری و تلاش بیشتر هستند، به این صورت که هرکس کاری انجام دهد که ارزش در جامعه تولید شود، حقوق بیشتری از خداوند دریافت خواهد کرد.

وی اولین گام انسان را کشف این نکته دانست که چگونه از هدر رفتن عمر و سرمایه خود جلوگیری کند و اضافه کرد: گام دوم، تشخیص مسیر اصلی برای حرکت است. بنابراین، خداوند که خالق همه چیز به شمار می‌رود، بهتر از هرکس می‌داند که مسیر امن برای حرکت ما چیست. لذا، همه چیز را باید از خودش بخواهیم و دریافت کنیم. قرآن وسیله‌ای‌ست که خداوند همه راهنمایی‌ها را برای ما در آن قرار داده است. راهنمای دیگر، پیامبران و ائمه(ع) هستند که باید از سیره آنها استفاده کرد. همه این‌ها برای جلوگیری از ضرر بیشتر انسان است. آدمی برای کشف استعداد و ذات خودش، خلق کردن و آفریدن اسباب و وسایل راحتی خود آفریده شده تا همه این‌ها برای حرکت راحت‌تر در مسیر اصلی و استفاده از سرمایه عمر به او کمک کند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: زمانی که انسان ثابت کند می‌تواند این آفریده‌های خداوند را بهبود ببخشد و تکمیل کند، خداوند زمان را حذف می‌کند و همه مخلوقات را در اختیار انسان قرار می‌دهد؛ این مسئله بیانگر اشرف مخلوقات بودن انسان است. وقتی انسان همه هدایت‌ها و گفته‌های خدا را عملی کند و حقوق و وظایف خود را در این دنیا به خوبی انجام دهد، خداوند زمان را حذف می‌کند و اختیار بدون محدودیت برای او در نظر می‌گیرد که درواقع همان بهشت است، جایی که همه بدی‌های موجود در این عالم حذف می‌شود و فقط خوبی‌ها حق و اجازه ورود به آن را دارند. همه این‌ها در قرآن بیان شده است. برای مثال، زمانی که حضرت موسی(ع) قصد ملاقات با خدا را داشت، به او فرمان داده شد که کفش‌های آلوده را از خود دور کند، زیرا ورود به محضر خداوند با آلودگی ممکن نیست. 

زهراسادات مرتضوی