فعالیت مؤسسات قرآنی نباید محدود به فضای مجازی شود

مصطفی ادیب، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت فرهنگ متعال در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره فعالیت‌های این مؤسسه در فضای مجازی و همچنین چگونگی فعالیت‌های قرآنی در این فضا، اظهار کرد: فرهنگ متعال ابتدا در تهران به‌عنوان یک مؤسسه قرآنی فعالیت می‌کرد و 10 سال پیش که بنده به اصفهان نقل مکان کردم، متوجه شدم که فعالیت‌های قرآنی در این استان به حالت اشباع رسیده و تعداد مؤسسات قرآنی زیاد است، بنابراین از آنجا که کارهای موازی در این حوزه زیاد بود، روی مباحث تربیتی و مشاوره‌ای مرتبط با قرآن متمرکز شدم. در واقع مؤسسه ما از سال 1392 تاکنون در خصوص مباحث تربیتی، خانوادگی و مشاوره‌ای قرآنی فعالیت می‌کند که جای این مباحث تخصصی در اصفهان خالی بود و بیشتر فعالیت‌ها حول محور حفظ، مفاهیم و تفسیر قرآن انجام می‌شد.

وی افزود: با بررسی‌های میدانی که در حوزه تربیت انجام دادیم، متوجه شدیم که در دو حوزه خانواده و کودک نیاز بیشتری احساس می‌شود و در گفت‌وگویی که با مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشتیم، آنها نیز از این موضوع استقبال کردند، بنابراین مؤسسه را به بستری برای مباحث تربیتی و مشاوره‌ای تبدیل کردیم.

بیشتر بخوانید: 

• فضای مجازی بستر مناسبی برای تمام آموزش‌های قرآنی نیست
• موفقیت مؤسسات قرآنی در فضای مجازی در گرو رویکردهای هنری است
• تهیه محتوای مناسب؛ شرط موفقیت مؤسسات قرآنی در فضای مجازی

وی افزود: در دو سال گذشته، هم به دلیل نیاز جامعه و هم به واسطه شیوع کرونا، فعالیت مؤسسه در فضای مجازی بیشتر شده است. از طرف دیگر، برخی فعالیت‌های مشاوره‌ای الزاماً باید چهره به چهره انجام شود تا تأثیر لازم را به همراه داشته باشد، ولی وقتی یک مراجع راهنمایی‌های اولیه و اساسی را به صورت حضوری دریافت کرد، می‌توان در فضای مجازی به حمایت و پشتیبانی از وی ادامه داد، کما اینکه افرادی که از قبل به ما مراجعه کرده و در دوران شیوع کرونا مشکلات متعددی پیدا کرده بودند، نیاز به ارتباط حضوری نداشتند و از طریق مجازی با آنها ارتباط برقرار می‌کردیم و در صورت لزوم، این ارتباط به‌صورت تلفنی یا تماس تصویری انجام می‌شد.

مدیرعامل مؤسسه فرهنگ متعال اصفهان اضافه کرد: طی سال‌های 95 تا 97، کارگاه‌هایی در خصوص مباحث مرتبط با خانواده برای زوج‌های جوان برگزار کردیم که استقبال قابل توجهی از این کارگاه‌ها به عمل آمد، ولی از نیمه شهریور سال گذشته که شرایط به سمت سخت شدن پیش رفت و سپس مسائل و محدودیت‌های مربوط به کرونا پیش آمد، این کارگاه‌ها دیگر برگزار نمی‌شود، ولی افراد در فضای مجازی با مؤسسه ارتباط دارند و در خصوص مسائل مبتلابه، از مشاوران مؤسسه پاسخ دریافت می‌کنند. اگر روند درمان مراجعی نیز طولانی شود، از طریق فضای مجازی مسائل وی را پیگیری می‌کنیم.

ادیب در خصوص میزان موفقیت و تأثیرگذاری فعالیت‌های مؤسسه در فضای مجازی، گفت: در حوزه مشاوره‌های مرتبط با مسائل تربیتی و خانوادگی، جلسات اولیه باید به‌صورت حضوری برگزار شود تا درک صحیحی از مشکلات و نیازهای مراجعان شکل بگیرد، ولی جلسات بعدی را می‌توان از طریق فضای مجازی پیگیری کرد. مؤسساتی هم که در حال حاضر به‌صورت مجازی خدمات مشاوره و روانشناسی ارائه می‌دهند، معترف هستند که درک مشکلات روانشناختی افراد نیازمند ارتباط حضوری است و در مورد آن دسته افرادی که از قبل مراجعه داشته و جلسات اولیه خود را گذرانده‌اند، فضای مجازی می‌تواند برای ارتباط‌های بعدی کمک‌کننده باشد.

وی تصریح کرد: فعالیت در فضای مجازی نیازمند نوعی اتصال و ارتباط مطمئن است که در حوزه روانشناسی و مشاوره، به‌صورت اعتماد متقابل تعریف می‌شود. از آنجا که افراد باید مشکلات خود را بازگو کنند، لازم است که مؤسسه روند اعتمادسازی را در پیش گرفته باشد. یکی از مشکلات مؤسسات همین موضوع است و به همین دلیل، افراد زیادی هستند که با مؤسسه ما تماس می‌گیرند و درخواست برنامه‌های مجازی برای فعالیت‌های قرآنی دارند، نه برای مباحث تربیتی؛ بنابراین برای عطف توجه افراد به کارکرد تخصصی مؤسسه باید اعتماد و باور افراد را به تربیت دینی تقویت کنیم و از فضای مجازی به‌صورت موردی و نه عمومی بهره ببریم.

وی اظهار کرد: در شرایط موجود که نسبت به پرهیز از اجتماعات تأکید می‌شود، فعالیت‌های عمومی مثل برگزاری کارگاه جواب نمی‌دهد، چون هر یک از مراجعان ممکن است از نظر کلی مشکلاتی شبیه به دیگران داشته باشند، ولی از نظر مصداقی مشکلاتشان متفاوت است و انتظار دارند که مشاوران به صورت اختصاصی بر مشکلات آنها متمرکز شوند. برای اینکه مشاوران مؤسسه ما این مشکل را نداشته باشند، نوعی اعتماد نسبت به مجموعه امور و نیز صبر و حوصله برای حصول نتیجه وجود دارد، چون تأثیر فضای مجازی آنی و مقطعی است و برای تأثیرگذاری مستمر در زمینه مسائل تربیتی، عوامل مؤسسه باید صبر و حوصله لازم را داشته باشند.