رمضان؛ نشانه‌ای از روز رستاخیز
ماه رمضان نشانه‌ای از روز رستاخیز است. پیامبر خاتم(ص) در خطبه شعبانیه فرمود: «وَاذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیامَةِ وَ عَطَشَهُ؛ با گرسنگی و تشنگی‌تان در ماه رمضان، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را به یاد آورید.»
پیامبر گرامی اسلام(ص) در آستانه ورود به ماه مبارک رمضان، با ایراد خطبه‌ای به ویژگی‌های منحصر به‌فرد این ماه اشاره کرد و مؤمنان را به بهره‌گیری حداکثری از آن فراخواند. در یادداشت پیش رو، بخش سوم شرح این خطبه، برگرفته از سخنان حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان ارائه می‌شود.
ماه رمضان نشانه‌ای از روز رستاخیز است. پیامبر خاتم(ص) در خطبه شعبانیه فرمود: «وَاذْکُرُوا بِجُوعِکُمْ وَ عَطَشِکُمْ فِیهِ جُوعَ یَوْمِ الْقِیامَةِ وَ عَطَشَهُ؛ با گرسنگی و تشنگی‌تان در ماه رمضان، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را به یاد آورید.»
روز قیامت، روز حساب و کیفر و پاداش است و هرکس نتیجه اعمال خود را در مقابل خواهد دید: «یَومَ تَجِدُ کُلُّ نَفسٍ ما عَمِلَت مِن خَیرٍ مُحضراً وَ ما عَمِلَت مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَو أَنَّ بَینَها وَ بَینَهُ أَمَداً بَعِیداً؛ در روز قیامت، هرکس آنچه را از کار نیک و بد انجام داده است، حاضر می‌بیند و آرزو می‌کند میان او و آنچه از اعمال بد کرده، فاصله زمانی زیادی باشد.» (آل‌عمران، ۳۰)
بیشتر بخوانید:
در سوره کهف نیز موضوع تجسم اعمال و داوری عادلانه پروردگار تبیین شده است: «وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً وَ لایَظلِم رَبُّکَ أَحَداً؛ مردم در روز قیامت تمام اعمال خود را در برابرشان حاضر می‌بینند و خداوند به هیچ‌کس ستم نمی‌کند.»
اما در آن روز مردم دو دسته‌اند؛ گروهی شاد و دسته‌ای غمگین. قرآن وضعیت گروه اول را چنین توصیف می‌کند: در آن روز سخت، برخی چهره‌هایی خندان و با نشاط دارند: «وُجُوهٌ یَومَئِذٍ مُسفِرَةٌ ضاحِکَةٌ مُستَبشِرَةٌ؛ «قیافه‌هایی در آن روز گشوده، خندان و شادمان‌اند.» (عبس، ۳۸)
و در جای دیگر می‌فرماید: «یَوْمَ تَرَی المُؤْمِنینَ وَ المُؤْمِناتِ یَسْعی نُورُهُمْ بَیْنَ أیْدِیهِمْ وَ بِاَیْمانِهِمْ بُشْراکُمُ الْیَوْمَ جَنَّاتٌ تَجْرِی مِنْ تَحتِهَا الأَنْهارُ خالِدینَ فِیها ذلِکَ هُوَ الفَوزُ العَظِیمُ؛ در آن روز مردان و زنان با ایمان را مشاهده می‌کنی که نورشان در جلو و سمت راستشان به سرعت حرکت می‌کند و به آن‌ها گفته می‌شود: بشارت باد بر شما امروز به باغ‌هایی از بهشت که نهرها زیر درختان‌شان جاری‌ست. شما برای همیشه در آن باغ‌ها خواهید ماند و این همان رستگاری بزرگ است.» (حدید، ۱۲)
پارسایان در آن روزی که همه از وحشت و ترس آن در هول به سر می‌برند، مهمانان خداوند هستند و در سایه رحمت الهی قرار خواهند گرفت: «یَوْمَ نَحْشُرُ المُتَّقِینَ إِلی الرَّحْمَنِ وَفْداً؛ در آن روز پرهیزگاران را دسته‌جمعی برای پذیرایی بر سر سفره رحمت الهی محشور می‌کنیم.» (مریم، ۸۵)
اما وضعیت اهل معصیت، کفار، منافقان، دروغ‌گویان و ستمگران در روز قیامت اسفناک است. در سوره قیامت می‌خوانیم: «وُجُوهٌ یَومَئِذٍ باسِرَةٌ تَظُنُّ أن یُفعَلَ بِها فاقِرَةٌ؛ در آن روز صورت‌هایی اندوهگین، غمناک و درهم‌کشیده است؛ زیرا می‌دانند که حادثه‌ای ناگوار و کمرشکن در انتظار آن‌هاست.»
ولی پیامبر مهربانی‌ها رمضان را ماهی برای دوری از این وضعیت اسفناک روز قیامت می‌داند و با بشارت رحمت و شفاعت در این ماه، گناهکاران را به بخشش و غفران امیدوار می‌کند و در خطبه شعبانیه می‌فرماید: «شعبان ماه من است و رمضان ماه خدا. هرکس در ماه من روزه بگیرد، من در روز قیامت شفیع او خواهم بود و هرکس ماه خدا را روزه بگیرد، خداوند متعال در وحشت قبر با او مأنوس خواهد بود. او از قبر خود در روز قیامت با چهره‌ای درخشان محشور می‌شود و نامه اعمالش را به دست راست می‌گیرد و در پیشگاه الهی حاضر می‌شود. خداوند به او می‌فرماید: ای بنده من! از حقوق خودم که ترک کرده بودی، گذشتم و اما حقوق آفریدگانم که درباره آنان قصور کرده‌ای، من جبران و آنان را راضی می‌کنم.»
پیوند با اهل بیت(ع) در رمضان
در ماه مبارک رمضان، فرصت‌های مناسبی برای تقویت ارتباط با اهل بیت(ع) وجود دارد؛ چراکه تمام اعمال ما در گرو محبت و ارتباط با اهل بیت(ع) پذیرفته می‌شود. زراره از امام باقر(ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: «بُنِیَ الإسْلامُ عَلی خَمْسَةَ أشْیاءَ عَلَی الصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ و الحَجِّ وَ الصَّومِ وَ الوَلایَةِ؛ اسلام بر پنج چیز بنا شده است: نماز، زکات، حج، روزه و ولایت.» زراره پرسید: کدام‌یک از این پنج پایه برتر است؟ امام فرمود: «اَلْوَلایَةُ أَفضَلُ لِأنَّها مِفْتاحُهُنَّ وَ الْوالی هُوَ الدَّلیلُ عَلَیهِنَّ؛ ولایت اهل بیت(ع) افضل است؛ زیرا ولایت کلید بقیه اعمال و برنامه‌های اسلام است و با راهنمایی ولی راستین، بقیه موارد به جای آورده می‌شود.»
معرفت ائمه اطهار(ع) و پیوند اعمال عبادی و معنوی ماه رمضان با این کانون فضیلت و کمالات، از ضروری‌ترین وظایف روزه‌داران عارف است.
رسول خدا(ص) نیز در خطبه شعبانیه می‌فرماید: «وَ مَنْ أکْثَرَ فِیهِ مِنَ الصَّلاةِ عَلَیَّ ثَقَّلَ اللهُ مِیزانَهُ یَوْمَ تَخِفُّ المَوازِینُُ؛ و هرکس در این ماه بر من صلوات بفرستد، خداوند متعال در روزی که کفه ترازوهای اعمال نیک سبک می‌شود، ترازوی او را سنگین خواهد کرد.»
صلوات، از مهم‌ترین و شاخص‌ترین نشانه‌های پیوند با اهل بیت(ع) است. مؤمنان روزه‌دار با ندای صلوات، ارادت قلبی خود را به اهل بیت(ع) اظهار و از دشمنانشان اعلام برائت می‌کنند.
خطبه‌ای که با اشک‌های پیامبر(ص) تمام شد
در فراز پایانی این خطبه، رسول خدا(ص) با امیرالمؤمنین، علی(ع) سخن می‌گوید و پس از اطلاع‌دادن از شهادت آن حضرت در ماه رمضان، مقام و جایگاه امیرمؤمنان علی(ع) را به عموم مسلمانان گوشزد می‌کند.
در آخرین فرازهای خطبه، پس از پرسش و پاسخی بین علی(ع) و پیامبر(ص)، دانه‌های اشک در چشمان مبارک رسول خدا (ص) حلقه می‌زند. امام علی(ع) با دیدن اشک‌های پیامبر(ص) پرسید: «یا رسول‌الله! چرا اشک می‌ریزی؟» پیامبر(ص) فرمود: «به‌دلیل ستمی که در این ماه بر تو واقع می‌شود. یا علی! گویا من می‌بینم که تو در این ماه، در حالی که مشغول نماز هستی، شقی‌ترین فرد اولین و آخرین بر فرق تو ضربتی می‌زند که محاسنت از خون سرت رنگین می‌شود.»
الهه‌سادات بدیع‌زادگان
انتهای پیام
