ترور، فرار رو به جلوی غرب از شکست‌های میدانی است
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی گفت: آمریکا و اسرائیل همواره برای انحراف افکار عمومی جهان از شکست‌های میدانی خود به ترور روی می‌آورند و اکنون نیز با توجه به اوج شکست‌های رژیم صهیونیستی و خیزش جهانی علیه آن، به ترور اسماعیل هنیه دست زدند.
به گزارش ایکنا از اصفهان، برنامه تلویزیونی «تفاوط» با موضوع «تحولات منطقه پس از ترور رهبران مقاومت»، شامگاه گذشته، ۱۲ مردادماه با حضور حسین هرسیج، استادتمام گروه علوم سیاسی و رئیس دانشگاه اصفهان، محمدعلی بصیری، دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان و عباس مقتدایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی شهرضا از سیمای مرکز اصفهان پخش شد. آنچه می‌خوانید، گزارش مطالب مطرح‌شده در این برنامه است.
مجری ـ ما پیش از حادثه شهادت اسماعیل هنیه، سابقه ترور در تهران را داشته‌ایم. آیا رفتار رژیم صهیونیستی در خصوص ترور، تغییری کرده است یا همچنان بر مبنای گذشته که ترورهای فراسرزمینی انجام می‌داد، عمل می‌کند؟
مقتدایی: ترور دارای سطوح گوناگون است. افراد عادی هم که در غزه کشته می‌شوند، بخشی از ترور هستند. وقتی روندها را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در مقاطعی، آمریکا و اسرائیل ترورهای خاص انجام می‌دهند؛ برای مثال زمانی که علائم شکست آمریکا در افغانستان پدیدار شد، احمد شاه مسعود را ترور کردند. همچنین وقتی آمریکا مجبور شد از غرب آسیا خارج شود، مجدداً شاهد شهادت شهید سلیمانی در عراق بودیم. آنها درواقع با یک ترور، افکار عمومی جهان را نسبت به شکست‌شان در میدان تغییر می‌دهند.
اکنون هم در اوج شکست رژیم صهیونیستی و خیزش جهانی که علیه آن رخ داده است، باز دست به ترور می‌زنند. کارهای آنان با حقوق بین‌الملل همخوانی ندارد. اسماعیل هنیه از نظر حقوق بین‌الملل، مصونیت داشت و دارای کارت دیپلماتیک بود و آنها در شرایطی که می‌خواستند دستاوردهای غزه، ایران و محور مقاومت را تحت تأثیر قرار دهند، دست به ترور ایشان زدند.
ما در اصل ۱۵۲ قانون اساسی و بخش دهم، نفی هرگونه سلطه‌پذیری و سلطه‌گری را داریم. در این اصول بر استقلال همه‌جانبه و تمامیت ارضی تأکید شده است؛ چون تمامیت ارضی ما تحت تأثیر قرار گرفته، پس باید اقدامات قاطعی انجام شود.
مجری ـ در ترور نافرجام کاندیدای ریاست‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ شاهد بودیم که کنگره به سرعت با رئیس سرویس مخفی ایالات متحده آمریکا برخورد کرد. در کشور ما یک‌سری اتفاقات تکرار می‌شود که بدخواهی دشمن خارجی در آن دخیل است و این موارد، اعتبار امنیتی ما را خدشه‌دار می‌کند. در این راستا نقش مجلس شورای اسلامی چیست؟
مقتدایی: در کشور ما براساس قانون اساسی، سازمان‌ها، نهادها و مجموعه‌های گوناگونی شامل وزارت اطلاعات، شورای عالی امنیت ملی، شورای امنیت کشور و دستگاه‌های امنیتی، اطلاعاتی، وزارت امور خارجه، مجلس شورای اسلامی و... در این راستا فعالیت می‌کنند. قبل و پس از این حادثه، کارهای متعددی انجام شد. پس از حادثه، شورای امنیت ملی تشکیل جلسه داد و ابعاد قضیه را بررسی کرد؛ بنابراین بخش‌های گوناگون جلسات خود را تشکیل دادند، اما در مجلس، جلسه‌ای چند ساعته با حضور متولیانی که باید گزارش می‌دادند، در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی برگزار کردیم.
تاکنون سپاه چند اطلاعیه صادر کرده است. مقام معظم رهبری، مجلس شورای اسلامی در قالب کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، وزارت امور خارجه و... چند بیانیه داده‌اند که در این بیانیه‌ها چند بخش تشریح شده است.
اکنون ما در فضایی هستیم که باید برای پاسخ قاطع برنامه‌ریزی کنیم. از سویی، منافع امت اسلامی را در نظر بگیریم و از سوی دیگر هم انسجام درونی برای ما اهمیت دارد. ما اطمینان خاطر می‌دهیم که نهادها و دستگاه‌های گوناگون با بالاترین سطح کارشناسی و اطلاعات کار می‌کنند و آرایش ساختار حکومتی، اجتماعی و رسانه‌ای همه با برنامه‌ریزی در کنار هم قرار گرفته‌اند.
مجری ـ چرا تأمین امنیت اسماعیل هنیه در سطح بالایی قرار نداشت؟ این روزها سخنان سید حسن نصرالله درباره ردیابی افراد از طریق تلفن همراه در فضای مجازی بازنشر زیادی دارد.
مقتدایی: سخنان ایشان در فضای دیگری مطرح شده و حادثه ترور شهید اسماعیل هنیه مقوله‌ای جداست. درباره پاسخ این پرسش، بهتر است اطلاعیه‌ها را از سوی مراجع و افراد رسمی در همین بازه زمانی پیگیری کنیم.
هرسیج: ما نباید مسائل فرعی را به‌مثابه مسائل اصلی تلقی کنیم. اکنون دشمن به منظور ایجاد اختلاف میان سطوح گوناگون حاکمیت، مسائل فرعی را بزرگ می‌کند. مهمانی که گذرنامه دیپلماتیک داشت، از سوی اسرائیل ترور و این جنایت با حمایت آمریکا در داخل ایران انجام شد. باید از حیثیت و منافع ملی‌مان دفاع کنیم. مسئله اصلی این است که نقطه بازدارندگی که از طریق عملیات وعده صادق به وجود آمده و خدشه‌دار شده است، دوباره جبران شود و ما قدرت بازدارندگی خود را با مسائل هسته‌ای تقویت کنیم.
مجری ـ آیا رژیم صهیونیستی پیش از این هم به ترور مقامی دیپلماتیک در کشوری دیگر، آن هم بعد از یک مراسم رسمی سیاسی دست زده بود یا اینکه ما با پدیده جدیدی روبرو هستیم؟
بصیری: اسرائیل جنایت‌های زیادی از این دست انجام داده است؛ اما نه به این شکل. شهید هنیه در نقش نخست‌وزیر یک دولت در این مراسم شرکت کرده بود و مسئله از این جنبه هم قابل پیگیری است، کمااینکه ایران درخواست تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل را مطرح کرد و این مذاکرات هم ثبت شد، گرچه اسرائیل به هیچ کنوانسیون و تعهدی پای‌بند نیست. این دولت، یاغی، غیرمنضبط و غیرمتعهد است که با لابی یهودی در نظام بین‌الملل و حمایت تفکر صهیونیستی آمریکا، خود را فوق سازمان‌های بین‌المللی می‌داند.
مجری ـ غیر از شورای امنیت، آیا قوه قهریه دیگری که در قبال اسرائیل موضع‌گیری کند، وجود دارد؟ اگر نه، ما برای همراه کردن افکار عمومی از چه طریقی باید اقدام کنیم؟
بصیری: در نشستی که عصر روز ترور در شورای امنیت برگزار شد، ۱۵ عضو دائم و غیردائم حضور داشتند که غیر از نمایندگان فرانسه، انگلیس و آمریکا همه این حادثه را محکوم کردند. این قضیه در بلندمدت تأثیرگذار خواهد بود و اگر برخورد شود، اسرائیل دیگر نمی‌تواند اقدامی انجام دهد. در هر حال ضمانت جدی در این زمینه وجود ندارد؛ اما در افکار عمومی، زمینه پذیرش ضربات نظامی، مقابله به مثل و... شکل می‌گیرد.
اسرائیل بعد از طوفان‌الاقصی به لحاظ بازدارندگی در باتلاق غزه گیر کرده و از سویی در داخل این رژیم هم بحران‌های سیاسی و اقتصادی ایجاد شده است. این تلاش‌ها در راستای ایجاد فرافکنی به شمار می‌رود تا ایران را با آمریکا درگیر کند و خود را از این مخمصه نجات دهد، کمااینکه نتانیاهو در کنگره آمریکا به این مورد اشاره داشت. وقتی او به آمریکا سفر کرد و چراغ سبز این ترور را گرفت، با وجود ائتلاف در کنگره و غیبت ۷٠ نماینده، این‌طور مطرح کرد که اگر ما حذف شویم، بعد نوبت شماست.
مجری ـ درباره نقص تمامیت ارضی صحبت شد. به لحاظ ظرفیت قانونی، آیا ترور در خاک یک کشور، نقض تمامیت ارضی تلقی می‌شود؟ به لحاظ ظرفیت‌های قانونی، اقدام متقابل ما چه می‌تواند باشد؟
مقتدایی: حقوق بین‌الملل و حقوق داخلی هر دو پشتوانه جمهوری اسلامی هستند و ما از ظرفیت آنها بهره می‌گیریم. در فصل سیاست خارجی جمهوری اسلامی، دولت مکلف است تا بعضی موارد را حراست کند که تمامیت ارضی یکی از آنهاست. از نگاه بین‌الملل هم چون جرمی رخ داده، قطعاً حق دفاع مشروع و آنچه در منشور سازمان ملل متحد به آن اشاره شده، از کشوری که این‌گونه مورد حمله قرار گرفته است، دفاع می‌کند. رژیم صهیونیستی در پی تحت‌الشعاع قرار دادن قدرت بازدارندگی ماست.
ما در طول چند ماه گذشته، پیروزی‌های داخلی مهمی به دست آورده بودیم. درواقع بعد از حادثه شهادت رئیس‌جمهور با آرامش کاملی، روند سیاسی، حقوقی، اجرایی، عملیاتی و اجتماعی در کشور اجرا و انتخابات برگزار شد. آنها فکر کردند با این کار در روز تحلیف می‌توانند موفقیت ما را تحت تأثیر قرار دهند که البته در روزهای آینده حتماً ورق برمی‌گردد.
مجری ـ وقتی درباره مناظره با غرب حرف می‌زنیم، عده‌ای آن را به افراد تقلیل می‌دهند؛ برای مثال می‌گویند اگر در آمریکا ترامپ به قدرت برسد، منازعه و اگر نرسد، مذاکره افزایش پیدا می‌کند یا سطح منازعه ما با رژیم صهیونیستی این است که یک سیاست‌مدار غیرنرمال، کار را در دست دارد و اگر شخص میانه‌روتری وارد شود، سطح منازعه تقلیل پیدا می‌کند. این موضوع را تحلیل کنید.
هرسیج: ماهیت رژیم صهیونیستی، تروریستی و بر پایه اشغالگری و تجاوز است. از همان ابتدا که نگاه کنید، می‌بینید چه در اسرائیل و چه در آمریکا، اساس کار بر پایه همین موارد بوده است. مشکل اساسی نظام جمهوری اسلامی با غرب و رژیم صهیونیستی، ماهیتی است، نه تاکتیکی. حضرت امام(ره) درباره آمریکا تعبیر «شیطان بزرگ» را به کار برد. مگر شیطان، غیر از فریب دادن و اغواگری کار دیگری هم می‌کند؟ درباره رژیم صهیونیستی هم فرمود: «اسرائیل، غده سرطانی در منطقه است.»
تا زمانی که تعارضات ماهیتی وجود داشته باشد، یعنی رژیم صهیونیستی بر پایه تجاوز، کودک‌کشی و اشغال استوار باشد و نقطه اشتراک خود را با آمریکا حفظ کند که آن هم یک رژیم مشروع نیست و به دنبال اشغال و تجاوز است، این منازعه وجود خواهد داشت، کمااینکه ماهیت نظام جمهوری اسلامی هم ثابت است و اگرچه کارگزاران می‌آیند و می‌روند، اما این ماهیت تغییر نمی‌کند.
مجری ـ در منازعه تا چه حدی می‌توانیم از منطق بازدارندگی استفاده کنیم؟ آیا در روابط ما با رژیم صهیونیستی همچنان منطق بازدارندگی حاکم است؟
بصیری: نخست، دو نکته را به‌مثابه مکمل بحث قبل مطرح می‌کنم. گفتمان مقاومت، گفتمان تسلیم یا گفتمان فرهنگی تقابل با سلطه از ۲٠٠ سال پیش شکل گرفت. از زمانی که غرب وارد دوره رنسانس شد، عمدتاً نسبت به دنیای اسلام سه دیدگاه دنبال می‌شد؛ اول، این تفکر که باید سلطه و جور را پاسخ داد. دوم، امکان برقراری موازنه وجود ندارد؛ پس باید تسلیم شویم و سوم، تمرکز بر تفکر فرهنگ اصلاحی؛ یعنی باید به تدریج عقب‌ماندگی را جبران کنیم.
نکته دوم این است که برخی می‌گویند دموکرات‌ها در مقایسه با جمهوری‌خواهان بهتر هستند؛ اما در طول جنگ جهانی دوم دیدیم که وقتی اقتضای شرایط آمریکا بر جنگ یا صلح باشد، هر یک از این دو حزب بر سر کار باشند، باید بر اساس آن اقتضا رفتار کنند.
برخی از آمریکایی‌ها تصور می‌کردند که همه قدرت‌ها در مقابلشان تسلیم می‌شوند؛ اما دیدند که جریان چین، روسیه و ایران اجازه نمی‌دهد این اتفاق بیفتد. امروز راهبرد کلان آمریکا این است که این سه قدرت مزاحم را تحلیل ببرد. این ترورها مقطعی است و آمریکا و متحدانش جنگ گسترده‌ای هم انجام نخواهند داد. آنها می‌خواهند موازنه را به این صورت پیش ببرند که در بلندمدت به نفع غرب و به ضرر روسیه، چین و ایران باشد. اسرائیل بعد از تأسیس و شکل‌گیری موساد، لشکر اطلاعاتی و جاسوسی ۵٠٠ هزار نفره‌ای در ۱۵٠ کشور مستقر کرد که بیشترین نیروهایش در منطقه و در داخل کشور ماست. ما از این قسمت غافل بودیم و باید بر بازسازی آن تمرکز کنیم. ما باید موازنه موشکی پهپادی، جاسوسی اطلاعاتی و محوری را تقویت کنیم.
مجری ـ بعد از تجربه موفق در جنگ تحمیلی و سوریه به نوعی بازدارندگی نظامی رسیدیم؛ اما محور مهمی که در پی آن هستیم، بازدارندگی اقتصادی است و محور بعدی، بازدارندگی امنیتی محسوب می‌شود. راهبرد ما برای تقویت این دو محور چیست؟
مقتدایی: آمریکایی‌ها دائماً تلاش کردند تا ما قدرت ژئوپلیتیک یا جغرافیای سیاسی اثرگذار در منطقه نداشته باشیم. آنچه اتفاق افتاد، تشکیل داعش از سوی آنان بود؛ اما جمهوری اسلامی داعش را متوقف و مجموعه دفاعی امنیتی ما به‌گونه‌ای اقتدار خود را دیکته کرد که آنها نتوانستند به مرزها نزدیک شوند. از سوی دیگر، آنان خواستند سوریه تضعیف شود تا برای تسخیر ایران از آنجا استفاده کنند؛ اما ایران بر اساس مقررات بین‌المللی از بشار اسد حمایت کرد. همچنین انصارالله یمن قدرت گرفت و عملیات طوفان الاقصی رخ داد؛ این یعنی قدرت ژئوپلیتیک ایران.
در حوزه اقتصادی نیز آمریکایی‌ها تعبیری دارند و می‌گویند: «همه چیز بدون ایران»؛ عضویت ایران در معاهده شانگهای و بریکس و ترانزیت از دریای خزر تا خلیج فارس نشان می‌دهد که خلاف خواسته آنها تحقق یافته است. همه جا دارند از گفتمان جمهوری اسلامی ایران صحبت می‌کنند و این دستاوردی مهم به شمار می‌رود. در اینجا انسجام ملت ایران و همراهی دولت، ملت و همه قوا و نهادهای کشور به پیشرفت در تمام حوزه‌ها کمک می‌کند.
مجری ـ درباره شیوه پاسخ ما به رژیم صهیونیستی، دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد. عده‌ای معتقدند که به سرعت باید وارد جنگ شویم؛ اما گروهی معتقدند که برای رسیدن به زوال اسرائیل لازم است که چند بُردار در یک نقطه به هم برسند. با توجه به رفتارهایی که رژیم صهیونیستی از خود نشان می‌دهد، واکنش ما چگونه باید باشد؟
هرسیج: فکر می‌کنم دو اصل باید مورد توجه قرار گیرد. یک، بازدارندگی و دوم، مقابله به مثل که به عقلانیت و تدبیر نیاز دارد. کارشناسان ما در حوزه اطلاعاتی، امنیتی و نظامی باید هزینه فایده کنند و حداکثر سود برای منافع ملی را در نظر بگیرند.
اوایل انقلاب از سال ۵۷ تا ۶۱، ما با مسئله امنیتی یعنی ترور مواجه بودیم، به‌گونه‌ای که بسیاری از چهره‌های مطرح همراه ۱۷ هزار نفر از مردم عادی ترور شدند. آیا ما نتوانستیم بر آنها غلبه کنیم؟ ترور، سلاح ضعیفان است و چون رژیم صهیونیستی در موضع ضعف قرار گرفته، به این کار دست می‌زند.
بصیری: وقتی ترور فرماندهان و سران یک جریان مقاومتی اتفاق بیفتد، اسرائیل و آمریکا تصور می‌کنند که رعب و وحشت همه چیز را تمام می‌کند؛ اما این درست نیست و بالأخره وقتی گفتمان درست باشد، افراد جایگزین می‌شوند.
با این تحولات، چهار سناریو برای آینده محور مقاومت و محور عربی، عبری، آمریکایی قابل پیش‌بینی است: ۱ _ همین روند زدوخورد کنترل‌شده ادامه پیدا کند و باعث تضعیف بیشتر اسرائیل شود. ۲ _ همین روند ادامه پیدا کند و به تضعیف محور مقاومت بینجامد. ۳ ـ هر دو طرف تضعیف شوند. ۴ ـ جنگی منطقه‌ای شکل بگیرد و این مورد، سناریوی حداقلی است.
اینکه سناریوی اول رخ دهد، مستلزم سازماندهی و برنامه‌ریزی برای رفع نقاط ضعف در زمینه بازدارندگی، نفوذ و برخورد است. اگر ایران اقدامی بزرگتر از عملیات وعده صادق در روزهای آتی انجام دهد، می‌تواند به کاهش تکرار شیطنت‌های آنان در منطقه کمک کند.
زهراسادات محمدی
انتهای پیام
