حسین(ع)؛ آموزگار صبوری و استقامت + صوت
برداشتی اخلاقی و عملی از واقعه کربلا می‌تواند آموختن صبر از امام حسین(ع) باشد؛ صبر بر بلایا و مصائب و صبر بر عبادت.
به گزارش ایکنا از اصفهان، دفتر آیت‌الله‌العظمی مظاهری به‌مناسبت محرم‌الحرام ۱۴۴۷، به انتشار سلسله دروس اخلاق معظم‌له با عنوان «عاشورا؛ معلم اخلاق» اقدام کرده است که متن این دروس همراه صوت آن‌ها در سایت خبرگزاری ایکنا منتشر می‌شود.
«بسم اللّه الرحمن الرحیم
بنابر مطالبی که نگاشته شده است، روز هفتم محرم آب را به روی امام حسین(ع) و اصحاب ایشان بستند و در خیمه‌گاه آب کم شد. گاهی اصحاب با سختی مشک آبی تهیه می‌کردند؛ اما تهیه آب در این دو یا سه روز در کربلا مشکل بود، به‌طوری که در روز عاشورا اصلاً آبی در دسترس نبود.
بیشتر بخوانید:
- عمر سعد و فرجامی به بی‌راهه + صوت
- عزادار حسین(ع) زیر لوای حق + صوت
- محبت اهل بیت(ع)؛ عامل عاقبت‌به‌خیری حر + صوت
- تربت حسین(ع)؛ شفای دردهای بی‌درمان + صوت
- کربلا؛ آزمون اخلاص + صوت
- عزای حسینی؛ رمز بقای تشیع + صوت
مصیبت عطش از بالاترین مصائب در واقعه کربلاست؛ بنابراین خداوند متعال برای حضرت موسی(ع) مصیبت عطش خوانده است. مصیبتی که حضرت جبرئیل برای حضرت آدم خوانده نیز مصیبت عطش است. خود حضرت اباعبدلله(ع) هم برای شما مصیبت عطش خواند و پیغام فرستاد؛ بنابراین مشخص می‌شود که بالاترین مصائب در واقعه کربلا، مصیبت عطش است.
در مقاتل می‌خوانیم که فرزندان امام حسین(ع) در اثر تشنگی از دنیا رفتند. صدای «العطش العطش» در خیام حرم بلند بوده است. ما باید این مصیبت عطش را روزی چند مرتبه به یاد آوریم؛ سفارش شده است که اگر ما آب بخوریم و به یاد امام حسین(ع) و اصحاب او نباشیم، جفا به آن‌هاست؛ در نتیجه از همگی تقاضا دارم هنگامی که آب می‌خورید، به حضرت اباعبدلله(ع) و یارانش سلام دهید: «اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلى اَوْلادِ الْحُسَیْنِ وَ عَلى اَصْحابِ الْحُسَیْنِ.»
سلام‌دادن به امام حسین(ع) ثواب بسیاری هم دارد، به‌طوری که در روایات آمده است با این کار، ثواب یک زیارت در نامه عمل انسان نگاشته می‌شود. بسیار خوب و پسندیده است که انسان هر روز، هر مرتبه آب می‌نوشد، به یاد حضرت اباعبدالله(ع) افتد.
حضرت زهرا(س) نیز برای شما پیام فرستاده است که در هنگام آب‌نوشیدن، به یاد هر دو فرزندم، یعنی امام حسن(ع) و امام حسین(ع) باشید. امام حسن(ع) نیز در هنگام مرگ تشنه بود؛ زیرا زهر خورده و تشنگی بر ایشان اثر گذاشته بود، همان‌طور که امام حسین(ع) با لب تشنه شهید شد، امام حسن(ع) نیز با لب تشنه به شهادت رسید؛ بنابراین اگر سلامی به هر دوی این بزرگواران یا لعنی به قاتلان ایشان بدهیم، بسیار پسندیده است.
نکته دیگری که امروز باید به آن توجه کنیم، این است که ما باید در دهه محرم، حسینی و سپس از آن خارج شویم. شکر خدا، شور امام حسین(ع) همه‌جا و به‌ویژه در اصفهان وجود دارد. شور امام حسین(ع) و عشق به ایشان بسیار خوب است و ما باید شکرگزار این نعمت باشیم.
برداشت اخلاقی و عملی از واقعه کربلا
خدا را شکر در طول سال، زمانی نیست که روضه در اصفهان برگزار نشود؛ ولی برداشت اخلاقی و عملی این است که از صبر و استقامت، صبوری بیاموزیم. صبر بر ترک معصیت، صبر بر اطاعت، صبر بر بلایا و مصائب؛ باید یاد بگیریم که در جزر و مد روزگار خود را نبازیم.
دنیا چنین است، گاهی اقبال می‌کند و گاهی ادبار؛ از اقبال و ادبار دنیا نهراسیم. اگر دنیا به ما رو آورد، چندان خوشحال نباشیم و اگر به ما پشت کرد، چندان نگران نباشیم. در این‌باره، قرآن آیه «لِكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلَاتَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ» را بیان می‌کند که صبر بر بلایا را مورد اشاره قرار داده است، به این معنا: «تا بر آنچه از دست شما رفته است، اندوهگين نشويد و به سبب آنچه به شما داده شده است، شادمانى نكنيد.» البته این کار مشکل، ولی لازم است.
صبر بر عبادت نیز اهمیت بسیاری دارد؛ باید کاری کنیم که به هنگام اذان، همه‌چیز، به جز نماز فراموش شود؛ به عبارت دیگر، دگرگونی در ما ایجاد شود. روز عاشورا زمانی که آن آقا گفت: «یا حسین(ع) ظهر شده است و می‌خواهیم پشت سر شما نماز بخوانیم.» حضرت تبسم کرد و خوشحال شد، پس فرمود: «امیدوارم خداوند تو را از جمله نمازگزاران به‌شمار آورد.»
باید کاری کنیم که در هنگام شب، به نماز شب بی‌تفاوت نباشیم؛ البته که صبر لازم دارد. باید برای خودمان و فرزندانمان صبر داشته باشیم، باید مراقب باشیم تا فرزندانمان، انسان‌هایی نمازخوان شوند، نگوییم هنوز به سن تکلیف نرسیده‌اند و نمازخواندن بر آنان واجب نیست. کودک هفت ساله باید نمازخواندن را به خوبی آموخته و به طهارت و وضو مقید باشد.
امام حسین(ع) در روز عاشورا نماز اول وقت خواند که برای انسانیت و تشیع افتخار است. صبر راجع به عبادات ضروری‌ست و تقید به ظواهر شرع، اهمیت‌دادن به واجبات، انس با قرآن، انس با اهل بیت(ع) و در آخر، انس با مستحبات که حکم نمک غذا را دارد نیز باید عالی باشد. اجتناب از گناه از همه این‌ها مهم‌تر است، به‌طوری که وقتی گناه به سراغ ما می‌آید، به آن مبتلا نشویم. همه ما باید ملکه عدالت داشته باشیم.
صبرکردن را از امام حسین(ع) بیاموزیم
امروز از امام حسین(ع) صبرکردن را بیاموزید. به‌طور جدی در زندگی خود بنویسید و مراقبه داشته باشید تا صبر بر بلاها را بیاموزید و خود را در جزر و مد روزگار نبازید. صبر بر عبادات، عبادات بدنی مانند نماز، عبادات مالی مانند خمس یا رسیدگی به مردم و مهم‌ترین نکته، اجتناب از گناهان چشم، گوش، زبان و... است. این مرحله اول صبر است.
صبر نیز مراتبی دارد، از جمله صبر عوام، صبر خواص، صبر خاص‌الخواص مانند صبر امام حسین(ع) و یاران ایشان. ما نمی‌خواهیم صبر خاص داشته باشیم؛ ولی صبر عمومی، ام‌الفضائل است و ما را کنترل می‌کند؛ ما نیز می‌خواهیم خود را به‌وسیله صبر کنترل کنیم و به امام حسین(ع) در روز عاشورا شباهتی داشته باشیم.
بیایید با او عهد کنیم. روز هفتم محرم، روز صبر شما در مقابل عطش است؛ البته عطش خودتان برای شما چیزی نیست؛ ولی عطش همسر مشکل است، جداً مشکل است. امروز با حضرت اباعبدلله(ع) معاهده کنید، بگویید: «یا حسین(ع) با تو معاهده می‌کنم، صبر را به همه و همه‌چیز نشان دادی، من نیز از امروز می‌خواهم در عبادات صبر داشته باشم و به همه واجبات، به‌ویژه نماز اهمیت بدهم، صبر بر بلایا داشته باشم و در جزر و مد روزگار خودم را نبازم؛ ولی از همه مهم‌تر صبر بر اجتناب است. می‌خواهم از امروز گناه در زندگی من نباشد.»
به امام حسین(ع) بگویید که به من کمک کن، ایشان نیز حتماً به شما کمک می‌کند؛ البته اگر خودتان بخواهید. چندان هم طول نمی‌کشد که ملکه عدالت پیدا می‌کنید و به‌طور ناخودآگاه زبان، چشم، گوش، خانه، زندگی و... کنترل می‌شود. همین‌طور هم باید باشد؛ اگر زندگی ما کنترل نشود، شباهتی به امام حسین(ع) نداریم.
همه ما امام حسین(ع) را تا سرحد عشق دوست داریم، تا حدی که حاضریم دنیا را فدای او کنیم و این بسیار جای شکر دارد؛ ولی بیایید از امروز در عمل نیز او را دوست داشته باشیم، به او در عمل محبت و سعی کنیم در عمل شبیه باشیم. میزان صبر امام حسین(ع) بسیار اعلاست، ما نمی‌توانیم به آن حد برسیم؛ ولی می‌توانیم سعی کنیم در ترک معصیت شبیه به او باشیم. از زبان، گوش، چشم و... مراقبت کنیم.
صبر بر جهاد اکبر
وضعیت کاسبی‌ها بسیار بد است. در حال حاضر به‌دست آوردن حلال بسیار دشوار است؛ ولی نمی‌شود در زندگی کسی که حسینی است، مال حرام، ربا، رشوه، بی‌انصافی، تقلب و... باشد؛ باید در خود صفا و صمیمیت ایجاد کرد که صبر بر معصیت نام دارد. همه ما انسان‌ها باید تهذیب نفس کنیم که لازم و واجب است.
باید بدانیم صفات رذیله‌ای داریم که از بین‌بردن آن‌ها بسیار دشوار، ولی از اوجب واجبات است و باید برای آن صبور بود. ۴۰ صفت رذیله در انسان وجود دارد که باید تلاش کند آن‌ها را از بین ببرد که کاری بسیار دشوار و به گفته پیامبر اسلام(ص)، جهاد اکبر است؛ ایشان بارها هنگامی که لشکر از جبهه بازمی‌گشت، می‌فرمود: «آفرین، پیروز بازگشتید؛ ولی جهاد با نفس و خودسازی بسیار واجب‌تر است.»
انسان باید با صفات رذیله مبارزه کند و اجازه ندهد که این صفات او را بدبخت و بیچاره کند. ما باید مانند حسین(ع)، صفات رذیله را رفع و صفات خوب را جایگزین آن کنیم که به تخلیه و تحلیه معروف و از اوجب واجبات است. ۹ بخش از ۱۰ بخش کتاب بحارالانوار علامه مجلسی به علم اخلاق اختصاص دارد و یک قسمت آن اعتقادات و فقه است.
ائمه طاهرین(ع) علم اخلاق را با این هدف گفته‌اند که ما امروز از امام حسین(ع) فقط یک برداشت داشته باشیم و صبر ایشان را در زندگی خود جاری کنیم. امروز از امام حسین(ع) کمک بگیریم؛ ولی این کار به همت نیاز دارد. همت از شما و کمک از او باشد.
ان‌شاءالله این صبر عوام را در زندگی داشته باشیم که صبر بر عبادت، صبر بر بلاها و صبر بر اجتناب از گناه است. اجتناب از گناه یعنی اینکه انسان بتواند خودسازی و صفات رذیله را یکی پس از دیگری از خود دور کند؛ حداقل اگر نمی‌تواند درخت رذالت را از ریشه درآورد، کاری کند که از آتش‌زابودن آن جلوگیری کند.
انتهای پیام
