چگونگی مواجهه با موج خبری و تبلیغاتی انتخابات در فضای مجازی

رضا اسماعیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان در خصوص چگونگی مواجهه با موج خبری و تبلیغاتی مربوط به انتخابات در بستر فضای مجازی اظهار کرد: در این زمینه علاوه بر اینکه به سواد رسانه‌ای نیاز است، افراد باید قدرت تشخیص، داوری و ارزیابی محتوای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی را نیز داشته باشند. به عبارتی می‌توان گفت که مکمل سواد رسانه‌ای، مهارت‌ها یا تربیت رسانه‌ای است.

وی افزود: افراد باید تشخیص دهند پیام‌هایی که دریافت می‌کنند تا چه حد اعتبار دارد، آیا این پیام‌ها با صداقت و شفافیت همراه است و در نهایت اینکه آیا می‌تواند تأثیر مثبتی بر سرنوشت فردی و جمعی ما داشته باشد؟ با بررسی این پیشینه است که می‌توان ارزیابی خوبی داشت و در نهایت تصمیم‌گیری کرد. 

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان بیان کرد: منابع مکمل دیگری نیز در این مسیر می‌تواند به افراد کمک کند، مانند کسانی که دانش و تجربه سیاسی بیشتری دارند، سابقه و عملکرد نامزدها و از همه مهم‌تر رسانه‌ها؛ اینکه بتوانیم تشخیص دهیم در رسانه، چه محتوایی و چگونه بیان می‌شود، در ارزیابی ما و انتخاب مناسب بسیار مؤثر است.

وی در پاسخ به این پرسش که در بمباران خبری و تبلیغاتی مربوط به انتخابات از سوی رسانه‌های داخلی و خارجی، چگونه می‌توان اخبار صحیح را از اخبار جعلی تشخیص داد، گفت: برای اینکه بتوانیم مهارت تشخیص اخبار درست را از نادرست به دست بیاوریم، بهتر است اخبار را از منبع اصلی آنها دنبال کنیم؛ برای مثال کانال‌ها و صفحات رسمی نامزدها را دنبال کنیم. 

اسماعیلی تصریح کرد: متأسفانه محتوای بسیاری از پیام‌ها در فضای مجازی، آمیخته‌ای از خود پیام و تفسیر آن را تشکیل می‌دهد که به معنای جهت‌دار بودن آن پیام است. مهارت دیگری که باید به آن اشاره کرد، تفسیر کردن محتوای پیام‌هاست که به عهده خود افراد است. 

وی با تقسیم‌بندی محتواهای رسانه‌ای در عرصه سیاست ادامه داد: برنامه‌های مناظره، گفت‌وگو و سخنرانی نامزدها از جمله منابع اصلی است و اعتبار فراوانی دارد. در درجه دوم می‌توان به کانال‌ها و صفحات مجازی متعلق به نامزدها اشاره کرد که تحت نظارت خود آنها فعالیت می‌کند و از اعتبار زیادی برخوردار است. دسته سوم، کانال‌ها و صفحاتی است که طرفداران نامزدها تشکیل می‌دهند و اعتبار دو مورد قبلی را ندارد.

این استاد دانشگاه تأکید کرد: ما باید بتوانیم درک و فهم درستی از محتوای پیام‌ها داشته باشیم، آنها را در چهارچوب دیدگاه‌ها، اندیشه و راهبردهایی که یک نامزد مطرح می‌کند، قرار دهیم و در نهایت اینکه تأثیرات آشکار، پنهان، کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت این پیام‌ها را در زندگی فردی، جمعی و ملی ارزیابی و تصویر درست‌تری از آنها ترسیم کنیم تا بتوانیم تصمیم درستی بگیریم.

زهراسادات مرتضوی