پروانه‌هایی که دیگر زرین نیستند
سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان نیز به پایان رسید؛ اگرچه با نارضایتی و دلخوری اصحاب رسانه از روند برگزاری جشنواره و قصه همیشگی بی‌مهری‌ها با این قشر همراه بود؛ از ضعف در اطلاع‌رسانی برنامه‌ها گرفته تا اختتامیه‌ای که چراغ‌خاموش و در سکوت خبری برگزار شد.
سالی که نکوست، از بهارش پیداست؛ هنگامی که برخلاف سال گذشته، نشست خبری برای سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان برگزار نشد و در خصوص افتتاحیه جشنواره نیز مسئولان امر صرفاً به برگزاری افتتاحیه معنوی بسنده کردند، پیش‌بینی ادامه روند جشنواره کار چندان دشواری نبود. افتتاحیه رسمی، فرصت خوبی بود که می‌توانست شادی و نشاط را برای کودکان و نوجوانان به ارمغان بیاورد؛ ولی با تصمیم دست‌اندرکاران به فرجام نرسید.
جشنواره‌ای که پسوند بین‌المللی بودنش، دائما تکرار می‌شد و حکم نشان افتخار داشت، در گام نخست بدون حضور مسئولانی چون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان سینمایی، شهردار و استاندار اصفهان، همه را غافلگیر کرد.
صادر نشدن کارت ورود به جشنواره برای برخی از خبرنگاران و ممانعت از حضور افرادی که چندین دوره پوشش خبری آن را برعهده داشتند، برگ دیگری از این قصه بود. در ادامه نیز رفتار با اصحاب رسانه به‌گونه‌ای ادامه یافت که گویا بود و نبودشان خدشه‌ای به بازتاب رسانه‌ای جشنواره وارد نمی‌کند و حضور خبرنگاران نوجوان کافی‌ست؛ تا جایی که اولویت نشستن بر روی صندلی‌ها در نشست‌های پرسش و پاسخ و کارگاه‌های آموزشی و همچنین طرح پرسش از عوامل فیلم‌ها منحصر به خبرنگاران نوجوان بود.
عکاسان نیز از این روند مصون نبودند و بعضاً از پوشش تصویری برنامه‌ها منع می‌شدند، بدون اینکه پیش از آغاز برنامه، این ممنوعیت اعلام شده باشد و وقتی که از اصحاب رسانه اتلاف شده است، اهمیتی داشته باشد. تغییر زمان یا لغو نشست‌های پرسش و پاسخ فیلم‌ها بدون اطلاع‌رسانی قبلی به اهالی رسانه و برگزاری اختتامیه بخش فیلم‌های کوتاه، پویانمایی و غزه، باز هم بدون اطلاع‌رسانی به همه رسانه‌ها، بر این دلخوری‌ها دامن زد.
روشن است که برای اسکان و حضور عوامل فیلم‌ها در محل برگزاری جشنواره هزینه پرداخت می‌شود؛ ولی شگفتی آنجاست که بعضاً عوامل فیلم‌ها ماندن در محل اسکان را به حضور در سالن‌های سینما و نشست‌های پرسش و پاسخ ترجیح می‌دادند.
نگاهی به فهرست مدیران جشنواره در تهران و اصفهان که طبعاً افرادی نیز تحت نظارت آن‌ها به فعالیت در بخش‌های گوناگون مشغول بودند و نیز تعدد و هم‌پوشانی این مدیران در حوزه رسانه و اطلاع‌رسانی و عملکرد ضعیف این بخش جای بسی شگفتی دارد. این انتظار وجود داشت که برای اصحاب رسانه، رابط خبری یا مرجع پاسخگویی مشخصی در نظر گرفته می‌شد تا نکات لازم به‌موقع به اطلاع آن‌ها می‌رسید که البته این اتفاق نیفتاد.
بعضاً مشاهده می‌شد که در نشست‌های پرسش و پاسخ سازندگان فیلم‌ها، برخی از عوامل دست‌اندرکار جشنواره که خود نیز از فعالان حوزه رسانه هستند، رفتار زیبنده‌ای با خبرنگاران نوجوان نداشتند؛ البته مدیریت جلسات در مواقعی که عوامل فیلم‌ها حضور پیدا نمی‌کردند، از نکات مثبت همین افراد بود.
اکران تعدادی از آثار ضعیف در جشنواره، وجود سکانس‌های نامناسب برای کودکان و نوجوانان در آن‌ها و حضور تعدادی از آثار تکراری نیز چراهایی است که انتظار پاسخگویی به آن‌ها می‌رود.
اگرچه به همت دست‌اندرکاران جشنواره سی‌وششم، ۳۷۰ برنامه جنبی در مناطق پانزده‌گانه شهری برگزار شد؛ اما پرداختن به هویت فرهنگی اصفهان در این میان مغفول ماند؛ هویتی که در پوستر امسال جشنواره نیز قابل مشاهده نبود. با اینکه به گفته مجید زین‌العابدین، دبیر جشنواره سی‌وششم در آیین اختتامیه، جشنواره کودکان و نوجوانان در آستانه بلوغ و چهل سالگی‌ست؛ ولی آن‌گونه که انتظار می‌رفت، نام جشنواره فیلم کودک به هویت فرهنگی اصفهان گره نخورده بود. پیش‌نمایش کوتاه و خالی از جذابیت که قبل از آغاز اکران فیلم‌ها در سینما به روی پرده می‌رفت و دختران و پسران نوجوان را در بعضی از مناطق تاریخی اصفهان به تصویر می‌کشید، تلاشی سطحی در راستای پیوند با هویت فرهنگی اصفهان بود.
از سوی دیگر و با نگاهی همه‌جانبه، نکات مثبت جشنواره سی‌وششم را نیز باید مورد توجه قرار داد. برگزاری کارگاه‌های آموزشی سینما با حضور هنرمندان و سینماگران شناخته‌شده، توجه به ظرفیت کودکان و نوجوانان برای خبرنگاری و داوری جشنواره و اهمیت‌بخشی به حضور و استعداد آن‌ها، برگزاری المپیاد فیلمسازی نوجوانان، اختصاص سانس‌های اکران رایگان در پردیس سینمایی چهارباغ برای عموم شهروندان، فراهم‌شدن فرصت تماشای آثار کودک و نوجوان برای ۲۴ هزار نفر در ۶۵ نوبت اکران و در نهایت، طنین‌انداز شدن ندای شادی کودکان و نوجوانان در سینماهای شهر، از جمله نقاط قوت این دوره از جشنواره بود.
اگرچه کاستی‌های سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان، شور و شوق ادوار پیشین را در نظر منتقدان کمرنگ کرد؛ اما برگزاری اختتامیه و حضور چهره‌های شناخته‌شده عرصه سینما و فرهنگ کشور در این آیین، توانست اندکی از نارضایتی‌های مربوط به افتتاحیه و روند جشنواره را جبران کند؛ اما امید می‌رود جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان در سال آینده به معنای واقعی کلمه، بلوغ و کمال را در سیاست‌گذاری و اجرا تجربه کند تا صعود چشمگیر پروانه‌های جشنواره سی‌وهفتم را نظاره‌گر باشیم.
زهرا مظفری‌فرد
انتهای پیام
