استحکام رابطه عاطفی سالم در پرتو تفاهم و ابراز محبت است

رضاعلی نوروزی، عضو هیئت‌علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان با بیان اینکه انسان‌ها نیازهای مختلفی همچون دوست داشتن و دوست داشته شدن دارند، اظهار کرد: مادامی که انسان‌ها هر کدام به دیگری عشق می‌ورزند، کنش عاطفی صحیح اتفاق می‌افتد و این می‌تواند حالات مختلفی چون دوست داشتن همسر، فرزند، همکار و ... داشته باشد. انسان‌ها تا زمانی که یکدیگر را دوست داشته باشند، رابطه عاطفی سالم میان آنها برقرار است، ولی گاهی این دوست داشتن حالت ابزاری به خود می‌گیرد، به این صورت که شخصی، دیگری را دوست دارد، چون منافعی برایش به همراه دارد و اگر آن منفعت‌ها از بین برود، دیگر او را دوست نخواهد داشت.
وی بیان کرد: همسران اگر یکدیگر را دوست داشته باشند و به تعبیر قرآن عیوب یکدیگر را بپوشانند، این دوست داشتن دلسوزی و خیرخواهی را به دنبال دارد و طرف مقابل نیز آن را می‌پذیرد؛ بنابراین یک رابطه عاطفی سالم شکل می‌گیرد، اما گاهی مواقع دوست داشتن همسر، ابزاری و به خاطر تأمین نیازهاست. در نتیجه می‌توان کنش عاطفی در حالت‌های مختلف داشت که این کنش‌های عاطفی گاهی توأم با احترام و خیرخواهی و دلسوزی است و گاهی نیز ابزاری و همراه با سوءاستفاده و سودجویی یک طرف از طرف مقابل می‌باشد. خداوند در آیه 21 سوره روم می‌فرماید « ما برای شما زوج‌هایی آفریدیم تا در کنار آنها آرامش داشته باشید»، لذا اگر همسران یکدیگر را دوست دارند، نباید با خرده‌گیری و عیب‌جویی آرامش یکدیگر را بر هم بزنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه انسان‌ها با یکدیگر متفاوت بوده و انتظاراتشان نیز متفاوت است، گفت: اگر همسران به این مسئله فکر کنند که طرف مقابلشان مثل آنها فکر و عمل نمی‌کند، آن وقت یکدیگر را همان‌گونه که هستند می‌پذیرند و امنیت‌شان افزایش می‌یابد. ممکن است یکی از آنها رفتار غلطی داشته باشد که اگر همسرش به او تذکر دهد، آرام آرام رفتار خود را اصلاح می‌کند. از طرف دیگر، همسران نباید انتظارات خود را بالا ببرند، چرا که زندگی مشکلات و گرفتاری‌های خود را دارد و نمی‌توان آن را ایده‌آل تعریف کرد.
وی تصریح کرد: مشکلات و موانع زمانی بر سر راه یک رابطه عاطفی پیش می‌آید که همسران انتظاراتی بیش از حد وسع و توانایی طرف مقابل از وی داشته باشند، در نتیجه آرامش و امنیت‌شان سلب می‌شود. اگر همه مثل هم فکر و عمل کنند، آن وقت رشدی در کار نخواهد بود و این تضارب آراست که بشریت را پیش می‌برد؛ اما ما این موضوع را نپذیرفته و دوست داریم طرف مقابل آن‌گونه که ما دوست داریم، فکر و عمل کند. یک رابطه عاطفی سالم و سازنده زمانی شکل می‌گیرد که طرفین خودمحورانه به قضایا نگاه نکنند و بپذیرند که طرف مقابل ظرفیت‌های متفاوتی دارد و باید با او کنار بیایند و اگر انتقادی نسبت به او دارند، صادقانه و دلسوزانه مطرح کنند.
نوروزی خاطر نشان کرد: در فضای خودمحورانه، ممکن است یک طرف برای حفظ زندگی از خواسته‌های خود صرف‌نظر کرده و کاری را که مورد رضایتش نیست، انجام دهد؛ در اینجا اگر چه آن زندگی حفظ شده است، ولی رابطه عاطفی سالم و سازنده‌ای وجود ندارد و اگر یک طرف همواره اصرار بر متقاعد کردن دیگری داشته باشد، طلاق رخ می‌دهد. از طرف دیگر، اگر میان همسران تفاهم وجود داشته باشد و هر کدام متقابلا در مواردی از خواسته‌های خود صرف‌نظر کنند، آن وقت رابطه عاطفی سالم شکل می‌گیرد، زن و مرد در کنار یکدیگر خوشبخت‌اند، احساس تعلق و آرامش دارند و عیوب یکدیگر را می‌پوشانند.
وی با بیان اینکه خودمحورانه عمل کردن به نوع تربیت افراد برمی‌گردد، گفت: برای شکل‌گیری یک رابطه عاطفی سالم و سازنده، دختر و پسر باید قبل از ازدواج آموزش‌ها و مهارت‌های لازم را کسب کنند. اگر یکی از طرفین به گونه‌ای تربیت شده باشد که بخواهد همواره خودمحورانه عمل کند، دیگری یا برای حفظ زندگی مجبور است کوتاه بیاید که به معنای رابطه عاطفی ناسالم است و یا باید جدا شود که در این صورت خانواده دچار فروپاشی می‌شود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: متأسفانه ما نحوه ابراز محبت و شنیدن نظرات و انتقادات دیگران و در یک کلام، مهارت‌های زندگی را به فرزندان خود آموزش نمی‌دهیم. عیوب دیگران را باید با نرمی و ملایمت به آنها گوشزد کرد، اما اگر کسی خودمحور تربیت شده باشد، ظرفیت پذیرش نقد را نخواهد داشت و این نکته‌ای است که قبل از ازدواج باید آن را در نظر گرفت.

وی افزود: فرزندان از کودکی باید نحوه رفتار با دیگران و قواعد رابطه عاطفی را کسب کنند، اما اکنون در جامعه ما جایی برای ارائه این نوع آموزش‌ها وجود ندارد و آنها از رفتار غلط والدین خود می‌آموزند. زمانی که شاکله شخصیت افراد شکل گرفته و ازدواج کنند، دیگر امکان اصلاح رفتارهای آنها وجود ندارد.
وی بیان کرد: اگر همسران به یکدیگر عشق نورزند، آن وقت لبخند فردی غریبه آنها را اغفال می‌کند و اینجاست که طلاق عاطفی رخ می‌دهد و حتی اگر زن و مرد به یکدیگر خیانت نکنند، ابراز عشق و محبت نیز میان آنها وجود نخواهد داشت.