مریم تفنگچی، روانشناس و مشاور خانواده در گفتوگو با ایکنا از اصفهان در خصوص شیوه مدیریت استرس در شرایط بحرانی اظهار کرد: برای این کار ابتدا باید از خودمان بپرسیم در شرایطی که قرار داریم، آیا میتوانیم کاری برای حل این مشکل انجام دهیم. بیتفاوتی نسبت به شرایط بحرانی و تنشزا، عادی نیست و تحمل آن نیز دشوار و تا حدودی غیرممکن است؛ در نتیجه برای اینکه استرس را به حداقل برسانیم، باید اقداماتی انجام دهیم. اولین اقدام برای کسب آرامش نسبی نیز تلاش برای تنظیم زندگی روزمره و نظم آن براساس روتینهای پیشین و همیشگی است.
وی با بیان اینکه باید تا حد امکان، اخبار جنگ و تنشها را کمتر پیگیری کنیم، افزود: شرایطی که در حال حاضر کشور ما در آن قرار گرفته، غیرقابل پیشبینی و ظرف روانی ما نیز محدود است؛ بنابراین هر کدام از ما اگر فردی با روحیاتی حساس هستیم، برای پیشگیری از آسیب بیشتر به روحیه خود، باید در برابر اخبار منفی و تنشزا بر حفظ روحیه متمرکز شویم.
این روانشناس و مشاور خانواده ادامه داد: در شرایط تشدید آشفتگیهای روانی که باعث بدترشدن حال انسانها میشود، اگر امکان صحبتکردن با دوستان یا افراد نزدیک وجود نداشته باشد، نوشتن شرح حال روی کاغذ باعث تخلیه هیجانی و بهبود وضعیت روحی میشود.
وی با بیان اینکه ورزش نیز در بهبود وضعیت روحی بسیار مؤثر است، تصریح کرد: ورزشکاران حرفهای در هر شرایطی ورزش را ادامه میدهند؛ ولی به کسانی که به هر دلیلی ورزش نمیکنند، انجام حرکات جسمانی، از جمله آرامسازی در یوگا یا هر ورزشی، حتی حرکات بسیار مبتدی که انجام آنها برایشان امکانپذیر است، توصیه میشود.
تفنگچی اضافه کرد: ما انسانها تا حدی نگران آسیبدیدن اموال مادی خود در شرایط جنگی هستیم که فراموش میکنیم مهمترین داراییمان، سلامت روان است و به خطر افتادن این دارایی، بدترین و بیشترین آسیب را در زندگی برای ما به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین بیشترین تمرکز ما باید معطوف به سلامت روان باشد تا حداقل اضطراب را تجربه کنیم.
وی در بیان اهمیت نظم روتین زندگی برای حفظ آرامش در شرایط بحرانی گفت: مغز انسان براساس برنامهریزی روزمره با چالشهایی روبهرو میشود و برای حل آنها تلاش میکند. اگر بهدلیل چنین شرایطی، همه درهای فعالیتی خود را ببندیم و امور روزمره را لغو کنیم، مغز دچار استراحت منفی و با افکار مزاحم و نشخوار ذهنی درگیر میشود. این افکار چنان قوی هستند که میتوانند به شخص آسیب روانی وارد کنند؛ بنابراین روتین داشتن و فعالیت بدنی به حفظ سلامت روان انسانها بسیار کمک میکند.
این روانشناس و مشاور خانواده درباره اینکه بسیاری از افراد در شرایط بحرانی احساس میکنند توانایی مواجهشدن با امور روتین خود را ندارند و بیحوصلگی شدید بر روحیه آنها غالب شده است، تأکید کرد: هنگامی که از نظر جسمانی خسته باشیم، بهتر است استراحت کنیم، بخوابیم و از فعالیتهای جسمانی دوری کنیم تا خستگی از جسم خارج شود؛ ولی جهان روان انسانها با جهان جسم متفاوت است.
وی ادامه داد: در زمان خستگی روحی و بیحوصلگی، فعالیت جسمانی بیشتر توصیه میشود. روان فردی که حوصله و انرژی انجام کارها را ندارد، تقاضا میکند که فعالیتی نداشته باشد؛ در صورتی که بیتحرکی جسمانی باعث آسیب بیشتری به وضعیت روانی انسان میشود؛ بنابراین توصیه میکنیم که با وجود احساس ناتوانی در این زمینه، فعالیت بدنی که در بهبود وضعیت و عملکرد روان نقش پررنگی دارد، افزایش یابد.
تفنگچی در خصوص حفظ سلامت روان به هنگام مواجهه با سیل اخبار جنگ و بحران تأکید کرد: در عصر مدرن حتی اگر اخبار را پیگیری نکنیم، آنها به سراغ ما میآیند؛ بنابراین نمیتوانیم خود را در دنیای واقعی که در آن قرار داریم، ایزوله کنیم و نفودناپذیر شویم. افراد باید سعی در درک لحظات داشته باشند؛ در اینباره سؤالاتی از قبیل «چه اتفاقی خواهد افتاد؟» یا «چرا این اتفاق افتاد؟» هیچگاه جوابی ندارد، کمککننده نیست و فقط شخص را به اوج ناراحتی میکشاند.
وی در پایان گفت: هنگامی که مورد هجوم اخبار قرار میگیریم، باید سؤالی را که در ابتدا مطرح کردم، دوباره از خود بپرسیم. پاسخدادن به سؤال «آیا میتوانم برای حل این مشکل کاری انجام دهم؟» به ما کمک میکند تا اگر میتوانیم اقدامی داشته باشیم، آن را عملی کنیم و اگر نمیتوانیم، بهتر است بپذیریم که بعضی مسائل در زندگی در اختیار ما قرار ندارد و نمیتوانیم برای حل آنها کاری انجام دهیم؛ بنابراین به جای فکرکردن به آنها، بهتر است اجازه دهیم از ذهن ما عبور کند و بدانیم که این شرایط گذراست.
زهراسادات مرتضوی
انتهای پیام